Gümrük vergilerinin ekonomik etkileri üzerine bir inceleme: Türkiye örneği
Analysis on the economic effects of customs taxes: The case of Turkey
- Tez No: 721920
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GONCA AKGÜN GÜNGÖR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Maliye, Economics, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Küreselleşme ile birlikte ülkeler arasında ekonomik, siyasal, kültürel, teknolojik, çevresel ve diğer birçok alanda bütünleşme sağlanmış ve ülkeler serbest dış ticaret politikaları uygulama yönünde önemli adımlar atmışlardır. Ülkelerin serbestleşme eğilimlerine paralel olarak, geçmişte yoğun olarak kullanılan bir dış ticaret politikası aracı olan gümrük tarife oranları önemli oranda azaltılsa da, günümüzde de bir dış ticaret engeli olarak etkin olarak kullanılmaktadır. Nitekim serbest bir uluslararası ticaret sisteminin dünya refahını artıracağını ileri süren ülkeler de dâhil olmak üzere birçok ülke tarife korumalarından yararlanmaktadır. Türkiye, 1980'li yıllardan itibaren ihracata yönelik politikalar uygulayarak bu serbestleşme sürecine başlamakta ve 1996 Gümrük Birliği'ne dahil olarak tamamen serbest bir politika yürütme çabalarını tamamlamaktadır. Bu çalışma, serbestleşme sonrası 1996-2019 döneminde Türkiye imalat sanayi alt sektörlerinde yer alan 10 farklı sektör üzerinde uygulanan gümrük vergi oranlarının ekonomik etkilerini incelenmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, ülkede uygulanan gümrük vergi oranlarının söz konusu imalat sanayi sektörlerinde yarattığı üretim etkisi, tüketim etkisi, dış ticaret etkisi, gelir etkisi ve bölüşüm etkisi ortaya konulmaktadır. Türkiye'de serbestleşme girişimleri sonucu 1996 sonrasında gümrük vergilerinde önemli azalmalar gerçekleşmekte, ancak son birkaç yılda yeniden gümrük vergi oranlarında artışların gerçekleştiği gözlemlenmektedir. Nitekim ithalat değerlerinin ihracatın çok üzerinde gerçekleştiği Türkiye imalat sanayi sektörlerinde üretim ve istihdam endekslerinde de özellikle kriz yıllarında önemli bir artış görülmemektedir. Bu sektörlerden elde edilen vergi gelirleri ise en çok ithalat yapılan sektörlere paralellik göstermektedir. Bu kapsamda, çalışmada Türkiye'de uygulanan gümrük vergilerinin üretim, istihdam, ithalat ve toplam vergi gelirleri üzerindeki etkileri Panel Veri Analizi kullanılarak ekonometrik olarak analiz edilmektedir. Panel veri analizi sonucunda, gümrük vergileri ile üretim, istihdam ve ithalat arasında negatif ilişki, gümrük vergileri ile vergi gelirleri arasında ise pozitif ilişki tespit edilmiştir. Gümrük vergi oranlarındaki %1'lik bir artış üretimi %0,038 gibi çok düşük bir oranda düşürürken, ithalatı %0,144 oranında azaltmaktadır. Nitekim gümrük vergilerinin dış ticaret üzerinde olumsuz etkisi beklenen bir durumdur. Bununla birlikte gümrük vergi oranlarındaki %1'lik bir artış vergi gelirlerini %0,944 oranında arttırmaktadır. Bu çalışma, uygulanan dış ticaret politikalarının ve dış ticaret engellerinin ülkede üretimi, istihdamı ve dış ticareti hangi düzeyde ve nasıl etkilediğini sektörel bazda ortaya koyan detaylı bir analiz sunması açısından önemlidir. Bu anlamda, çalışmanın ileride uygulanması planlanan üretim ve dış ticaret politikalarına yol göstermesi muhtemeldir. Ayrıca, bu çalışma Türkiye'de gümrük vergilerinin dar kapsamlı kısmi ekonomik etkilerini sektörel bazda detaylı bir şekilde inceleyen az sayıdaki çalışmalardan biri olması açısından da literatüre katkı sağlamaktadır
Özet (Çeviri)
