Geri Dön

Geçmişten günümüze Afganistan'da Şiilik

Shiism in Afghanistan from the past to the present

  1. Tez No: 726610
  2. Yazar: HUMAİRA MUDAQEQ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF BENLİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Afganistan, Şia, İmâmiyye-İsnâaşeriyye, İsmailiyye, İran, Afghanistan, Shiism, Imamiya-Isnaasheriya, Ismalism, Iranian
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 96

Özet

“Geçmişten Günümüze Afganistan'da Şiilik”isimli tez çalışmamızla, Şiîliğin Afganistan coğrafyasında genel hatlarıyla geçmişi ve bugününün araştırılması, bu coğrafyada Şiiliğin sürecini takip ederek değişim ve farklılaşmasının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Tez konusu İslam Mezhepler Tarihi bilimsel metodoloji ilkeleriyle incelenmeye çalışılmıştır. Afganistan coğrafyası geçmişte ve günümüzde sürekli dış müdahalelere mâruz kalmış, gerilim ve istikrar sorunları yaşamıştır. Tarihî tecrübe açısından her yönüyle bilimsel araştırmalara konu edilmesi gereken bu bölgedeki Şiîliğin de inceleme konusu olması beklenirdi. Konuyla alakalı bazı bilimsel çalışmalar yapılmış olsa da daha kapsamlı araştırmalara ihtiyaç duyulduğu aşikardır. Afganistan tarihinde ve toplumunda Şiîlik olgusu, Irak coğrafyasında şekillenen Şianın, tarihî Horasan bölgesindeki tezâhürü olarak ortaya çıkmıştır. Afganistan Şiasının çoğunluğu İsnâaşeriyye fırkasına mensuptur. Belli bölgelerde İsmâiliyye'ye mensup küçük topluluklar da bulunmaktadır. Muhtemelen tarihî süreçte Şiiler, Afganistan'ın merkezden uzak ve dağlık bölgelerinde kapalı bir toplum yapısı tarzında yaşayarak varlıklarını muhafaza etmişlerdir. Afganistan Şiîlerinin belli etnik topluluklara mensup olmaları, etnik ve mezhebî dayanışma ruhuyla var olmaları asırlardır ayakta kalmalarına da katkı sağlamıştır. Tarihî süreçte İsnâaşeriyye; İlhanlılar, Safevîler ve Kaçarlar gibi bölgede hâkim Şiî nitelikli yönetimlerin Şiiliği bölgede yayma faaliyeti ve politikasının etkisiyle de desteklenmiş ve güç kazanmıştır. Afganistan'da Sünnî yönetimlerle zaman zaman sorunlar yaşayan Şiî topluluklar özellikle son dönemlerde İran Şiî çevreleriyle daha etkin ilişki içerisine de girmiştir. İran ve Irak'taki Şiî ilim havzalarında eğitim alan Afganistanlı Şiî ulemanın önderliği ile yoluna devam etmiştir.

Özet (Çeviri)

This thesis titled as“Shiism in Afghanistan from Past to Present”aims to investigate the past and present of Shiism in Afghanistan in general terms, and to determine the change and differentiation of Shiism in this geography by tracking its process. The subject of the thesis has been examined with respect to the principles of scientific methodology of History of Islamic Sects. The geography of Afghanistan has been constantly exposed to foreign interventions in the past and still is today, and has been subject to tension and stability problems. In terms of historical experience, the relationship of this region with Shi'ism, which should be the subject of scientific research in all aspects, should have also been examined. Although some scientific studies have been carried out on the subject, it is obvious that more comprehensive studies are needed. The phenomenon of Shiism in the history and society of Afghanistan emerged as the manifestation of Shia, which is shaped in Iraqi region, in the historical Khorasan region. Although the majority of the Afghan Shia are members of the Imamiya-Isnaasheriya sect, there are also small communities belonging to the Ismalism in certain regions. In the historical process, Shiites have probably preserved their existence by living in a closed society structure in the remote and mountainous regions of Afghanistan. The fact that Afghan Shiites belong to certain ethnic communities and exist with the spirit of ethnic and sectarian solidarity has also contributed to their survival for centuries. In the historical process, Imamiya-Isnaasheriya has been supported and strengthened with the help of activities and policies of the dominant Shiite rulers in the region such as, Ilkhanate, Safavids and Qajars to spread Shiism in the region. Shiite communities, which have had problems with Sunni governments from time to time in Afghanistan, have also, especially recently, got into more effective relations with Iranian Shiites. Shiite communities continued on their path with the leadership of the Shiite scholars from Afghanistan, who were educated in the Shiite science basins in Iran and Iraq.

Benzer Tezler

  1. A neorealist analysis of Iran-Russia relations: Tajik and Syrian civil wars

    İran-Rusya ilişkilerinin neorealist bir analizi: Tacik ve Suriye iç savaşları

    ESRA YANIK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Ortadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA GÖÇER AKDER

    DR. ZELAL ÖZDEMİR

  2. Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia

    Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi

    ABDURAHMAN HUSSEN YIMER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU

  3. Devletleşme sürecinde Afganistan'da kimlik arayışları

    Identity-seeking in the state building process of Afghanistan

    AHMET GÖKHAN ARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Kamu YönetimiBeykent Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞENOL DURGUN

  4. Geçmişten günümüze kadar fotoğrafçılık: Afganistan fotoğrafçılığına bir bakış ve uygulama denemesi

    Photography from the past to the present: A review of photography in Afghanistan and practice study

    TAMIMURAHMAN POPAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Güzel Sanatlar Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞANSAL ERDİNÇ

  5. Amerika Birleşik Devletleri'nin Afganistan'dan çekiliş süreci ve Taliban'ın 20 yıl sonra tekrar iktidara gelişinin yazılı basında temsili

    Representation of the United States of America's withdrawal from Afghanistan and the Taliban's return to power after 20 years in the print media

    MUHAMMAD KHALID TAHIRY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    GazetecilikKocaeli Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYSEL ÇETİNKAYA