Öğretmenlerde iş stresinin iş doyumu ve işe yabancılaşma üzerine etkisi: Ankara Yenimahalle ilçesi örneği
The effect of job stress in teachers on job satisfaction and work alienation: The case of Ankara Yenimahalle district
- Tez No: 722427
- Danışmanlar: PROF. DR. FEYZİ ULUĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu araştırma, Ankara ili Yenimahalle İlçesi'ndeki devlet okulların ortaokul ve lise kısımlarında görev yapan öğretmenlerin iş stresinin, iş doyumu ve işe yabancılaşma üzerindeki etkisini, birbirleri ile etkileşim düzeylerini tespit etmek ayrıca öğretmenlerin iş stresi ve iş doyumu düzeylerinin işe yabancılaşma düzeyleri üzerindeki ilişkilerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu araştırmanın evreni Ankara ili Yenimahalle ilçesindeki ortaokul ve lisede görev yapan öğretmenlerden oluşmaktadır. Örneklemi, basit tesadüfi örnekleme yolu ile belirlenen toplam 372 öğretmen oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında“İş Stresi Ölçeği”“İş Doyumu Ölçeği”ve“İşe Yabancılaşma Ölçeği”, kullanılmıştır. Ayrıca demografik özellikler içeren kişisel bilgi formu ankete eklenmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde, frekans, yüzde, ortalama, standart sapma değerleri, bağımsız t testi, Varyans analizi (ANOVA) testi, Sidak ikili karşılaştırma testi, SPSS 22.0 paket programı ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Öğretmenlerin iş stresi düzeyinin orta düzeyde, iş doyumu düzeylerinin orta düzeyin üzerinde bir seviyede olduğu, iş stresinin içsel, dışsal ve genel iş doyumunu negatif düzeyde anlamlı şekilde etkilediği, yabancılaşma düzeyinin ise orta düzeyin altında olduğu tespit edilmiştir. İşe yabancılaşmanın, iş doyumu ve alt bileşenlerinden olan içsel doyum ile yüksek düzeyde ilişkili olduğu, öğretmenlerin içsel doyum düzeylerinin yüksek olmasının işe yabancılaşma düzeyleri üzerinde düşürücü etkisi olduğu bulunmuştur. İş stresi, işe yabancılaşma ile çok güçlü düzeyde ilişki içinde olmasa da içsel ve dışsal doyum üzerinde negatif etkiye sahip olduğu görülmüştür. İş stresi direkt olarak işe yabancılaşma düzeylerini artırmasa da içsel ve dışsal doyum düzeylerini azaltıp öğretmenlerin işe yabancılaşma düzeylerini yükseltmektedir. Ayrıca öğretmenlerin cinsiyetleri, medeni durumları, eğitim düzeyleri ve yaşlarının işe yabancılaşma düzeylerine anlamlı düzeyde etki etmediği görülmüştür. Öğretmenlerin gelir düzeyleri, çalışma kıdem yılları işe yabancılaşma düzeyleri üzerinde kısmen etkili olduğu ve öğretmen özelliklerinin öğretmenlerin okula yabancılaşma düzeyleri üzerinde etkili oldukları bulunmuştur. Çalışma verilerine göre, öğretmenlerin iş stresinin, iş doyumu ve işe yabancılaşma üzerine belirgin düzeyde olmasa da istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ilişkili olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
This research was carried out to determine the effect of job stress on job satisfaction and job alienation of teachers working in secondary and high school departments of schools in the Yenimahalle District of Ankara province, to determine their interaction levels, and also to examine the relationship between teachers' job stress and job satisfaction levels on job alienation levels. The population of this research consisted of the teachers who work in various branches at secondary and high schools located in the Yenimahalle district of Ankara province. The sample consisted of a total of 372 teachers determined by simple random sampling.“The Work Stress Questionnaire,”“Job Satisfaction Survey,”and“Work Alienation Scale”were used to collect data. In addition, a personal information form containing demographic characteristics was added to the questionnaire. Frequency, percentage, mean, standard deviation values, the Independent Samples t-Test, Analysis test of variance (ANOVA), Sidak pairwise comparison test, SPSS Statistics Base 22 package program, and correlation analysis were used in data evaluation. It was determined that the teachers' work stress and job satisfaction levels were above the medium level; work stress had a significantly negative impact on internal, external, and general job satisfaction; and also the level of alienation was below the medium level. It has been found that job alienation, job satisfaction, and internal satisfaction, which is one of its sub-dimensions, are highly correlated, and teachers' high levels of internal satisfaction have a lowering effect on their work alienation. Despite the fact that work stress is not strongly associated with work alienation, it has been found to have a negative effect on internal and external satisfaction. Although work stress does not directly increase the level of work alienation, decreasing the levels of internal and external satisfaction increases the level of work alienation of teachers. Furthermore, it was observed that the gender, marital status, education level, and age of the teachers did not significantly affect the level of work alienation. It was found that teachers' income levels, job satisfaction, and years of seniority were partially effective on their level of work alienation, and characteristics of teaching were found to be effective on teachers' levels of alienation from school. According to the study data, it was found that teachers' work stress was in part related to job satisfaction and job alienation, however not at a significant level.
Benzer Tezler
- İlköğretim okulu yöneticilerinin sosyal beceri düzeylerine göre öğretmenlerin iş doyumu ve iş stresinin karşılaştırılması
The Comparison of job satisfaction and work stress levels of teachers based on the level of social skills of the administrators of primary schools
YUSUF EKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP HAMAMCI
- Beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyumları ile örgütsel bağlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
Investigation of physical education teachers' job satisfaction and organizational commitment levels according to various variables
ŞAMİL TEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporErzurum Teknik ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Eğitimi Anabiilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT TURAN
ÖĞR. GÖR. BÜLENT TATLISU
- Okul psikolojik danışmanlarının mesleki doyumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi
The examination of the factors that affect the school counselors' occupational satisfaction
ALİYE IŞIK TOKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ERCAN
- Coronavirüs (Covid-19) pandemi sürecinde farklı branş öğretmenlerinin algılanan stres, iş doyumu ile psikolojik dayanıklılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between perceived stress, job satisfaction and psychologi̇cal resilience levels of different branch teachers during the coronavirus (Covid-19) pandemic process
AHMET ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SporErciyes ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAR SUCAN
- Ortaöğretim proje okulu uygulamasında öğretmenlerin iş doyumları
Determinants of the job satisfaction of secondary education project school teachers
SEDA KORAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TÜRKAN AKSU