Bir ölçek geliştirme çalışması: Rekabetçi Tutum Ölçeği (RTÖ): Geliştirilmesi, güvenirliği ve geçerliği
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 71862
- Danışmanlar: PROF. DR. BETÜL AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
BOLÜM VI ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER Özet Bu çalışma, Türkiye için, rekabetçi tutumları ölçmeyi hedefleyen likert tipi bir ölçek geliştirmeyi hedeflemiştir, ölçeğin geliştirilmesi için, likert tipi ölçek geliştirme aşamalarının tümü gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada 74 maddeden oluşan deneme ölçeği oluşturulmuş ve 235 üniversite öğrencisinden oluşan bir çalışma grubuna uygulanarak madde analizi yapılmıştır. Bu analizin sonucunda madde-kalan korelasyon katsayıları.30'un altında kalan 38 madde ölçekten çıkarılarak 36 maddeden oluşan ikinci deneme formu elde edilmiştir. İkinci denemelik ölçek 133 üniversite öğrencisinden oluşan yeni bir gruba uygulanarak faktör analizi yapılmış ve tek boyutluluğun sağlanması amacıyla birinci faktör dışındaki diğer faktörlere yüklenen 23 madde ölçekten çıkarılarak 23 maddelik asıl ölçek oluşturulmuştur. Geliştirilen 23 maddeden oluşan ölçeğe,“Rekabetçi Tutum Ölçeği”adı verilmiştir. Rekabetçi Tutum ölçeği 'nin güvenirlik ve geçerlik çalışmaları, yine üniversite öğrencileri ile yapılmıştır. Güvenirlik analizi için, test-tekrar test, iç tutarlılık, iki yanın güvenirliği ve madde analizi yöntemleri kullanılmıştır. Yapılan tüm analizlerin sonucunda, ölçeğin güvenilir olduğu saptanmıştır. Geçerlik için yapılan çalışmalar; dış ölçüt olarak Sürekli Kaygı ölçeği ile, sosyal beğenirlik açısından Sosyal Beğenirlik Ölçeği ile Rekabetçi Tutum ölçeği arasındaki korelasyonun saptanması, iç ölçüt olarak, üst ve alt grup karşılaştırmaları, ölçeğin içtutarlılığının belirlenmesi ve faktör yapı geçerliğininsaptanmasıdır. Bu çalışmaların sonucunda ölçeğin geçerli olduğuna karar verilmiştir. Sonuç olarak, güvenilir ve geçerli bir“rekabetçilik”ölçeği geliştirildiği değerlendirilmektedir. Rekabetçi Tutum Ölçeği,“tamamen kanlıyorum”dan“kesinlikle katılmıyorum”a kadar değişen beşli bir sakala üzerinde yanıtlanmaktadır. Bu çalışmada ayrıca bir alt amaç belirlenmiş ve geliştirilen Rekabetçi Tutum ölçeği ile bir deneme çalışması yapılmıştır. Bu çalışmada, rekabetçilik açısından kızlar ile erkekler arasında bir farklılık olup olmadığını saptamak amacıyla, kızlar ve erkeklerin Rekabetçi Tutum Ölçeği'nden aldıkları puanların ortalamaları t testi ile karşılaştırılmıştır. Yapılan analiz sonucunda kızlar ile erkeklerin puanlan arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılaşma saptanamamıştır. Bu konuda“cinsiyet ”yerine“cinsiyet rolü”ilgili bir karşılaştırma çalışmasının yapılmamış olmasının bu sonucu verdiği düşünülmüştür. Sonuç Yapılan ölçek geliştirme çalışmasının sonucunda, güvenilir ve geçerli olduğu saptanan bir rekabetçilik ölçeği geliştirildiği değerlendirilmekledir.“Rekabetçi Tutum Ölçeği”adı verilen 23 maddelik bu ölçeğin, araştırma amaçlı olarak rahatlıkla kullanılabilecek bir ölçek olduğu değerlendirilmiştir. Uygulama amaçlı kullanım için henüz başka çalışmalara ihtiyaç olduğu düşünülmektedir. İleride yapılacak diğer çalışmalar, ölçeğin uygulamada kullanılabilirliği konusunda veri teşkil edecektir. Öneriler Burada yapılacak olan öneriler, Rekabetçi Tutum Ölçeğinin, hem araştırma amacıyla hem de uygulama amacıyla kullanımı konusundaki genel önerileri içermektedir.