Müzelerde markalaşma ve müze mağazacılığı: İstanbul'daki özel ve devlet müzeleri üzerine bir araştırma
Museum branding and museum retailing: A study in private and state museums in Istanbul
- Tez No: 724354
- Danışmanlar: PROF. DR. FETHİYE ERBAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzecilik, Museology
- Anahtar Kelimeler: Müze Mağazaları, Müze Hediyelik Eşyası, Müze Pazarlaması, Müze Markalaşması, Müze Mağazası Ürünleri, Museum Stores, Museum Souvenirs, Museum Marketing, Museum Branding, Museum Store Products
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müze Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Günümüzde müzeler değişen ve çeşitlenen ziyaretçi talepleri nedeniyle çok işlevli kültürel kurumlar haline gelerek ziyaretçileri için eşsiz deneyimler sağlamak amacıyla finansal kaynaklarını geliştirmeye yönelmişlerdir. 1980'lerden itibaren literatüre giren yeni müzecilik kapsamında müzeler, yalnızca koleksiyonlarını sergilemekle yükümlü olmayıp ziyaretçileri çok çeşitli kültürel aktiviteler ile meşgul ve memnun etmeye odaklanmıştır. Bu anlamda diğer müzelerden öne çıkma ve popülaritesini kanıtlama amacıyla pazarlama ve markalaşma süreçlerine giren kâr amacı gütmeyen kurumlar haline gelmişlerdir. Pazarlama karmalarını bünyelerine uyarlayan, ziyaretçi kitlelerini tanımaya çalışan, bunun için kurum içi araştırmalar ve pazar analizlerinde bulunan, reklam ve tanıtım faaliyetleri geliştiren ve marka kimliği yaratan müzeler global anlamda kültür varlıkları haline gelmişlerdir. Bu araştırmada müzelerin girdikleri ticari faaliyetlerden yalnızca biri olan mağazacılık uygulamalarına odaklanılmıştır. Müzelerin pazarlama ve markalaşma süreçleri incelendikten sonra müze mağazalarının nasıl bu sürecin bir getirisi oldukları araştırılmıştır. Müze mağazaları, ürün ve mekân tasarımları, müze kompleksinin içindeki varlıkları ve sattıkları ürünler incelenerek müze mağazasının müzenin eğitim misyonu ile ilişkisi ve ticari anlamda getirileri değerlendirilmiştir. Bunun yanında, müze mağazacılığının tarihsel gelişimi, kültürel alanlarda hediyelik eşya anlamında var olan ilk ürünler, dünyadaki tarihsel süreçleri ve ilk örnekleri ile sunulmuştur. Değerlendirmeler konu hakkındaki literatür taramasının ardından araştırma konusu İstanbul'daki müze mağazalarının ziyaret edilmesi, mağaza personeliyle görüşülmesi, araştrıma kapsamı için hazırlanan soruların mağaza sorumlularına yöneltilmesi şeklinde gerçekleştirilmiştir. Birinci bölümde müzelerde pazarlama ve markalaşma konularının ardından yurtdışında markalaşan müzeler mağazaları ile birlikte incelenmiştir. Bir işletme terimi olarak pazarlamanın kar amacı gütmeyen kurumlara girişi ve devamında hizmet pazarlamasına evrilmesi incelenmiştir. Bu bölümde pazarlamanın müzeye uyarlanması, pazarlama karmalarının müzelerdeki durumu, ziyaretçi bölümlendirme çalışmaları ile müze deneyimi ve ziyaretçi motivasyonları genel bir bakış açısıyla değerlendirilmiştir. İkinci bölümde müze mağazalarının tarihsel gelişimi, hediyelik eşya kavramı ve müze mağazalarının pazarlama karması dâhilinde ilişkilendirilen mağaza ürünleri görsel örnekleriyle sunulmuştur. Üçüncü bölümde ise müze mağazacılığı kapsamında ülkemize dönülmüş ve araştırma kapsamındaki İstanbul şehrindeki özel müzeler bağlamında Pera Müzesi ile Sakıp Sabancı Müzesi, devlet müzeleri bağlamında ise İstanbul Arkeoloji Müzesi ile Türk ve İslam Eserleri Müzesi mağazaları ve ürünleri incelenerek iki farklı işleyiş şekline sahip müze türlerindeki süreçlere, mağazalara ve ürünlere odaklanılmıştır. Son olarak bu örnekler birbiriyle karşılaştırılarak müzenin en önemli finansal destekçilerinden olan müze mağazacılığının müzenin tanıtımı ve sürdürülebilir bir kurum olmasındaki önemli yerine vurgu yapılmış ve müze mağazacılığının ülkemizde geliştirilmesi adına kişisel görüş ve öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Today museums have become multifunctional cultural spaces due to changing and diversifying requests of the visitors and turned towards improving their financial resources to provide and facilitate unique experiences for their visitors. Within the scope of new museology which entered the literature as of the 1980s, museums are no longer responsible for merely exhibiting their collections and have