Geri Dön

Görme yetersizliği olan öğrencilere yönelik üç boyutlu dokunsal kitabın geliştirilmesi: Bir tasarım ve geliştirme araştırması

Development of a three-dimensional tactile book for students with visual impairment: A design and development research

PDF İndir

  1. Tez No: 719145
  2. Yazar: MUHAMMED FATİH BİCAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF BUĞRA KUZU DEMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Görme engelli öğrenciler, üç boyutlu dokunsal kitap, tasarım ve geliştirme araştırması, Visually impaired students, three-dimensional tactile book, design and development research
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 143

Özet

Bu çalışmanın temel amacı görme yetersizliği olan ilkokul 4. Sınıf öğrencilerine yönelik üç boyutlu (3B) dokunsal kitabın tasarım ve geliştirme araştırması yöntemi ile geliştirilmesidir. Bu genel amaca yönelik hem görme engelliler öğretmenlerinin hem de alan uzmanlarının 3 B dokunsal kitapların eğitimde kullanımı konusundaki görüşleri alınmış, bu görüşler doğrultusunda prototip tasarlanmış ve tekrar alan uzmanları ile görme engelliler öğretmenlerine danışılmıştır. Son olarak nihai karara bağlanan prototip tasarlanarak 3B dokunsal kitabın değerlendirilmesine ilişkin öğretmen ve uzman görüşlerine başvurulmuştur. Çalışma, tasarım ve geliştirme araştırması (TGA) yöntemi temel alınarak gerçekleştirilmiştir. TGA analiz, tasarım, geliştirme, uygulama ve değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. Katılımcılar araştırma aşamalarının ihtiyaçları doğrultusunda belirlenmiştir. 3B dokunsal kitaba ilişkin gereksinim analizi aşamasında katılımcılar, hâlihazırda görme engelliler okulunda görev yapmakta olan 20 öğretmenden oluşmaktadır. Tasarım ve geliştirilme aşamasında katılımcılar Türkçe Eğitimi, Sınıf Eğitimi, Özel Eğitim ve Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi alanlarında uzman dört akademisyenden ve Görme Engelliler ilköğretim okulunda görev yapan gönüllü bir öğretmenden oluşmaktadır. Her ne kadar geliştirilen 3 B dokunsal kitabın uygulanması ve değerlendirilmesi aşamalarında katılımcıların ilkokul 4. Sınıf öğrencilerinden oluşması planlanmışsa da Covid-19 pandemisi nedeniyle bu gerçekleştirilememiştir. Uygulama ve değerlendirme aşamalarında katılımcılar ise Özel Eğitim, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi bölümü alan uzmanı akademisyenlerden ve görme engelliler öğretmenliği yapmakta olan öğretmenlerden oluşmaktadır. Araştırmada veriler odak grup görüşmeleri ve yüzyüze/çevrimiçi senkron yarı-yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen nitel veriler, nitel veri analizi yöntemlerinden içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre günümüzde görme engelli öğrencilerin kullandığı dokunsal materyallerin genellikle dokunsal tabanlı braille kitaplardan oluştuğu ve dokunsal materyallerin sayısının az olduğu gözlemlenmiştir. Buna karşılık görme engelliler öğretmenlerin geliştirilecek olan 3 B dokunsal kitabın farklı duyulara hitap etmesi gerektiğini ve kitabın materyalin tekrarlı kullanımlara uygun bir şekilde tasarlanması önermişlerdir. Önerilenlerden hareketle alan uzmanları ile odak grup görüşmeleri gerçekleştirilerek 3 B dokunsal kitabın tasarım ve geliştirme süreci tamamlanmıştır. Dokunsal kitabın detaylı anlatımının yer aldığı bir video çekimi gerçekleştirilmiştir. Pandemi şartları sebebiyle yarı yapılandırılmış görüşmeler sanal ortamda gerçekleştirilerek alan uzmanları ve görme engelliler öğretmenlerinden 3 B dokunsal kitabın etkililiğinin değerlendirilmesine yönelik görüşler alınmıştır. Görüşme sonucunda katılımcılar 3B dokunsal kitabın kullanılabilir, sağlam ve öğrencilere bilişsel katkı sağlayabileceğini, öğrencilerin motivasyon ve ilgilerini yükseltebileceğini. Araştırma sonucunda gelecek çalışmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The main purpose of this study is to develop a three-dimensional tactile book for primary school 4th grade students with visual impairment using the design and development research method. For this general purpose, the opinions of both teachers for visually impaired and the field experts about the use of three-dimensional tactile books in education were taken, and a prototype was to be designed in line with these opinions. After the final decision, the prototype was designed and the opinions of the teachers and the field experts were asked for the evaluation of the effectiveness of the tactile book. The study was carried out on the basis of design and development research method. Design and development research consists of analysis, design, development, implementation and evaluation. Participants were determined in accordance with the needs of research phases. In the phase of requirement analysis for the 3D tactile book the participants consisted of 20 teachers who are currently working at the school for the visually impaired. In the design and development phase, the participants consisted of four academicians who are experts in Turkish Education, Class Education, Special Education and Computer and Instructional Technologies Education, and a volunteer teacher working at Primary School for the Visually Impaired. Even though it was planned that the participants would consist of 4th grade primary school students during the implementation and evaluation phases of the developed three-dimensional tactile book, this could not be realized due to the Covid-19 pandemic. In the implementation and evaluation phases, the participants consist of academicians who are domain experts in Special Education, Computer and Instructional Technologies Education and teachers for the visually impaired. Data were collected through focus group interviews and face-to-face/online synchronous semi-structured interviews. The obtained qualitative data were analyzed by content analysis, one of the qualitative data analysis methods. According to the results obtained in the research, it has been observed that the tactile materials used by visually impaired students are generally composed of tactile-based braille books and the number of tactile materials is limited. On the other hand, teachers for the visually impaired suggested that the three-dimensional tactile book to be developed should appeal to different senses and that the material of the book should be designed in accordance with repetitive uses. Based on the suggestions, focus group discussions were held with field experts and the design and development process of the three-dimensional tactile book was completed. A video including detailed explanation of the tactile book was shot. Due to the pandemic conditions, semi-structured interviews were conducted online and opinions were received from field experts and teachers for the visually impaired regarding the evaluation of the effectiveness of the three-dimensional tactile book. As a result of the interview, the participants stated that the 3D tactile book can be used, robust and can provide cognitive contribution to the students and also increase the motivation and interests of the students. At the end of the research, suggestions were made for future studies.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    109626

