Ergenlerde teknoloji kullanımının öz-belirleme kuramı temelinde incelenmesi
Adolescents' use of technology: A-self determinition perspective
- Tez No: 727586
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜRKAN DOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Bu çalışmanın amacı, ergenlerin bilişim teknolojileri kullanma ve temel psikolojik ihtiyaç düzeylerinin cinsiyete, internet kullanım sürelerine, internet kullanım amaçlarına ve sosyal medya kullanım sürelerine göre fark gösterip göstermediğinin belirlenmesi ve ergenlerin temel psikolojik ihtiyaçlarının teknoloji kullanımını yordayıp yordamadığının incelenmesidir. Bu amaçlar doğrultusunda, Bilişim Teknolojileri Kullanım Ölçeği geliştirilmiştir. Çalışma grubunu, uygun örnekleme yöntemiyle belirlenen çeşitli türdeki liselerde öğrenim gören 508 ergen oluşturmaktadır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Bilişim Teknolojileri Kullanım Ölçeği (BTKÖ) ve İhtiyaç Doyumu Ölçeği (İDÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde IBM SPSS 18 ve LISREL 8.0 programları kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; İDÖ-Yeterlik, BTKÖ-Dijital Oyun Oynama ve BTKÖ-Teknolojik Aygıtların ve Uygulamalarının Kullanımı faktörlerinden alınan ortalama puanlarında cinsiyete göre anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. BTKÖ Dijital Oyun Oynama, BTKÖ Teknolojik Aygıtların ve Uygulamalarının Kullanımı faktörlerinden ve BTKÖ toplamından alınan ortalama puanlarda ergenlerin günlük internet kullanım sürelerine göre anlamlı düzeyde fark olduğu belirlenmiştir. Ergenlerin interneti kullanım amaçları (derslerle ilgili araştırmalar yapmak, oyun oynamak, sosyal ağları kullanmak, iletişim kurmak, bilgi alışverişi, video izlemek, eğlenmek/vakit geçirmek) ile temel psikolojik ihtiyaçlar ve bilişim teknolojileri kullanımı arasındaki ilişkiler; ergenlerin kullandıkları sosyal ağlar (Facebook, Twitter, İnstagram, Youtube, Snapchat) ile temel psikolojik ihtiyaçlar ve bilişim teknolojileri kullanımı arasındaki ilişki belirlenmiştir. BTKÖ'nün; yaş ve temel psikolojik ihtiyaçlar tarafından yordandığı bulunmuştur. Araştırma bulguları, ilgili alanyazın ışığında tartışılıp yorumlanarak önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine whether adolescents' use of information technologies and their basic psychological needs differ by gender, duration of internet use, purposes of internet use and duration of social media use, as well as to examine if the adolescents' basic psychological needs predict the technology use. For these purposes, Information Technologies Usage Scale was developed. The study group consists of high school students studying in various types of high schools determined by convenient sampling method. Personal Information Form, Need Satisfaction Scale (NSS) and Information Technologies Usage Scale (ITUS) were used in the research. IBM SPSS 18 and LISREL 8.0 package programs were used to analyze the data obtained within the scope of the research. As a result of the study, it was discovered that the mean scores derived from the factors of NSS-Competence, ITUS-Digital Gaming, and ITUS-Use of Technological Devices and Applications differed significantly by gender. It was found out that there is a significant difference in the mean scores obtained from the factors of ITUS-Digital Gaming, ITUS-Use of Technological Devices and Applications and the total of ITUS according to the adolescents' daily internet usage time. The relations between adolescents' internet use purposes and basic psychological needs and use of information Technologies; and the relations between social networks used by adolescents, basic psychological needs and use of information technologies were determined. Adolescents' use of information technologies was found to be predicted by age and basic psychological needs. The research findings were discussed and interpreted in the light of the relevant literature and suggestions were made.
Benzer Tezler
- Ergenlerde teknoloji bağımlılığın yordayıcılarının ve etkilerinin karma yöntemle incelenmesi
Examining the predictors and effects of technology addiction in adolescents through mixed methods
BEYZA YILMAZ
Doktora
Türkçe
2024
Sosyal HizmetHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN ÖZKAN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk veergenlerde kişilik özelliklerinin ve aile tutumlarının kararverme, problem çözme, irritabilite üzerine etkisi
Effects of personality traits and parenting styles on decision-making, problem-solving, and irritability in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder
HÜSEYİN EREN KÖSE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriManisa Celal Bayar ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZNUR BİLAÇ
- Farklı okul türlerinde öğrenim gören lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ile akademik güdülenmenin incelenmesi
An examination of the relationships of internet addiction and academic motivation with in high school students studying in different school types
ÖZGE KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. CANAN GÜRSEL
- Ergenlerde problemli teknoloji kullanımının önlenmesinde gruplarla sosyal hizmet uygulaması: Bir karma yöntem araştırması
Social work practice with groups in preventing problematic technology use in adolescents: A mixed method research
MEHMET CAN AKTAN
Doktora
Türkçe
2022
Sosyal HizmetlerAnkara ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF GÖKÇEARSLAN