focused on the satisfaction and engagement of the visitors with various cultural and leisure time activities. In this regard, the museums have become non-profit institutions that applied marketing and branding processes to become prominent and well-known in the cultural industry. Applying marketing mixes to their structure, practicing to get to know their visitors, making internal and external market analyses, and developing advertising and promotion activities in order to do so; the museums have become global cultural institutions with their brand identities. This research is focused on one of the commercial activities museums adopted namely, museum retailing and museum store practices. After researching the marketing and branding processes of the museums, the museum stores are analyzed as a means of outcomes of such processes. Museum stores, their designs, their existence within the museum complex, and retailed products are evaluated in terms of the relationship between the museum store and the museum's educational mission and commercial benefits. In addition, historical development and evolution of museum stores and the first products that emerged as a souvenir in the cultural heritage sites are presented within the framework of the thesis. After the literature review on the subject, the evaluations were carried out by means of visiting the subject museum stores in Istanbul, interviewing the store personnel, and directing the store managers the questions prepared for the scope of the research. In the first chapter, the museums that have become brands in abroad are examined with their museum store features after introducing the subjects of museum marketing and museum branding. The entry of marketing as a business term into non-profit institutions and its evolution into services marketing has been examined respectively. In this section, the adaptation of marketing to the museum, the situation of marketing mixes in museums, visitor segmentation studies, museum experience, and visitors' motivations are evaluated from a general point of view. In the second chapter, topics such as the historical development of museum stores, the concept of souvenirs and museum stores, and their products which are associated within the scope of museum branding and museum marketing are listed with relevant visual examples. In the final third chapter, the general focus is turned into research area Istanbul, Turkey and Pera Museum and Sakıp Sabancı Museum as private museums and Istanbul Archaeological Museum and Museum of Turkish and Islamic Arts as state museums which have two different governances and networks are examined in terms of their museum stores and retailed products. Finally, by comparing subject examples with each other, it is emphasized that how museum retailing, which is one of the most important financial supporters of the museum, is crucially important for promoting the museum and making it a sustainable institution and in this direction personel comments and recommendations are listed for the development of museum stores in our country.
Benzer Tezler
- Müze mağazalarındaki tasarım ürünlerin markalaşmaya etkileri
The impact of souvenir designs on museum branding
ROKSAN SAMOĞLUROTHMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarYaşar ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZLI GÜRGAN
- Müzelerde marka yönetimi
Museum brand management
ELİF KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MüzecilikYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. DR. İLKER BIÇAKÇI
- Müze ziyaretçilerinin özel müze deneyimleri üzerine nitel bir araştırma: İstanbul örneği
A qualitative research on the private museum experiences of museum visitors: The Istanbul case
GÜLFEM ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA GÜVEN
- Müzelerde görsel kimlik uygulama örnekleri ve eser analizleri
Visual identity practice in museums and work analysis
BARTUĞ AKGÖZ
- Müzelerde marka kavramının ve markaya yönelik tüketici algısının incelenmesi: İzmir müzeleri örneği
Analyzing brand concept and consumer brand perceptions in museums: The case of Izmir museum
NARGIZ AHMADOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MüzecilikEge Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÜSTÜNDAĞLI ERTEN