Ankara ekolojik koşullarında iyi tarım uygulamaları ile yetiştirilen farklı çörekotu (Nigella sativa L.) genotiplerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of yield and quality characteristics of different black cumin (Nigella sativa L.) genotypes grown by good agriculture practices under ankara ecological conditions
- Tez No: 716912
- Danışmanlar: PROF. DR. SERKAN URANBEY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Bu araştırma, 2019-2020 yıllarında Ankara ekolojik koşullarında iyi tarım uygulamaları ile yetiştirilen farklı çörekotu (Nigella sativa L.) genotiplerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırma Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü, İkizce Araştırma İstasyonu deneme alanında Tesadüf Blokları Deneme Deseni'ne göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Denemede bitki materyali olarak 1'i tescilli çeşit (Çameli), 30'u (Mısır, Hindistan, Pakistan, Suriye, Etiyopya, Türkiye (Konya, Afyonkarahisar, Denizli, Burdur, Ankara, Diyarbakır, Bursa, Kırıkkale)) farklı kaynaklı çörek otu olmak üzere toplam 31 genotip kullanılmıştır. Herhangi bir gübreleme ve ilaçlama yapılmamıştır. Sonuçlar iyi tarım uygulamalarının genotipler arasında; verim, verim bileşenleri ve kalite bileşenleri üzerinde önemli etki yaptığını göstermiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre genotiplerin çıkış süresi 32.7-43.3 gün, çiçeklenme süresi 82.3-119.0 gün, yetişme süresi 142.3-148.2 gün, bitki boyu 14.9-43.6 cm, dal sayısı 1.37-3.13 adet/bitki, kapsül sayısı 1.28-3.26 adet/bitki, kapsüldeki tohum sayısı 29.89-54.64 adet/kapsül, bin tane ağırlığı 1.89-3.25 g, ilk kapsül yüksekliği 9.02-40.93 cm tohum verimi 25.96-50.10 kg/da, sabit yağ oranı % 22.26-40.60 ve sabit yağ verimi 5.25-23.09 kg/da arasında belirlenmiştir. 2019 yılına ait tek yıllık sonuca göre uçucu yağ oranı % 0.01-0.08 arasında değişmiştir. Çalışmada çörek otu genotiplerinin iki yıllık ortalamalarını incelediğimizde; çörek otunda en fazla bulunan yağ asitlerinin sırasıyla linoleik, oleik, palmitik ve stearik yağ asitleri (iki yıllık ortalamalara göre % 51.02-55.56, % 22.50-27.15, % 10.19-11.74, % 3.44-4.00 ) olduğu belirlenmiştir. Uçucu yağın analizlenmesi sonucunda N. sativa'nın temel etken bileşenlerin Timokinon (% 54.4-83.1) olduğu bulunmuştur. Araştırmada tohum verimi üzerine bin tane ağırlığı (0.192**), dal sayısı (0.298**), kapsül sayısı (0.313**), kapsüldeki tane sayısı (0.382**), sabit yağ verimi (0.964**)'nin olumlu ve önemli ama yetişme süresinin (-0.151*) olumsuz ve önemli; sabit yağ oranı üzerine bin tane ağırlığı (-0.144*) ve çimlenme süresinin (-0.239**) olumsuz ve önemli, yağ veriminin (0.297**) olumlu ve önemli etkisi olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research was carried out to determine the yield and quality characteristics of different black cumin (Nigella sativa L.) genotypes grown by good agriculture practices under Ankara ecological conditions in 2019-2020. The field trials were established in İkizce Research Station (Ankara) of Field Crops Central Research Institute, with three replications in randomized complete block design. A total of 31 genotypes, 1 registered cultivar (Çameli) and 30 different black seed genotypes (Mısır, Hindistan, Pakistan, Suriye, Etiyopya, Konya, Afyonkarahisar, Denizli, Burdur, Ankara, Diyarbakır, Bursa, Kırıkkale) were used as plant material in the experiment. No fertilization and agricultural spraying applications was done in the experiments. The results showed that, good agricultural practices significantly affected yield, yield components, quality components among genotypes. The results showed that; it was changed days to emergence 32.7-43.3 days, days to flower 82.3-119.0 days, days to maturity 142.3-148.2 days, plant height 14.9-43.6 cm, number of branches 1.37-3.13 number / plant, number of capsule 1.28-3.26 number / plant, number of seeds in capsule 29.89-54.64 number / capsule, thousand seed weights 1.89-3.25 g, the first capsule height 9.02-40.93 cm, seed yield 25.96-50.10 kg/da, fixed oil ratio 22.26-40.60 % and fixed oil yield 5.25-23.09 kg/da. According to the one-year result of 2019 the essential oil ratio has changed between 0.01-0.08 %. The highest fatty acids found in black seed were found to be linoleik, oleik palmitikand stearikfatty acids (51.02-55.56 %, 22.50-27.15 %, 10.19-11.74 %, 3.44-4.00 %) respectively. As a result of analyzing the essential oil of N. sativa, Thymoquinone (54.4-83.1 %) was found to be the main active ingredients. Similarly, significant and positive correlations noted between grain yield and thousand seed weight (0.192**), number of branches (0.298**), number of capsules (0.313**), the number of seeds in the capsule (0.382**), and fixed oil ratio (0.964**) while significant and negative correlations did between days to maturity and grain yield (-0.151*). Besides significant and negative correlations existed between fixed oil ratio and thousand seed weight (-0.144*), days to emergence (-0.239**) while significant and positive correlations did between fixed oil yield and grain yield (0.297**).
Benzer Tezler
- Ceylanpınar tarım işletmesinde sürdürülebilirlik için agro-ekolojik kalite ve hassasiyetlerinin belirlenmesi
Determination of agro-ecological quality and sensibilities for sustainability of Ceylanpinar state farm-Turkey
HAKKI EMRAH ERDOĞAN
- Ankara'da kentsel tarım kapsamında Atatürk Orman Çiftliği'nin günümüz koşullarında yeniden değerlendirilmesi üzerinde bir araştırma
A Research on the revision of Atatürk Forest Farm under contemporary conditions with respect to urban agriculture in Ankara
SEBAHAT AÇIKSÖZ
Doktora
Türkçe
2001
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YALÇIN MEMLUK
- A.Ü.Z.F. Kenan Evren Araştırma ve Uygulama Çiftliği'nde peyzaj düzenleme çalışmaları üzerinde bir araştırma
A Research on landscape design application of Ankara University Agriculture Faculty Kenan Evren Applied Research Farm
NAZMİYE EJDER
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NUR SÖZEN
- Ulucak yöresinin (Kemalpaşa Ovası) arazi kullanımı
Başlık çevirisi yok
NEZAHAT KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
CoğrafyaEge ÜniversitesiFiziki Coğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ECMEL ERLAT
- Bursa şartlarında ikinci ürün olarak yetiştirilen yem şalgamı (Brassica rapa L.)'nın verim ve kalite özellikleri üzerinde araştırmalar
Başlık çevirisi yok
AYŞEN UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
ZiraatUludağ ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESVET AÇIKGÖZ