Geri Dön

Özel eğitim okullarında çalışan öğretmenlerin çeşitli değişkenler açısından tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi (Sivas ili örneği)

Investigation of burnout levels of teachers working in special education schools in terms of various variables (The case of Sivas province)

PDF İndir

  1. Tez No: 727198
  2. Yazar: EROL KAYNARPINAR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İHSAN TOPCU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Tükenmişlik, öğretmen tükenmişlik düzeyleri, özel eğitim, özel eğitim okulları, Special education, Special education schools, Teacher burnout, Burnout Levels, Emotional Exhaustion
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 89

Özet

Bu çalışmada, Özel Eğitim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyleri Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmiştir. Tez içerisinde öncelikle; eğitim, eğitim kurumları, özel eğitim öğrencileri, özel eğitim okullarında çalışan öğretmenler ve bu öğretmenlerin tükenmişliklerini etkileyen faktörler üzerinde durulmuştur. Çalışmada özel eğitim hizmeti veren resmi okullarda görev yapan öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri belirlenip çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre değişkenler arasında anlamlı farklılık olup olmadığı tespit edilmiştir. Çalışmanın amacı, Sivas il merkezinde 2020-2021 eğitim öğretim yılında eğitim faaliyetlerini yürüten Şifaiye Özel Eğitim ve Uygulama Okulu III. Kademe, Sivas Özel Eğitim ve Uygulama Okulu I. II. Kademe, Ahmet Kutsi Tecer Özel Eğitim İlkokulu/ Ortaokulu/ Özel Eğitim Meslek Okulu, Sivas Şefik Güngör Özel Eğitim Uygulama Okulu I. ve II. Kademe ve İş Uygulama Merkezi, Tekin Çelikbilek Özel Eğitim Anaokulu ve Şehit Halil Kantarcı İşitme Engelliler İlkokulu/ Ortaokulu/ Özel Eğitim Meslek Lisesinde çalışan öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerini çeşitli değişkenlere göre belirlemektir. Böylece bu değişkenler arasında tükenmişlik düzey puanlarının farklılık gösterip göstermediğine ortaya çıkarmak da bu çalışmanın amaçları arasında yer alır. Çalışmanın evrenini, Sivas il merkezindeki altı özel eğitim okulunda çalışan toplam 210 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada evren büyüklüğü dikkate alınarak, herhangi bir örneklem alınmamış, evrenin tamamı araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırma evreninden toplam 155 kişiye (%73,80) ulaşılmıştır. Araştırmada katılımcıların çeşitli değişkenler açısından tükenmişlik seviyelerini tespit etmek amacıyla“Maslach Tükenmişlik Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan“Kişisel Bilgi Formu”kullanılarak katılımcıların bilgileri toplanmıştır. Çalışma için Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğünden gerekli izinler alınmış daha sonra ise Covid 19 pandemisi nedeniyle okulların kapalı olmasından dolayı“Kişisel Bilgi Formu”ve“Maslach Tükenmişlik Ölçeği”dijital ortamda öğretmenlere ulaştırılmıştır.“Maslach Tükenmişlik Ölçeği”ve“Kişisel Bilgi Formu”ndan elde edilen verilerin analizleri yapılmıştır. Verilerin önce aritmetik ortalamaları alınmış daha sonra standart sapmaları hesaplanmıştır. Araştırmaya katılan gruplardan elde edilen veriler doğrultusunda katılımcı gruplar arasında anlamlı düzeyde fark ortaya çıkıp çıkmadığına bakmak için ikili gruplarda“t-testi”, çoklu gruplarda“tek yönlü varyans”analizleri yapılmıştır. Elde edilen bulgular üzerinden özel eğitim okullarında çalışan öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri“Duygusal Tükenme, Duyarsızlaşma ve Kişisel Başarı”olarak üç farklı alt boyutta değerlendirilmiştir. Araştırmanın duygusal tükenme alt boyutunda; yaş, mesleğini kendisine uygun bulup bulmama, öğretmenlik mesleğinden emekli olana kadar özel eğitim okulunda çalışmak isteyip istememe, çalışma hayatında işiyle ilgili meslektaşlarından destek görüp görememe ve kurum idarecileri tarafından takdir edilip edilmeme değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Duyarsızlaşma boyutunda sadece özel eğitim okulunda çalışmayı kendisine uygun bulup bulmama değişkenine göre anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Kişisel başarı alt boyutunda ise katılımcıların yaş, görev süresi, üniversiteden mezun olunan program, emekli oluncaya kadar özel eğitim okulunda çalışma ve çalışma hayatında meslektaşlarından destek görme değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin duygusal tükenme alt boyutunda; medeni durumları, cinsiyetleri, görev süreleri, görev türleri, mezun oldukları program, çalıştıkları okul türleri, bu mesleği isteyerek seçip seçmedikleri ve aldıkları ücreti kendilerine yeterli bulup bulmama değişkenlerine göre tükenmişlik düzeylerinde anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Duyarsızlaşma alt boyutunda, araştırmaya katılan öğretmenlerin; yaşlarına, cinsiyetlerine, medeni durumlarına, görevde toplam çalışma yıllarına, okuldaki görev türlerine, üniversiteden mezun oldukları program türlerine, öğrencinin engel çeşidine göre çalıştıkları okul türlerine, özel eğitim okulunda çalışmayı kendi istekleriyle seçip seçmeme durumlarına, öğretmenlik mesleğinden emekli olana kadar özel eğitim okullarında çalışmak isteyip istememe durumlarına, çalışma hayatlarında meslektaşlarından destek görüp görmemelerine, kurum idarecileri tarafından takdir edilip edilmemeleri ile yaptıkları işe karşılık aldıkları ücretleri kendisine yeterli bulup bulmama değişkenlerine göre tükenmişlik düzeyleri arasında anlamlı bir farka rastlanmamıştır. Kişisel başarı alt boyutu bakımından ise cinsiyet, medeni durum, okuldaki görev türü, öğrencinin engel çeşidine göre çalıştıkları okul türü, özel eğitim okulunda çalışmayı kendi isteği ile seçip seçmeme, özel eğitim okulunda çalışmayı kendisine uygun görüp görmeme, kurum idarecileri tarafından takdir edilip edilmeme ve yaptığı işe karşılık aldığı ücreti kendisine yeterli bulup bulmama değişkenleri açısından tükenmişlik düzeylerinde anlamlı bir fark bulunmamıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to determine the burnout levels of teachers working in public schools where students with disabilities are educated in the 2020-2021 academic year in the city center of Sivas and to reveal if the burnout level scores differ in terms of these variables. In this study, burnout levels of teachers working in special education schools were examined in terms of various variables. First of all, in the thesis; education, educational institutions, special education students, teachers working in special education schools and the factors affecting the burnout of these teachers are emphasized. In the study, the burnout levels of teachers working in public schools providing special education services were determined and examined in terms of various variables. According to the findings, it was determined whether there was a significant difference between the variables. The study covers Şifaiye Special Education and Practice School III, which carries out special educational activities in the city center of Sivas, Sivas Special Education and Practice School I, II, Levels, Ahmet Kutsi Tecer Special Education Primary / Secondary School / Special Education Vocational School, Sivas Şefik Güngör Special Education Practice School I and II in the 2020-2021 academic year. The aim of this study is to determine the burnout levels of the teachers working at the Stage and Job Application Center, Tekin Çelikbilek Special Education Kindergarten and Şehit Halil Kantarcı Hearing Impaired Primary School / Secondary School / Special Education Vocational High School according to various variables and to see if the burnout level scores differ between these variables. The universe of the study consists of 210 teachers working in six special education schools in Sivas city center. No sample was taken in the study, and the entire universe was included in the study. A total of 155 people (73.80%) were reached from the research sample. In the study, the“Maslach Burnout Scale”was used to determine the burnout levels of the participants in terms of various variables. The information of the participants was collected using the“Personal Information Form”developed by the researcher. The necessary official permissions were obtained from the Sivas Provincial Directorate of National Education for the study, and then the“Personal Information Form”and the“Maslach Burnout Scale”were delivered to the teachers in the digital environment due to the closure of the schools due to the Covid 19 pandemic. The data obtained from the“Maslach Burnout Scale”and“Personal Information Form”were taken and analyzed. First, the arithmetic mean of the data was taken, and then the standard deviations were calculated. In line with the data obtained from the groups participating in the research,“t-test”in paired groups and“one-way variance”analyzes in multiple groups were performed to see if there was a significant difference between the participant groups. As a result of the analyzes made on the findings obtained, the burnout levels of the teachers working in special education schools were evaluated in three different aspects: Emotional exhaustion, depersonalization and personal achievement. In the emotional exhaustion aspect of the research; Significant differences were found according to the variables of age, whether he finds his profession suitable for him, whether he wants to work in a special education school until he retires from the teaching profession, whether he can get support from his colleagues in his working life and whether he is appreciated by the administrators of the institution. In the dimension of depersonalization, a significant difference was found only according to the variable of whether or not to find it appropriate to work in a special education school. In the aspect of personal achievement, significant differences were determined according to the variables of age, tenure of the participants, the program graduated from the university, working at a special education school until retirement, and receiving support from colleagues in working life. In the emotional exhaustion aspect of the teachers participating in the research; No significant difference was found in burnout levels according to their marital status, gender, tenure, type of job, the program they graduated from, the type of school they worked in, whether they chose this profession voluntarily and whether they found the salary they received sufficient for themselves. In the depersonalization aspect, no significant difference was found between burnout levels according to the variables of the teachers participating in the research : Age, gender, marital status, total years of work at the job, types of jobs at school, the types of programs they graduated from, the types of schools they work according to the type of disability of the student, whether they choose to work in a special education school voluntarily, whether they want to work in special education schools until they retire from the teaching profession,their unwillingness, whether they receive support from their colleagues in their working life, whether they are appreciated by the administrators of the institution and whether they find the wages they receive for their work sufficient for themselves. In terms of personal achievement aspect, no significant difference was found in the burnout levels in terms of the variables of gender, marital status, type of duty at school, type of school they work at according to the type of disability of the student, whether he chooses to work in a special education school voluntarily, whether he sees working in a special education school for himself, whether he is appreciated by the administrators of the institution and what he does and whether or not they find the wage they receive for the job sufficient for themselves.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    326825

    Özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri ve yaşam doyumlarının incelenmesi

    The study of exploring the burnout and life satisfaction levels of teachers who have been working with students with special needs

    HIDIR AYDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM H. DİKEN

  2. Tez No

    226410

    Özel eğitim okullarında çalışan eğitimcilerin öz-yeterlik algılarının ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi

    The analysis of self-efficacy perception and burnout level of special education school educators

    ŞÜKRİYE KARAHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Özel Eğitim Bölümü

    ÖĞR. GÖR. GÜLDEN UYANIK BALAT

  3. Tez No

    550272

    Öğretmenlerin iş doyumları mesleğe aidiyet duyguları ve tükenmişlik düzeyleri üzerine uygulamalı bir araştırma

    An empirical study on job satisfaction of teachers, emotions of professi̇on and levels of professional burnout

    ZEHRA MİNE YÜRÜTEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ALTUNSU SÖNMEZ

  4. Tez No

    346814

    Özel eğitim okullarında çalışan kadrolu, emekli ücretli ve ücretli öğretmenlerin mesleki aidiyet duygularının değerlendirilmesi

    .

    FERHAT ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimYeditepe Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA OTRAR

  5. Tez No

    473444

    İlkokul müdürlerinin yenilik yönetimi yeterliklerine ilişkin öğretmen algıları: İstanbul ili avcılar ilçesi örneği

    The perceptions of the teachers regarding the innovation management competences of the primary school principals (The sample in the town of avcilar in İstanbul)

    MUSTAFA ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HIFZI DOĞAN

Geri Dön