Örgütsel adaletin örgütsel vatandaşlık davranışı ve iş tatmini üzerine etkisi: Libya'da bir araştırma
Effect of organizational justice on organizational citizenship behavior and job satisfaction: A study in Libya
- Tez No: 717257
- Danışmanlar: PROF. DR. YAVUZ DEMİREL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Örgütsel Adalet, Örgütsel Vatandaşlık Davranışları, İş Tatmini, Libya, Organizational justice, organizational citizenship behaviors, job satisfaction, Libya
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Çalışmada, örgütsel adalet ve örgütsel vatandaşlık davranışı ile iş tatmini arasındaki ilişkiyi tespit ederek, örgütsel adalet ve örgütsel vatandaşlık davranışının iş atatmini üzerine olan etkisinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu bağlamda Libya-Trablus Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatı çalışanlarına yönelik bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Çalışmada üç temel kavram üzerine odaklanılmıştır. Birincisi, örgütsel adalet, ikincisi örgütsel vatandaşlık davranışı ve üçüncüsü ise iş tatmini kavramıdır. Örgütsel adalet, bir çalışanın örgütteki adalet algısıdır. Çalışanın örgüte yaptığı katkı karşılığında örgütten aldığı paya yönelik algısı olarak tanımlanabilir. Örgütsel adalet, dağıtımsal adalet, prosödürel adalet ve etkileşimsel adalet boyutları değerlendirilmektedir. Çalışmada örgütsel adalet, bu üç temel boyutu ile ele alınmıştır. Örgütsel vatandaşlık davranışı (ÖVD), örgütlerde çalışan ve yöneticilerin resmi iş tanımlarının ötesinde veya resmi iş tanımının herhangi bir bir parçası olmayan bir davranış olarak olarak kabul edilen gönüllü bir davranış türü olarak kabul eedilmektedir. Örgüt yararına, tüm olumlu ve yapıcı davranışları kapsamaktadır. Çalışanların ve yöneticilerin kendi özgür iradeleriyle herhangi bir karşılık beklemeden çalışma arkadaşlarını destekleyen ve örgüte fayda sağlayan davranışlardır. Çalışmada örgütsel vatandaşlık davranışı örgüte ve bireye yönelik örgütsel vatandaşlık olarak iki temel boyutla ele alınmıştır. Çalışmada üzerinde durulan kavramlardan üçüncüsü ise iş tatmini kavramıdır. İş tatmini, çalışanların işle ilgili özellikleri algılama durumudur. Çalışanın iş şartları olan iletişim, işin yapısı, sağlanan fayda, ödül, yönetici tatmini ve promosyon gibi hususlara ilişkin algı durumudur. Çalışma, Libya-Trablus Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatında çalışan 266 çalışanın katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışanların araştırma kapsamına dahil edilmesinde kolayda örneklem yöntemi tercih edilmiştir. Örnekleme dahil edilen çalışanlardan konuya ilişkin verilerin toplanmasında anket tekniği kullnılmıştır. Ankette çalışanların sosyo-demografik özellikleri, örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık davranışı ve iş tatmine ilişkin ölçeklere yer verilmiştir. Kullanılan ölçekler beşli Likert ölçeği olarak tasarlanmıştır. Çalışmada toplanan verilerin sınıflandırılmasından sonra ölçeklere ilişkin güvenilirlik ve geçerlilik analizleri yapılmıştır. Yapılan istatistiki analizler sonucunda örgütsel adalet ve örgütsel vatandaşlık davranışı ile iş tatmini arasında pozitif bir ilişkinin olduğu ve iç müşteri ilişkileri yönetimi arasında pozitif yönlü bir ilişkin olduğu, örgütsel adalet ve örgütsel vatandaşlık davranışının iş tatminini olumlu etkilediği belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In the study, the aim is to determine the effect of organizational justice and organizational citizenship behavior on job satisfaction by determining the relationship of job satisfaction with organizational justice and organizational citizenship behavior. In this context, a research was conducted on the employees of the central organization of the Libya-Tripoli Ministry of National Education. The focus of the study was directed on three basic concepts. The first is organizational justice, the second is organizational citizenship behavior, and the third is the concept of job satisfaction. Organizational justice is an employee's perception of justice in the organization. It can be defined as the employee's perception of the share s/he receives from the organization in return for his contribution to the organization. The dimensions of organizational justice, distributive justice, procedural justice and interactional justice are evaluated. In the study, organizational justice is discussed with these three basic dimensions. Organizational citizenship behavior (OCB) is accepted as a type of voluntary behavior that is considered as a behavior beyond the official job descriptions of employees and managers in organizations; or that is not a part of any official job description. In its frame all positive and constructive behaviors for the benefit of the organization are added. These are the behaviors of the employees and managers that support their colleagues and make the organization benefit without expecting any return of their own free will. In the study, organizational citizenship behavior is handled with two basic dimensions which are organizational citizenship towards the organization and the individual. The third of the concepts emphasized in the study is the concept of job satisfaction. Job satisfaction is the state of employees' perception of job-related characteristics. It is the perception of the employee's job conditions such as communication, job structure, benefits, rewards, manager satisfaction and promotion. The study was conducted with the participation of 266 employees working in the central organization of the Libya-Tripoli Ministry of National Education. Convenience sampling method was preferred in order to include the employees in the scope of the research. Questionnaire technique was used to collect data on the subject from the employees included in the sample. The questionnaire included scales related to the socio-demographic characteristics of the employees, organizational justice, organizational citizenship behavior and job satisfaction. The scales used were designed as a five-point Likert scale. After classification of the data collected in the study, reliability and validity analyzes of the scales were made. As a result of the performed statistical analyzes, it was determined that there is a positive relationship of job satisfaction with organizational justice and organizational citizenship behavior; and there is a positive relationship between internal customer relationship management, and organizational justice and organizational citizenship behavior positively affect job satisfaction.
Benzer Tezler
- Psikolojik sözleşmenin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisinde iş tatmini, örgütsel bağlılık ve örgütsel adaletin aracılık rolü
The mediating role of job satisfaction, organizational commitment and organizational justice in the effect of psychological contract on organizational citizenship behavior
GÜNAL BUDAK
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİM ÖZCAN
- İnsan kaynakları uygulamalarına ilişkin örgütsel adalet algısının çalışanların tutum ve davranışları üzerindeki etkisi
The effect of organizational justice perception regarding human resource practices on employees attitudes and behaviors
GÖZDE YILMAZ
- Örgütsel adaletsizlik-iş davranışları ilişkisinde iş tutumlarının rolü
The role of job attitudes between organizational injustice and job behaviors relationship
SEYFETTİN SULU
- Yapısal eşitlik modellemesi ile iş tatmini, örgütsel bağlılık, örgütsel destek ve örgütsel adaletin örgütsel çıktılar üzerindeki etkisinde örgütsel vatandaşlık davranışının aracılık rolü: Kahramanmaraş bankacılık sektöründe bir alan araştırması
The mediating role of organizational citizenship behavior by structural equation modeling on job satisfaction, organizational commitment, organizational support and organizational justice influence on organizational outcomes: A field study in the banking of Kahramanmaraş
ÖMER ÇINAR
Doktora
Türkçe
2013
İşletmeKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SALİH YEŞİL
DOÇ. DR. BÜLENT ÖZ
- Yöneticilerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının iş tatmini ve algıladıkları örgütsel adalet ile ilişkisi
Relationship of managers? organizational citizenship behaviors with job satisfaction and organizational justice
SAİT GÜRBÜZ