    Görme engellilere yönelik eğitim kurumlarında mekansal problemlerin irdelenmesi ve çözüm önerileri

    Examination of the space problems existing in education institutions for blind and visually impaired and solution suggestions

    MÜJGAN ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    MimarlıkDokuz Eylül Üniversitesi

    Bina Bilgisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. NAMIK S. ARKUN

  2. Tez No

    662592

    STEM eğitimine yönelik yapılan lisansüstü çalışmaların ölçme değerlendirme süreçlerinin ve fen bilimleri öğretmenlerinin STEM eğitiminde ölçme değerlendirme ile ilgili görüşlerinin incelenmesi

    Analysis of the measurement and evaluation processes of the graduate studies conducted on STEM education and the opinions of sciences teachers on measurement and evaluation in STEM education

    NALAN ZENGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimKastamonu Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT PEKTAŞ

  3. Tez No

    876640

    Zihinsel yetersizliği bulunan bireylere animasyon destekli artırılmış gerçeklik uygulaması ile meslek isimlerinin öğretimi

    Teaching profession names to individuals with intellectual disabilities with animation supported augmented reality application

    KÜBRA YILMAZ YÜRÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YALIN KILIÇ TÜREL

  4. Tez No

    372277

    Sosyal Bilgiler dersi öğrenme ortamlarında çoklu zekâ uygulamalarının incelenmesi

    Investigating multiple intelligence applications in learning environments of the course of Social Studies

    NURCAN ŞENER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CİHANGİR DOĞAN

  5. Tez No

    523970

    Yükseköğretimde uluslararasılaşma: Türkiye örneği (1995-2014)

    Internationalization in higher education: Example of Turkey (1995-2014)

    GÜLŞAH TAŞÇI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEYFİ KENAN

Geri Dön