Küresel değer zincirlerine eklemlenmede Türkiye ekonomisinin yeri
Integration and location of the Turkish economy into the global value chains (Gvcs)
- Tez No: 724077
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL TUNCER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Küresel değer zincirleri, Üretimin parçalanması, İhracatın katma değer içeriği, Katma değer ayrıştırması, WWZ Ayrıştırma Yöntemi, Global value chains, Fragmentation of production, Value added content of exports, Value added decomposition of export, WWZ Decomposition
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Günümüzde dış ticaretin çoğu, Küresel Değer Zincirleri (KDZ) olarak bilinen ağ üzerinde yer alan yerli ve yabancı üreticiler arasındaki karmaşık ilişkileri içermektedir. Üretim sürecinin küreselleşmesi ve uluslararası parçalanması, devasa bir üretim ilişkileri ağı yarattığından dış ticaret hacminin belirleyicisi olarak kabul edilen ithalat ve ihracat göstergeleri, ülkelerin gelişimleri ile ilgili doğru bilgi vermekten uzaklaşmıştır. Bu nedenle ülkelerin uluslararası ticaretteki performansı ile ilgili daha doğru bir çerçeve sunmak için son yıllarda yapılan çalışmalar, dış ticaret göstergelerini değerlendirmek yerine ihracattaki yerli-yabancı katma değerin ayrıştırılması ve ülkelerin küresel değer zincirlerindeki konumlarını belirlemeye yöneliktir. KDZ'nin doğuşu, ticaret politikalarındaki geleneksel bakış açısında değişime neden olmuştur. Bu çalışmada da kalkınma politikalarında dünya ticaretindeki değişimlerin yansıması ile meydana gelen paradigma değişiminin bir sonucu olarak gelişmekte olan ülkelere önerilen politikaların etkinliğinin araştırılması, bir başka ifade ile küresel değer zincirlerine eklemlenmelerinin, gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarına ne ölçüde katkı sunduğunun anlaşılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye'nin ihracatında önemli olan sektörlerinin küresel değer zincirlerindeki yeri ve rolü tespit edilmeye çalışılmıştır. WIOD veri tabanında yer alan, 44 ülke ve 56 sektörü kapsayan dünya girdi-çıktı tablolarından yararlanılarak, Leontief ve WWZ (Wang, Wei, Zhu) ayrıştırma yöntemleri ile katma değer ayrıştırması gerçekleştirilmiştir. Türkiye ve seçilen ülke örnekleri için Türkiye ihracatındaki öncü sektörlerde (otomotiv, tekstil, gıda, elektronik ve kimya sektörlerinde) nihai mallar ve ara malları bağlamında ihracatın yerli ve yabancı katma değer içeriği ayrıştırılmıştır. Ayrıca Türkiye otomotiv, tekstil, gıda, elektronik ve kimya sektörlerinin her biri için dış ticarette önemli ticari partnerler olan ülkelerle Türkiye'nin karşılıklı (ikili) ticaretteki katma değerinin ayrıştırılması gerçekleştirilmiştir. Bulgular, Türkiye ekonomisinde tekstil, gıda sektörlerinin küresel değer zincirinde potansiyel olarak katma değeri yüksek halkalarda üretim yapma olasılığına sahip olduğu; buna karşın otomotiv, elektronik ve kimya sektörlerinin küresel değer zincirinin daha düşük katma değer yaratan kısımlarında bulunduğu yönündedir. Küresel değer zincirinde yüksek katma değer yaratan sektörlerin düşük teknoloji grubunda olması nedeniyle bu sektörlerle birlikte, orta-yüksek, yüksek teknoloji grubunda yer alan bazı sektörlerin desteklenerek üretimin çeşitlendirilmesi yönünde önlemler alınmasının gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Nowadays, most of the external trade involves very complex interactions among domestic and foreign producers over the network that is known as the Global Value Chains (GVC). Globalization and fragmentation of the production process create a huge network so that traditional trade indicators, namely imports and exports, are no longer providing an accurate view of the underlying economic performance and significance of trade in the development process. In order to provide a more accurate picture of international trade, recent studies have been focused on decomposing the domestic and foreign value added in export and position of countries over the GVC rather than evaluating foreign trade indicators. The emergence and persistence of the GVC challenges the traditional view of trade policies. Thus, there exist a paradigm shift in the policy agenda suggested to developing countries. This study investigated the effectiveness of these proposed and recommended new policy agenda. In other words, this study tries to assess the contribution of integrating into GVCs for the Turkish economy. In this respect, the crucial industries of the Turkish economy in terms of exports, the position and role of these industries over the chains were tried to be assessed. A value-added decomposition of export was carried out based on both the Leontief and WWZ (Wang, Wei, Zhu) decomposition methods, using the World Input-Output Tables taken from the WIOD database that covers 44 countries and 56 sectors. For the case of Turkey and selected countries, domestic and foreign value-added content of export in the leading sectors, namely auto, textile, food, electronics, and chemistry are decomposed in the context of intermediate and final goods categories. Additionally, for each of the selected industries in the Turkish economy, the decomposition has been carried out on bilateral or mutual bases for each important external trade partner of Turkey. The findings show that the textile and food industries of the Turkish economy have the potential to participate and engage in the GVC and move up the value chain into higher value-adding activities. However, the auto, electronics and chemistry industries seem to be positioned in the low value-added generating parts of the chain. It can be concluded that, the sectors that has the potential of creating high added value in the GVC are the low technology sectors of the Turkish economy. As a result, targeting and supporting some high technology industries along with the existing low-tech ones (food and textile) is crucial for diversifying the economy, generating more value added and reap the benefits of integrating into the GVC.
Benzer Tezler
- Kentsel mekân kullanımında değişim: Denizli kenti örneği
Change in the use of urban space: Denizli case
PINAR SAVAŞ YAVUZÇEHRE
Doktora
Türkçe
2010
Kamu YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN GÜL
- Küresel değer zincirlerinde yükselme stratejileri ve tasarım yönetimi kabiliyetleri arasındaki ilişkilerin Türk elektrik-elektronik sektöründe faaliyet gösteren firmalar üzerinden incelenmesi
The relations between upgrading strategies in global value chains and design management capabilities: An investigation on firms operating in Turkish electrical and electronics sector
BİLGEN TUNÇER MANZAKOĞLU
Doktora
Türkçe
2018
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM ER
- Döviz kuru politikalarının üretime etkisi: Türkiye örneği
Production effect of exchange rate policy: The case of Turkey
AZIZA MAHMASAHATOVA
- Positioning in global value chain and firm productivity: A firm-level study of Turkish manufacturing industry
Küresel değer zincirinde konumlanma ve firma verimliliği: Türk imalat sanayi üzerine firma düzeyinde bir araştırma
AYSUN ATIL
Doktora
İngilizce
2024
EkonomiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF AKBOSTANCI ÖZKAZANÇ
- The effect of global value chain integration on export growth in developing countries
Gelişmekte olan ülkelerde global değer zincirlerine entegrasyonun ihracattaki büyümeye olan etkisi
CEMRE KÜÇÜK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM MAHMUT TEKÇE