With globalization, integration has been achieved between countries in economic, political, cultural, technological, environmental and many other fields, and countries have taken important steps towards implementing free foreign trade policies. In parallel with the liberalization tendencies of the countries, although the customs tariff rates, which was an intensively used foreign trade policy tool in the past, were significantly reduced, it is still used effectively as a foreign trade barrier today. As a matter of fact, many countries benefit from tariff protections, including those that claim that a free international trade system will increase world welfare. Turkey has started this liberalization process by implementing export-oriented policies since the 1980s and completed its efforts to pursue a completely liberal policy by being included in the 1996 Customs Union. This study aims to examine the economic effects of customs tax rates applied on 10 different sectors in the Turkish manufacturing industry sub-sectors in the postliberalization period 1996-2019. For this purpose, the production effect, consumption effect, foreign trade effect, income effect and distribution effect created by the customs tax rates applied in the country in the said manufacturing industry sectors are presented. As a result of liberalization initiatives in Turkey, significant reductions in customs duties occurred after 1996, however, it has been observed that there have been increases in customs tax rates again in the last few years. As a matter of fact, there is no significant increase in the production and employment indices in the Turkish manufacturing industry sectors, where import values are much higher than exports, especially during the crisis years. The tax revenues obtained from these sectors show parallelism to the sectors that import the most. In this context, the effects of customs duties applied in Turkey on production, employment, imports and total tax revenues are analyzed econometrically using Panel Data Analysis. As a result of the panel data analysis, a negative relationship was found between customs duties and production, employment and imports, and a positive relationship between customs duties and tax revenues. A %1 increase in customs tax rates reduces production by a very low rate of %0,038, while reducing imports by %0,144. As a matter of fact, the negative impact of customs duties on foreign trade is an expected situation. However, a %1 increase in customs tax rates increases tax revenues by %0,944. This study is important in terms of presenting a detailed analysis on a sectoral basis, at what level and how applied foreign trade policies and foreign trade barriers affect production, employment and foreign trade in the country. In this sense, it is likely to guide the production and foreign trade policies planned to be implemented in the future. In addition, this study contributes to the literature in that it is one of the few studies that examines the narrow partial economic effects of customs taxes in detail on a sectoral basis.
Benzer Tezler
- ЕВРАЗИЯ ЭКОНОМИКАЛЫК БИРЛИГИ: КЫРГЫЗСТАН МИСАЛЫНДА
Avrasya Ekonomik Birliği: Kırgızistan örneği / The Eurasian Economic Union: The Case Of Kyrgyzstan
ŞAMİL BALCI
Doktora
Kırgızca
2024
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUSUPCAN PİRİMBAYEV
- Алуу жана колдонуучулардынканааттануусун баалоо:бишкек шаарындаэмпирикалык изилдөө
E-devletin benimsenmesi ve kullanıcı memnuniyetinin değerlendirilmesi: Bişkek şehrinde ampirik bir araştırma
ACAR ŞARŞENKADIROVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2024
İşletmeKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AZAMAT MAKSÜDÜNOV
- Demir çelik sektörü ve demir çelik sektöründe sermaye maliyeti
Iron and steel sector and cost of capital in iron and steel sector
ALİ DİKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
İşletmeMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT HAYATİ ERİŞ
- Gümrük Birliği sürecinde Türkiye'nin demir çelik ticareti performansı: 1996 - 2014
Iron and steel trade performance of Turkey in the Customs Union process: 1996 - 2014
YASİN BIYIK
Doktora
Türkçe
2019
Ekonometriİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEDİME LERZAN ÖZKALE
- İran ekonomisinde ithal ikamesi ve yapısal değişmenin ekonometrik analizi
Başlık çevirisi yok
HEDAYAT MONTAKHAB