Ölçeğin geliştirilme ve geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında kullanılan çalışma gruplarını oluşturan öğrenciler genellikle 17-25 yaşlan arasındadırlar. Ergenlik ve genç yetişkinlik çağını içeren bu yaşlar arasındaki öğrenciler için geçerli ve güvenilir bulunan ölçeğin, lise öğrencileri için de hali hazırda araştırma amaçlı olarak kullanılabileceği düşünülmektedir. Ölçek ile ilgili ileride yapılacak olan çalışmalar neticesinde, ölçeğin, uygulama amaçlı olarak da kullanılabileceği yolunda veriler elde edilirse, okul rehberlik servislerinde de kullanım alam bulabileceği değerlendirilmektedir. Rekabetçiliği aşın uçta yaşadığı düşünülen öğrenciler için ya da hiç rekabetçilik özelliği bulunmayan öğrencilere yönelik olarak yapılacak uygulamalar, sağaltım için ipucu sağlayabilir. Rekabetçilik kaynağını başarma güdüsünden almaktadır. Günümüz toplumlarında onaylanan bir tutum olarak düşünüldüğünde, normalde olması gerektiği kadar rekabetçilik özelliği taşımayan öğrencilerin, rekabetçi bir toplum yaşantısına hazırlanmaları gerekebilir. Aşırı rekabetçilik ise kişilerarası ilişkileri bozabileceği gibi, dolaylı olarak kişinin kendi ruh sağlığını da bozabilir ve nevrotik rekabetçiliğe doğru bir gidiş söz konusu olabilir. Bu durumda o öğrencinin, hem okul hayatında, hem de ileriki yaşamında diğer insanlar ile ilişkilerinde sorunlar yaşamaması, bu yöndeki tutumlarına yönelik olarak yapılacak sağaltım hizmetleri ile sağlanabilir. Bu açıdan öğrencinin rekabetçilik düzeyinin saptanması gerekebilir. Bir danışanın, kişilerarası rekabetçiliğinin düşük olduğu konusunda elde edilen bilgi, onun, kişilerarası rekabet gerektiren bir ortamdaki mutsuzluğunun anlaşılmasında yardımcı olabilir. Genel olarak Rekabetçi Tutum ölçeği, rekabetçiliği ifade etmenin bir aracı olarak kullanılabilir ve bireyin yaşamında rekabetçiliğin anlamı ve onun için değeri konusunda yapılacak görüşmelerde bir araç olarak kullanılabilir. Rekabetçi Tutum ölçeği ile çeşitli araştırmalar yapılabilir, örneğin:1. Türk toplumu için rekabetçiliğin ne derece önemli olduğu, Türk insanın ne kadar rekabetçi olduğu araştırılabilir ve diğer toplumlar için elde edilen bulgularla kıyaslanabilir. Bu sonuç, toplumsal yapımız ve gelişmekte olan bir ülke olarak diğer gelişmiş ülkelerden eksik yönlerimiz konusunda bir boyut olarak fikir verebilir. 2. Türk toplumu için, cinsiyet ve cinsiyet rolü tutumları açısından rekabetçilikte bir farklılık olup olmadığı araştırılabilir. 3. îş dünyası için, personel seçiminde faydalanılabilinir. örneğin, rekabet gerektiren iş alanlarına alınacak personelin seçiminde, Rekabetçi Tutum ölçeği ile eleme yapılabilir. 4. Türkiye'de bulunan farklı etnik gruplar arasında rekabetçi tutumların değişimi incelenebilir. Ya da, belirti bir grubun başarılı, diğer bir grubun başarısız bulunduğu alanlarda, bunun olası bir nedeni olarak rekabetçi tutumlarının karşılaştırmasını yapmak amacıyla Rekabetçi Tutum ölçeği'nden yararlanılabilir. 5. Rekabete dayanan bir başarının söz konusu olduğu durumlarda, kişilerin başarısızlık nedenlerinin anlaşılması için, bir boyut olarak kişinin ne kadar rekabetçi olduğunu saptamada kullanılabilir. 