The roles of organizational justice,trustworthiness,trust and propensity of trust in the relationship of lmx with ocb and job satisfaction
Yönetici-çalışan ilişki kalitesinin çalışan iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde adelet,güvenirlik,güven eğilimi ve güvenin rolü
- Tez No: 221353
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSUN TÜLAY BOZKURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Bölümü
- Bilim Dalı: İşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 366
Özet
Bu çalışmada Yönetici ? Çalışan İlişki Kalitesinin, çalışanın İş Tatmini ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı üzerindeki etkisi; Yönetici Güvenilirliği ve yöneticiye duyulan Güven'in ara değişken, çalışanın Adalet algısı ve Güven Eğilimi'nin şartlı değişken olarak önerildiği bütünsel bir modelde, ?yakın? ve ?uzak? grup çalışan ayırımı yapılarak incelenmiştir.Çalışma, Türkiye'nin büyük şehirlerinde işletmeleri olan bir holdingin üretim tesislerinde görev yapan; bir lider ve ona doğrudan bağlı, liderin birini kendine ?yakın? diğerini ?uzak? bulduğu iki çalışanından oluşan üç kişilik gruplarda yürütülmüştür. İki hiyerarşik kademeyi içeren çalışmanın verileri, 450 kişiyi kapsayan 150 hiyerarşik üçlü gruptan toplanmıştır.Yönetici- Çalışan İlişki Kalitesi kuramı, diğer liderlik kuramlarından farklı olarak liderlerin bazı çalışanlarını kendilerine yakın, bazılarını ise uzak olarak algıladıklarını ve buna göre farklı muamelelerde bulunduklarını ileri sürmektedir. Yöneticilerin yaptığı bu ayırımın, çalışanların tutum, davranış ve algılamaları üzerinde etki yaratacağı ve gruplar arası farklılıkların ortaya çıkmasına vesile olacağı öngörülmüştür. Nitekim bulgular; çalışanın yöneticiye duyduğu Güven, yöneticide algıladığı Güvenilirlik, sergilediği bireye ve örgüte yönelik Örgütsel Vatandaşlık Davranışları gibi değişkenlerde, yakın ve uzak gruplar arasında istatistiki olarak manidar düzeyde farklılıklar olduğunu göstermiştir. Öte yandan yakın gruptaki çalışanların İş Tatminleri ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları arasında da pozitif ilişki bulunmuştur.Bununla birlikte bazı değişkenlerin aralarındaki çoklu bağıntı problemi nedeni ile modeldeki rolleri test edilememiştir. Araştırma modelinde ara değişken olarak öngörülen yöneticiye duyulan Güven'in, Yönetici- Çalışan İlişki Kalitesi'nin hem Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, hem de çalışanın İş Tatmini ile kurduğu ilişkide; ara değişken olmadığı saptanmıştır. Öte yandan bir sosyal takas unsuru niteliğindeki Bilgi Paylaşımı ve çalışanın Güven Eğilimi'nin, uzak- grup için şartlı değişken rolü oynadığı görülmüştür. Grup ayırımı yapılmadan tüm örneklem üzerindeki analizlerde ise, Yönetici- Çalışan İlişki Kalitesi'nin (profesyonel saygı) faktörü ile bireye yönelik Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, ve (sadakat ve duygusal bağ) faktörü ile örgüte yönelik Örgütsel Vatandaşlık Davranışı arasındaki ilişkide, Bilgi Paylaşımı'nın ara değişken olduğu saptanmıştır. Araştırmanın ek bir bulgusu ise yöneticiye duyulan Güven'in önerildiği gibi Yönetici- Çalışan İlişki Kalitesi ile çalışanın İş Tatmini ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı arasındaki ilişkide ara değişken değil, fakat Yönetici- Çalışan İlişki Kalitesinin bir önceli olduğudur.
Özet (Çeviri)
In this study the effects of LMX has been studied as a part of an integrative model of trust where trustworthiness and trust were suggested as mediating variables for the outcomes such as employee job satisfaction and OCB while organizational justice perception and propensity of trust of the subordinate were proposed as moderating variables.Study was conducted in several production facilities of an holding company located in some major cities of Turkey and designed at a dyatic level which involved groups of one leader and two white collar subordinates directly reporting to the leader, one of which was an ?in? and the other was an ?out? member. Data coming from two hierarchical levels was gathered from 150 triadic groups composed as such.Since LMX theory is distinguished among other leadership theories by its emphasis on leaders differentiating among their subordinates so that in and out-groups form, some differences were also expected to exist between these groups. Findings indicate that there are significantly meaningful differences between in and out-groups in terms of; trust in the leader, perception of trustworthiness of the leader and subordinates? OCB both for individual and for organization, meanwhile there is a positive relationship between subordinate?s job satisfaction and OCB of the in-group members.However due to multicollinearity problem, roles of some variables within the model could not be tested. Trust, as one of the suggested mediators of the research model was not found to be in this role neither between LMX and OCB nor LMX and job satisfaction. But it has been shown that as a social exchange currency ?information exchange? and propensity of trust in the out- group could play a moderating role in these relationships. On the other hand for the whole sample group ?information exchange? has been found as a mediator in the relationship between LMX (professional respect) and OCBI as well as in the relationship between LMX (loyalty and affect) and OCBO. A further finding is that trust, acts as an antecedent of LMX in its relation with OCB and job satisfaction rather than being a mediator in this relationship.Effects of in-role performance and some demographic variables such as leader age, subordinate age and leader tenure on OCB and job satisfaction have also been found and discussed.
Benzer Tezler
- The impact of ethical leadership on employees' burnout feeling and intention to quit with the mediating role of ethical climate
Etik liderliğin çalışanların tükenmişlik ve işten ayrılma niyetine etkisi: Etik iklimin aracı rolü
DİLŞAH ERTOP
- Performansa dayalı ödemeden duyulan memnuniyet ile motivasyon ilişkisinde örgütsel bağlılık ve örgütsel adaletin rolü
The role of organizational commitment and organizational justice in the relationship between performance-based pay satisfaction and motivation
NİYAZİ OKAN ÇOBAN
Doktora
Türkçe
2021
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara Üniversitesiİnsan Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN PİŞKİN
- Relating dark leadership to counterproductive work behaviors: The roles of organizational justice and emotions
Karanlık liderliğin üretkenlik karşıtı iş davranışlarıyla ilişkisi: Örgütsel adalet ve duyguların rolleri
ŞEYMA SARIKAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiTOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMET VAROĞLU
- Örgütsel adaletin iş tatmini üzerindeki ılımlastırıci etkisi : Discount marketler üzerinde bir uygulama
The moderating effect of organizational hatice on jon satisfaction: An application on the discount marketer
EMRE KAYA
- Pilotların işten ayrılma niyetinde örgütsel bağlılık ve alternatif iş imkânlarının rolü
The role of organizational commitment and alternative job opportunities on pilots' intention to quit
MUZAFFER KARTOPU
Doktora
Türkçe
2016
İşletmeKara Harp Okulu KomutanlığıSavunma Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAİT GÜRBÜZ