Belirsizliğe tahammülsüzlük ve algılanan sosyal desteğin yetişkin bağlanması ve anksiyete ilişkisinde aracı etkisi
Intolerance of uncertainty and perceived social support mediating the relationship between adult attachment and anxiety
- Tez No: 716510
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÜMİT IŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Çalışmanın amacı, belirsizliğe tahammülsüzlük, algılanan sosyal destek, güvensiz yetişkin bağlanması ve anksiyete arasındaki ilişkiyi incelemektir. Güvensiz yetişkin bağlanması kaygılı ve kaçınmacı bağlanma boyutları ile çalışılmıştır. Yetişkin bağlanması ile anksiyete arasındaki ilişkide etkisi daha önce birlikte incelenmemiş olan iki aracı değişken bu çalışmada incelenerek literatüre katkı sağlanmıştır. Anksiyetenin toplumdaki yaygınlığı ve bağlanmanın etiyolojisi düşünüldüğünde bu çalışmanın sonuçları klinik anlamda önemlidir. Çalışmanın hipotezleri hem kaygılı bağlanmanın hem de kaçınmacı bağlanmanın anksiyete ve belirsizliğe tahammülsüzlük ile olumlu, algılanan sosyal destek ile olumsuz bir ilişki göstereceğini içermektedir. Ayrıca hem belirsizliğe tahammülsüzlüğün hem de algılanan sosyal desteğin güvensiz bağlanmanın her iki alt boyutu ile anksiyete arasında aracılık etkisine sahip olacağı varsayılmaktadır. Örneklem 18-25 yaş aralığında 880 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri–II Kısa Formu yetişkin bağlanmasını, Sürekli Kaygı Ölçeği anksiyeteyi, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği Kısa Formu belirsizliğe tahammülsüzlüğü ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği algılanan sosyal desteği ölçmek amacıyla kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, kaygılı bağlanma ile kaygı ve kaygılı bağlanma ile belirsizliğe tahammülsüzlük pozitif yönde, kaygılı bağlanma ile algılanan sosyal destek ise negatif yönde ilişkili bulunmuştur. Kaçınmacı bağlanma ile algılanan sosyal destek negatif yönde ilişkili olarak bulunurken kaçınmacı bağlanma ile kaygı ve belirsizliğe tahammülsüzlük değişkenleri arasında istatistiki olarak anlamlı bir ilişkiler bulunamamıştır. Belirsizliğe tahammülsüzlük, kaygılı bağlanma ile kaygı arasındaki ilişkide aracılık etkisine sahip olarak bulunurken kaçınmacı bağlanma ile kaygı arasındaki ilişkide bu aracılık etkisi söz konusu değildir. Algılanan sosyal desteğin ise aile ve özel bir insan alt boyutları hem kaygılı bağlanma ile kaygı hem de kaçınmacı bağlanma ile kaygı arasındaki ilişkiye aracılık etmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of the current study is to examine the relationship between intolerance of uncertainty (IOU), perceived social support (PSS), insecure adult attachment and anxiety. Insecure adult attachment was studied through anxious and avoidant attachment dimensions. The contribution of the current study to the literature is that two mediator variables which have not been examined together to the date investigated. Considering the prevalence of anxiety and the etiology of attachment, the findings are clinically important. The hypotheses include that both anxious attachment and avoidant attachment would be positively associated with anxiety and IOU, and negatively associated with PSS. It is hypothesized that both IOU and PSS would mediate the relationship between both sub-dimensions of insecure attachment and anxiety. The sample consists of 880 university students between the ages of 18-25. Experiences in Close Relationships-Revised-Short Form (ECR-RS), Trait Anxiety Inventory, Intolerance of Uncertainty Scale Short Form (IUS-12), and The Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS) were used as measurements. Findings revealed a positive relationship between anxious attachment and anxiety, and IOU. Anxious attachment and PSS were negatively related. While avoidant attachment and PSS negatively correlated, any statistically significant relationship was not found between avoidant attachment and anxiety, and avoidant attachment and IOU. IOU wasfound as a mediator on the relationship between anxious attachment and anxiety. This mediating effect did not exist in the relationship between avoidant attachment and anxiety. Two sub-dimensions of PSS mediated the relationship between anxious attachment and anxiety, and the relationship between avoidant attachment and anxiety.
Benzer Tezler
- Beliren yetişkinlerin kariyer streslerinde belirsizliğe karşı tahammülsüzlük, bilişsel esneklik ve algılanan sosyal desteğin rolü
The role of intolerance of uncertainty, cognitive flexibility, and perceived social support in emerging adults' career stress
EBRAR DİNÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKAY DEMİR
- COVID 19 pandemisinde üniversite öğrencilerinin belirsizliğe tahammülsüzlük ve travma sonrası büyüme düzeyleri arasındaki ilişkide bilişsel esneklik, yalnızlık ve sosyal desteğin aracılık rolü: Farklı modellerin denenmesi
The mediation role of cognitive flexibility, loneliness and social support in the relationship between university students' levels of uncertainty intolerance and post-traumatic growth in the COVID 19 pandemic: Testing different models
İCLAL CİVAN İLGÜN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHTİYAR ERASLAN ÇAPAN
- Kronik hastalığı olan çocukların ebeveynlerinin belirsizliğe tahammülsüzlük, uyku kalitesi ve sosyal desteğin bakım yükü üzerine etkisi
The effect intolerance of uncertainty, sleep quality, and social support on caregiver burden of parents of children with chronic diseases
FURKAN DOĞANER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikSelçuk ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAZİYE ÇELEN
- Covid-19 pandemi sürecinde bireylerin bilişsel esneklik düzeyi ile belirsizliğe tahammülsüzlük ilişkisinde algılanan sosyal destek düzeyinin biçimlendirici rolünün gelişimsel eğride incelenmesi
Investigation of the formative role of perceived social support level on the relationship between cognitive flexibility level and intolerance to uncertainty in the developmental curve during the covid-19 pandemic period
EDA ÖZDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ECE NAZ ERMİŞ
- Belirsiz kayıp üzerine bir çalışma: Alzheimer hastalarına bakım veren yakınlarının bakım veren yası ve depresyon, anksiyete, stres düzeylerini belirleyebilecek bazı değişkenlerin incelenmesi
A study on ambiguous loss: Examination of some variables that may determine relatives of Alzheimer patients the levels of caregiver's grief, depression, anxiety, stress levels
MELTEM ERGEN KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUNTAY ARCAN