6. Üst ve alt ekonomik düzeydeki kişiler arasında, rekabetçilik açısından bir farklılık olup olmadığım araştırmak ilginç olabilir. 7. Spor karşılaşmalarına katılan takımların üyeleri seçilirken, eşit yetenekteki kişiler arasında karar verilemediği durumlarda, daha rekabetçi bir birey tercih edilebilir. Bu açıdan da Rekabetçi Tutum ölçeği'nden yararlanılabilir. 8. Türk toplumundaki rekabetçi bireylerin kişilik özelliklerini incelemek ilginç bir araştırma konusu olabilir.9. Türkiye için, rekabetçilik ve ana-baba tutumlarının etkileşimi incelenebilir. Kişilerin rekabetçiliği, Rekabetçi Tutum ölçeği ile saptanarak, bu kişilerin ne tür ana-baba tutumuyla yetiştirildiği araştırılabilir. Okul ortamında öğrenci velileri, çocuklarına yönelik tutumlarının aşırı rekabetçiliğe yol açabilecek tutumlar olması durumunda, öğrencinin yaşayabileceği mutsuzluklar konusunda uyarılabilir. Ya da çocuğunu normalde olması gereken rekabetçilik ve başarma güdüsü geliştirmeyecek düzeyde motive eden ve buna neden olabilecek tutumlara sahip ana-babalar bu konuda bilinçlendirilebilir. Çocuklarının başarısızlıklarında kendi paylarını öğrenmek, ailelerin çocuklarının başarısızlığı durumunda gösterdiği aşın tepkileri azaltabilir. 10. Kendini açma (self-diclosure) ve yakın arkadaşlık- kurabilme özelliği ile rekabetçilik arasında ters bir ilişki olduğunu saptayan çalışmalar mevcuttur (Busse ve Birk, 1993). Buradan yola çıkılarak, yalnız olduğu gözlenen ve arkadaşlık kuramayan öğrencilerin bu durumlarının olası bir nedeni olarak rekabetçi tutumları incelenebilir ve bu amaçla Rekabetçi Tutum Ölçeğinden yararlanılabilir. Böylece bu yönde verilecek danışma hizmeti ile sağaltıma gidilebilir. 11. Rekabetçiliğin başarma güdüsünün bileşenlerinden biri olduğu düşünülerek, rekabete dayalı bir eğitim sistemi içinde yer alan öğrencilerin, düşük başarı göstermesinin olası bir nedeni olarak, rekabetçilik düzeylerinin düşük olup olmadığı araştırılabilir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma motivasyonlarının incelenmesi: Ölçek geliştirme ve uygulama çalışması
Examination of book reading motivation of secondary school students: Scale development and implementation study
YAĞMUR ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİM DURUKOĞLU
- Ulus marka ölçeği geliştirme çalışması
Developing a brand diplomacy scale in nation branding
CİHAD DOĞAN
- Erken çocukluk döneminde aşırı annelik davranışı gösteren anneler ile çocuklarının davranışsal ve gelişimsel özelliklerinin incelenmesi
Investigation of the behavioral and developmental characteristics of mothers with extreme motherhood behavior and their children
ÖZGE CENGİZ
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OZANA URAL
DR. FATMA ÖZGE ÜNSAL
- İşgören performansını belirleyen faktörlerin etki düzeyleri: Bir ölçek geliştirme çalışması
Impact levels of factors determining employee performance: A scale development study
GÜLNAZ KILIÇ ÖZKAYNAR
Doktora
Türkçe
2024
İşletmeSivas Cumhuriyet Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SADIK ÖNCÜL
- Hastanelerde yalın yönetim ve dijital dönüşüm sinerjisi
Lean management and digital transformation synergy in hospitals
DUDU BİLGİÇ GEDİK
Doktora
Türkçe
2021
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE CAMGÖZ AKDAĞ