Petrogenesis of the neogene-quaternary mafic lavas from the Tunceli̇-Elaziğ region (Eastern Turkey)
Tunceli-Elazığ bölgesindeki (Doğu Türkiye) neojen-kuvaterner mafik lavların petrojenezi
- Tez No: 718998
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KAAN SAYIT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mineraloji Petrografi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 402
Özet
Doğu Anadolu Volkanik Provensi (DAVP) içerisindeki Geç Miyosen Tunceli ve Pleistosen Elazığ mafik volkanitlerinin en ilksel üyeleri, Doğu Anadolu kimyasal jeodinamiği ile ilgili detaylar barındırmaktadır. Bundan dolayı, bu çalışma, temelde bu volkanitlere katkı yapan kaynak bileşenlerinin kimyasal kompozisyonlarının açığa çıkarılmasıyla Doğu Anadolu altındaki manto alanlarının doğasının daha iyi anlaşılmasını amaçlamaktadır. Kantitatif modellemeler, Tunceli ve Elazığ volkanitlerinin kökenlerinde en az üç farklı bileşenin olduğunu göstermektedir, bunlar; (i) tüketilmiş bir astenosferik manto bileşeni (DM), (ii) geri dönüştürülmüş okyanusal litosferik litolojileri (C-tipi) temsil eden zenginleştirilmiş bir astenosfer bileşeni ve (iii) kolay ergiyebilir metasomatize SCLM manto alan(lar)ını temsil eden EMII-tipi bir bileşendir. Karışım modellemeleri, her iki volkanizma için, %80 C-tipi ve %20 DM bileşenlerinin karışımından oluşan ortak bir astenosferik kaynak alanını işaret etmektedir. Bu durum, Doğu Anadolu astenosferik mantosunun geri dönüştürülmüş okyanusal litolojileri ihtiva eden heterojen bir manto olduğunu göstermektedir. Bunun yanında, volkanitlerdeki SCLM katkısının, Tunceli lavlarında (yaklaşık olarak %10-30) Elazığ lavlarına kıyasla (< %10) daha çok olduğu görülmektedir. Bu durum da, Elazığ lavlarında görülen OIB-tipi ve Tunceli lavlarında görülen yitim-ilişkili jeokimyasal izleri açıklamaktadır. Ergime modellemeleri, söz konusu SCLM manto alan(lar)ının Doğu Anadolu litosferinden ayrık ve ergiyebilir öbekler halinde astenosfer içerisinde olduğunu önermektedir. Bu durumda, Doğu Anadolu çarpışma-sonrası volkanizmasını oluşturan ana mekanizmanın delaminasyon veya drip (damlama) tektoniği olduğu önerilebilir.
Özet (Çeviri)
The most primitive members of the Late Miocene Tunceli and Pleistocene Elazığ mafic volcanics within the Eastern Anatolian Volcanic Province (EAVP) preserve details regarding the chemical geodynamics of eastern Anatolia. This study, therefore, primarily aims to establish the chemical composition of the source components that have contributed to these volcanics to enhance the understanding of the nature of mantle domains beneath eastern Anatolia. Quantitative modelings suggest that at least three distinct components have been involved in the genesis Tunceli and Elazığ Volcanics; (i) a depleted asthenospheric mantle component (DM), (ii) an enriched asthenospheric component representing recycled oceanic lithospheric lithologies (i.e., C-like), and (iii) a EMII-type component representing fusible metasomatized SCLM domain(s). The mixing modelings indicate a common asthenospheric source domain for these volcanics, consisting of a solid-state mixture of ca. 80 a % C-like component and ca. 20% a DM component. This indicates that the asthenosphere beneath eastern Anatolia is heterogeneous, including the recycled oceanic lithologies. In addition, the amount of metasomatized SCLM contribution appears to be larger (ca. 10-30%) in the Tunceli lavas compared to the Elazığ Volcanics (< 10%). This, in turn, explains the OIB-like and subduction-related signatures observed in the Elazığ and Tunceli Volcanics, respectively. The melting modelings suggest that the SCLM domain(s) have been detached from the eastern Anatolian lithosphere and occur as fusible pods in the asthenosphere. In this regard, it can be proposed that the delamination process/drip tectonics may be the main driving mechanism of the post-collisional melt generation in eastern Anatolia.
Benzer Tezler
- Şile-Sülüklü bölgesindeki volkanitlerin alterasyonu, endüstriyel killerin mineralojisi ve jeokimyası
The Alteration of volcanic rocks in Şile-Sülüklü region, mineralogy of the industrial clays and geochemistry
MERT CANBERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIK ECE
DOÇ. DR. CAN GENÇ
- Değirmendere vadisi (Trabzon-Esiroğlu, Kuzeydoğu-Türkiye) volkanitlerinin mineral kimyası, petrolojisi ve petrojenezi
Mineral chemistry, petrology and petrogenesis of the Değirmendere valley volcanics (Trabzon-Esiroğlu, Northeast-Turkey)
FARUK AYDIN
Doktora
Türkçe
2003
Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURHAN SADIKLAR
- Petrogenesis of the upper cretaceous volcanism and stratigraphy in the Kandira region, western pontides, NW Turkey
Kandıra bölgesindeki (batı pontidler, KB Türkiye) üst kretase volkanizmasının petrojenezi ve bölgenin stratigrafisi
TURGUT DUZMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARAL OKAY
- Doğu pontid kuşağında Topçam, Çambaşı (Ordu-Kd Türkiye) yöresi geç mesozoyik yaşlı granitlerin petrojenezi: Yitim ortamında gelişen a tipi granit oluşumu
Petrogenesis of late cretaceous Topçam and Çambaşi granitoids (Ordu-Kd Türkiye): A-type granitoids forming in subduction setting
MURAT KETENCİ
Doktora
Türkçe
2013
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT BUDAKOĞLU
PROF. DR. ORHAN KARSLI
- Geology and petrology of BeypazarıOymaağaç granitoids
Beypazarı-Oymaağaç granitolyidlerinin jeolojisi ve petrolojisi
CEREN İPEKGİL
Yüksek Lisans
İngilizce
2005
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. TAYLAN LÜNEL