Modern Osmanlı'dan erken Cumhuriyet dönemine mağazacılık ve Orosdi-Back Mağazaları'nın kuruluş ve gelişimi
Merchandising from the modern Ottoman to the early Republican era and the founded and development of Orosdi-Back Stores
- Tez No: 724669
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUNUS EMRE TEKİNSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, İşletme, History, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Orosdi-Back, Mağaza, Şirket, Ticaret, Pazar, Orosdi-Back, Store, Company, Trade, Bazaar
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Orosdi-Back mağazaları, Osmanlı İmparatorluğu'nda mağazacılık sektörünün ekonomik ve sosyal izdüşümüdür. Adolphe Orosdi ve Hermann Back'in kişisel girişimlerinin bir sonucu olan Orosdi-Back mağazaları, ilk olarak 1855 yılında Galata'da Ömer Efendi adıyla açılmıştır. Kısa sürede şubeleşerek geniş bir coğrafyaya yayılan firma; toptan ve perakende ticarette önemli bir ilerleme kaydetmiştir. Bu çalışma şuana kadar hakkında etraflı bir çalışma bulunmayan Orosdi-Back şirketi ve mağazalarını tanıtmayı amaçlamaktadır. Böylelikle özelde İstanbul, genelde ise Osmanlı topraklarında modern tüketim alışkanlıklarının değişimine dair mütevazı bir katkı sunulması planlanmaktadır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, mağazanın kurucuları olan Orosdi ve Back aileleri hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra bu ailelerin bir araya gelerek Orosdi-Back'i kurma sürecinden bahsedilmiştir. Ayrıca şirketleşme süreci, çalışma sistemi ve şubeler hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde Orosdi-Back'in toplumsal hayata etkileri üzerinde durulmuştur. Bu bölümde halkın Orosdi-Back mağazalarına yaklaşımı, mağazaların tüketim alışkanlığı üzerindeki etkileri ve şirketin personel istihdam politikası değerlendirilmiştir. Üçüncü ve son bölümde Orosdi-Back mağazalarının Türkiye'deki şubelerinin kapatılma süreci işlenmiştir. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde ilk örneklerine rastlanılan grev, boykot ve etnik sorunların Orosdi-Back üzerindeki olumsuz etkileri ve yaşanan olaylara karşı şirket yöneticilerinin tavrı değerlendirilmiştir. Son olarak Cumhuriyet Dönemi'nde uygulanan ekonomide millileştirme politikası anlatılmış ve ardından bu politika kapsamında Orosdi-Back'in Türkiye'deki son şubesi olan İstanbul şubesinin Sümerbank'a devredilme süreci üzerinde durulmuştur. Çalışmanın hazırlanması sürecinde Devlet Arşivleri kataloglarında bulunan belgeler başta olmak üzere birçok kaynaktan istifade edilmiştir. Bu bağlamda Taha Toros Arşivi, Salt Araştırma, Wikilala, Atatürk Kitaplığı vd. katalog arşivlerden görsel materyaller temin edilmiştir. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Kütüphanesi, İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) Kütüphanesi, Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi ve Milli Kütüphane kataloglarında bulunan kaynak eserlerden faydalanılmıştır. Annuaire Oriental (Şark Ticaret Yıllıkları)'nın 1891-1921 yılları arasında yayınlanan sayıları incelenmiştir. Döneme ait süreli yayınlardan konuyla alakalı taramalar yapılmış ve bulunan veriler değerlendirilmiştir. Ayrıca anı, mektup ve hatıra türü eserlere bakılmıştır. Orosdi-Back ile alakalı hazırlanan yıllık raporlar gözden geçirilmiş ve bu raporlardaki sayısal veriler üzerinden yıllık istatistikler çıkarılmıştır. Ayrıca GALLICA başta olmak üzere birçok yabancı kaynaktan Orosdi-Back hakkında bilgi temin edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Orosdi-Back stores are the economic and social projection of the retail sector in the Ottoman Empire. Orosdi-Back stores, a result of the personal initiatives of Adolphe Orosdi and Hermann Back, were first opened in Galata in 1855 under the name Ömer Efendi. The company spread over a wide geography by branching out in a short time; has made significant progress in wholesale and retail trade. This study aims to introduce Orosdi-Back company and its stores, about which there is no comprehensive study until now. Thus, it is planned to make a modest contribution to the change of modern consumption habits in Istanbul in particular and in the Ottoman lands in general. The study consists of three parts. In the first part, information is given about the Orosdi and Back families, the founders of the store. Later, the process of these families coming together to establish Orosdi-Back is mentioned. In addition, evaluations were made about the incorporation process, working system and branches. In the second part of the study, the effects of Orosdi-Back on social life are emphasized. In this section, the public's approach to OrosdiBack stores, the effects of the stores on consumption habits and the company's personnel employment policy are evaluated. In the third and last part, the process of closing the branches of Orosdi-Back stores in Turkey is covered. The negative effects of strikes, boycotts and ethnic problems, the first examples of which were encountered in the last period of the Ottoman Empire, on Orosdi-Back and the attitude of the company managers to the events were evaluated. Finally, the nationalization policy in the economy implemented in the republican period was explained and then the process of transferring the Istanbul branch of Orosdi-Back, the last branch in Turkey, to Sümerbank, within the scope of this policy. During the preparation of the study, many sources, especially the State Archives, were used. In this context, Taha Toros Archive, Salt Research, Wikilala, Atatürk Library et al. Visual materials were obtained from catalog archives. Source works in the catalogs of Tokat Gaziosmanpaşa University Library, Islamic Studies Center (İSAM) Library, Presidential National Library and National Library were used. The numbers of Annuaire Oriental (Oriental Trade Yearbooks) published between 1891-1921 were examined. Relevant scans were made from the periodicals of the period and the data found were evaluated. In addition, memoirs, letters and souvenirs were examined. Annual reports about Orosdi-Back were reviewed and annual statistics were derived from the numerical data in these reports. In addition, information about Orosdi-Back was obtained from many foreign sources, especially GALLICA.
Benzer Tezler
- Conservation of a modern rural heritage place: Early Republican Period model village of Samutlu (Temelli), Ankara
Modern kırsal bir miras alanının korunması: Bir erken Cumhuriyet Dönemi örnek köyü; Samutlu (Temelli), Ankara
TUĞBA KAVAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE GÜLİZ BİLGİN ALTINÖZ
- Türkiye Cumhuriyeti'nde modernleşme hareketi; Karabük demir çelik fabrikaları yerleşim örneği
Modernization in republic of Turkey; Karabük iron and steel works factories settlement
SEZEN ÖKTEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HÜLYA YÜREKLİ
- The historical topography of a provincial Byzantine city in Thrace with special attention to the fortifications: Vize (Bizye)
Trakya'da bir Bizans kentinin surlar odaklı tarihsel topoğrafyası: Vize (Bizye)
AYÇA BEYGO
Doktora
İngilizce
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ
- An urban node in the ritual landscape of byzantine constantinople: The church of St John the Baptist of the Stoudios Monastery
Bizans Konstantinopolis'inin ritüelistik peyzajinda kentsel bir düğüm noktası: Stoudios Manastırı Vaftizci Yahya Kilisesi
DİLARA BURCU GİRİTLİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN
- Fesli maymunlar: Son dönem Osmanlı'dan Erken Cumhuriyet'e evrim edebiyatı ve edebiyatın evrimi (1894-1934)
Fez-wearing monkeys: Evolution literature and literary evolution from the Late Ottoman to the Early Republic
ZEYNEP NUR ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KALPAKLI