Kazak Türkçesi anlatım fiili
Reportative verb in Kazakh
- Tez No: 949917
- Danışmanlar: PROF. DR. EKREM AYAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Çalışmamız Kazak Türkçesi konuşma-düşünceleri sunan anlatım fiili de- anlatım fiilini incelemiştir. Çalışmamız beş bölümden oluşmuştur. Giriş bölümünde konuşma-düşünce gösterimleri için tanımlama yapılmıştır. Birinci bölümde Kazak Türkçesi anlatım fiilinin istemi, kılınışı ve dilbilgiselleşmesi ele alınmıştır. Onun tamlayıcıları teker teker incelenmiştir, bununla birlikte anlatım fiilinin kılınışı konusunda bir tespit yapılmıştır.İkinci bölümde Kazak Türkçesinde dolaylı alıntının nasıl sunulduğu konusu ele alınmıştır. Sözceye bağlı anlam kazanan ifadelerin dolaylı alıntılarda asıl sözce veya aktaran sözceye bağlı olarak anlam kazanması bu bölümde ayrıntılı incelenmiştir.Üçüncü bölümde Kazak Türkçesi anlatım fiilinin oluşturduğu ulaçlar ve eşlemeli yantümceler gibi bitimsiz fiil şekilleri ele alınmıştır. Anlatım ulaçları çift-tümcesel ve tek-tümcesel olarak sınıflandırılmıştır. Onların anlamsal ve sözdizimsel özellikleri incelenmiştir. Kazak Türkçesi anlatım fiilinin oluşturduğu eşlemeli yantümcelerin hangi isimleri tamlayabildiği de incelenmiştir. Dördüncü bölümünde Kazak Türkçesi anlatım fiili ile Orhun Türkçesi anlatım fiili arasında karşılaştırma yapılmıştır. Diğer Türk dillerindeki anlatım fiilleri de karşılaştırmaya alınmıştır. Anlatım fiilinin Türk dillerindeki gelişiminde gözetilen bazı eğilimler gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study provides a comprehensive examination of the reportative verb de- in Kazakh which encodes speech and thought representation. As the first systematic investigation of this verb in Kazakh, the research addresses a gap in the existing literature and establishes foundational insights into its syntactic, semantic and pragmatic functions. Our study is structured into five main parts. In introduction we defined speech-thought representation and identified de- as the core reportative verb in Kazakh. The encoding strategies for speech and thought representation in Kazakh were also explored. In the first part, we examined the verb's valency, distinguishing its obligatory arguments and optional arguments. We also investigated the aktionart of the verb and the grammaticalization of the verb. In the second part, we investigated how reportative verb de- in Kazakh establishes indirect quotation. İn the third part, we examined the non-finite forms of de-. We mainly focused on the converbal structures and appositive clausal structures formed by de- and provided a comprehensive examination of the semantic and syntactic charachteristics of them. The fourth part is a comparative analysis. We compared reportative verb in Kazakh with the reportative verb in Orkhon Turkic, tracing diachronic tendencies in the evolution of reportative verbs across the Turkic languages.
Benzer Tezler
- Talasbek Asemkulov'un 'Taltus'' romanı örneğinde Kazak Türkçesinde birleşik fiiller
Comparative compound verbs in Turkish and Kazakh languages. Talasbek Asemkulov 'A life at noon' novel
ZIYODA ARTUKMATOVA
Doktora
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PERIZAT YERTAYEVA
- Kazak Türkçesinde sıfat-fiil ve zarf-fiil ekleri, anlam ve işlev özellikleri
Meaning and function properties of additive of adjective-verb and adverb-verb in Kazakh Turkish
AYŞE TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DilbilimTrakya ÜniversitesiTürk Dili Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LEVENT DOĞAN
- Kazak Türkçesiyle Türkiye Türkçesi'nde fiiller, zarf ve isim fiillerinin karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
AMANJOL KALIEV
- Moğolistan'ın Bayan-Olgii bölgesindeki Kazak öğrencilerin Türkiye Türkçesi öğrenirken yaptıkları yazılı anlatım yanlışlarının dil bilgisi açısından incelenmesi
The evaluation point of grammar written expression mistakes of Kazakh students, who is living in Bayan-Ulgii province of Mongolia, while learning Turkey Turkish
NURBAKHYT JARBOLD
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ ALYILMAZ
- Kazak Türkçesinin cümle bilgisi bakımından Türkiye Türkçesi ile Karşılaştırılması (Muhtar Avezov'un 'Abay Yolu' romanı çerçevesinde)
Başlık çevirisi yok
EKREM AYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ALİ ABBAS ÇINAR