Geri Dön

Tek partili yaşamdan çok partili yaşama geçişte hegemonyanın inşası ve ideolojik aygıtlar

Construction of hegemony and ideological apparatus in the transition from single-party to multi-party system

  1. Tez No: 716882
  2. Yazar: CÜNEYT ÖZTEKİN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR YILDIZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Political Science, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Aksaray Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 151

Özet

Cumhuriyet sonrası Türk siyasal hayatının önemli dönüm noktalarından birisi çok partili siyasal yaşama geçiştir. 1923-1950 yılları arası yönetimini sürdüren tek parti iktidarı demokrasiye geçişle birlikte yerini Demokrat Parti'ye bırakmıştır. 27 sene boyunca ülkeyi tek parti iktidarı olarak yöneten Cumhuriyet Halk Partisi, I. Dünya Savaşı sonrası Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü önderliğinde cumhuriyetin kurucu partisi olarak sosyal ve siyasal alanda adeta bir mimar gibi çalışmıştır. Dönemin konjonktüründe Batı ülkelerinin sosyal ve siyasal anlamda daha ileri bir medeniyeti temsil ettiğini düşünen Atatürk ve İnönü liderliğindeki CHP, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin gelişiminin anahtarını“Batı”olarak görmüş ve bu doğrultuda politikalar gerçekleştirmişlerdir. CHP bu bağlamdaki politikalarını yürütürken Althusser'in devletin ideolojik aygıtları olarak isimlendirdiği aygıtlardan yararlanarak otoriter bir politika seyri izlemiştir. Pek çok farklı dinamiğin etkili olduğu sebeplerden dolayı iktidarını kaybeden CHP'den sonra iktidara gelen DP, hegemonyanın tesisi ve yeniden üretimi için ideolojik aygıtlardan yararlanmıştır. Althusser'in devletin ideolojik aygıtları ve Gramsci'nin hegemonya kavramını teorik çerçeveye oturtarak Türk siyasal hayatı analizine girişen bu çalışma, CHP ile DP'nin ideolojik aygıtlardan nasıl ve hangi amaçlarla yararlandığını ve çok partili siyasal yaşama geçişte yeni iktidarın hegemonyasını tesis etmek için eski hegemonyaya ait ideolojik aygıtları nasıl dönüştürdüğü sorularını yanıtlarken aynı zamanda ideolojik aygıtların konjonktür ve politika farklılıklarına göre ideolojik veya pragmatik bir amaçla kullanılabildiğini de kanıtlamış olacaktır.

Özet (Çeviri)

One of the important turning points of Turkish political life after Republic is the transition to multi-party political life with the trasition to democracy, the single-party government, which continued its rule between 1923-1950, left its place to the Demokrat Parti (Democrat Party). Cumhuriyet Halk Partisi (CHP, The Republican People's Party), which ruled the country as a single-party government for 27 years, worked like almost an architect in the social and political field as the founder party of the republic, under the leadership of Mustafa Kemal Atatürk and İsmet İnönü after the World War I. In the conjuncture of the period, the CHP under the leadership of Atatürk and Inönü, who thought that western countries representeda more advenced civilization in social and political terms, saw the“West”as the key to the development of the newly established Republic of Turkey and actualized policies in this direction. While carriying out its policies in this context, the CHP followed an authoritarian policy course by making use of what Althusser called the ideological apparatus of the state. In 1950 the DP which came into power after the CHP, which lost its power due to reasons that many different dynamics were effective on, benefited from ideological devices for the establishment and reproduction of hegemony. By attempting to analyze the Turkish political life by adapting Althusser's aparatuses of the state notion and Gramsci's concept of hegemony in the theoretical framework, this study reveals how and for what purposes CHP and DP benefited from ideological apparatuses in the construction of new hegemony during the transition to multi-party political life. It also demonstrates that ideological devices can be used for ideological or pragmatic purposes in accordance with the conjuncture and policy differences.

Benzer Tezler

  1. Kimliksel ve siyasal dönüşüm aktörü olarak 2002 genel seçimlerinin sosyo-politik analizleri

    Socio-politic analysis of 2002 general election which is the actor of identity and political transformation

    MURAT ÇEÇEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Kamu YönetimiDumlupınar Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSAMETTİN İNAÇ

  2. Türkiye'de temsil anlayışı ve milletvekillerinin parti değiştirmesi

    The understanding of representation in Turkey and the transfers of the members of parliament

    EMRE ERTEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Kamu YönetimiDokuz Eylül Üniversitesi

    DOÇ.DR. ZERRİN TOPRAK KARAMAN

  3. Türkiye ekonomisinin liberalleşme süreci (1923-1990)

    Liberalisation process of the Turkish economy(1923-1990)

    EYÜP TOK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    EkonomiDumlupınar Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SELAMİ ERDOĞAN

  4. Cumhuriyet kuşağı Türk ressamların (dışavurumcu) resimlerinde sosyolojik etkilenmeler

    Sociological effects in the expressionist paintings of repubuc age Turkish artists

    AYHAN SÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Güzel SanatlarYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALİ DÜZGÜN

  5. Milletvekili profilleri üzerinden aşiret-siyaset ilişkisi: Van örneği (1950-2018)

    Tribal-political relationship through parliamentary profiles: The case of Van (1950-2018)

    MEHMET SALİH GEÇKEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Siyasal BilimlerVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUVAT PARİN