Geri Dön

Kazak Türkçesinde istem

Valency in Kazakh Turkish

  1. Tez No: 727809
  2. Yazar: JANARBYEK ASIMKHAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HABİBE YAZICI ERSOY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 995

Özet

Bu çalışmada, Kazak Türkçesindeki fiillerin istem durumları incelenmiştir. Her fiil farklı istem potansiyeline sahiptir. Çalışma ile fiillerin hangi durum ekleriyle birleştiğini, bu birleşmelerle beraber fiillerin hangi anlamlarda kullanıldığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Fiillerin seçiminde Jalpı Bilim Berüwdegi Qazaq Tiliniŋ Jiyilik Sözdigi adlı sıklık sözlüğü kullanılmıştır. Bu sözlükte yer alan sıklık derecesi 10 ve üzeri olan 3336 fiil ele alınmıştır. Fiillerin istem potansiyelinin belirlenmesinde Qazaq Ädebiy Tiliniñ Sözdigi adlı 15 ciltlik sözlükte geçen sözlüksel anlamsal özelliklerden faydalanılmıştır. Ayrıca, sözlükte bulunmayan fiille ilgili örnek cümlelerin tespiti için Kazak Türkçesi ile yazılmış 20 edebî esere başvurulmuştur. Fiillerin istem potansiyeli mantıksal ve sözdizimsel olmak üzere iki düzeyde incelenmiştir. Bu çalışmada, Kazak Türkçesindeki fiillerin yer aldığı mantıksal ve sözdizimsel fiil sınıfları belirlenmiştir. Böylece fiillerin istem potansiyelleri değerlendirilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this thesis, valenz cases of verbs in Kazakh Turkish are discussed. Each verb has different valenz potential. It is aimed to reveal with which case suffixes the verbs are combined and in which meanings the verbs are used with these combinations. The frequency dictionary named Jalpı Bilim Berüwdegi Qazaq Tiliniŋ Jiyilik Sözdigi was used in the selection of the verbs. In this dictionary, 3336 verbs with a frequency of 10 and above are discussed. In determining the valenz potential of the verbs, the lexical semantic features of the 15-volume dictionary called Qazaq Ädebiy Tiliniñ Sözdigi adlı were used. Moreover, 20 literary works written in Kazakh Turkish were examined in order to find example sentences about verbs that are not found in the dictionary. The valenz potential of the verbs has been studied at two levels, logical and syntactic. In this study, logical and syntactic verb classes in Kazakh Turkish were determined. Thus, the valenz potentials of the verbs were evaluated.

Benzer Tezler

  1. Kazak Türkçesinde fiilin istemi: Valenz

    Valence in the Kazakh Turkish: Valence

    CÜNEYT ÇETİNKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DilbilimCelal Bayar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT

  2. Tatar Türkçesinde fiillerin istemi

    Valency of verbs in Tatar Turkish

    NESLİHAN YILMAZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    DilbilimOrdu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NUH DOĞAN

  3. Cumhuriyetten günümüze sosyal bilgiler programlarının incelenmesi

    Investi̇gati̇on of curri̇culum contents of soci̇al studi̇es i̇n educati̇on from declarati̇on of Turki̇sh Republi̇c to the present day

    BAYRAM KOYUNCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimKilis 7 Aralık Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHAMMET RUHAT YAŞAR

  4. Sadrüddîn Bin Mollâ Nizâmüddîn el-Maksûdî'nin 'Maîşet' adlı romanı giriş-dil incelemesi-transkripsiyonlu metin-dizin-tıpkıbasım

    Sadruddin Bin Mulla Nizamuddin al-Maksudi's novel 'Maîşet' introduction-language research-transcripted text-index-facsimile

    AHMET ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA TOKER