Kırgız Türkçesinin kuzey ağzı (Isık-Köl ve Narın bölgeleri; ses bilgisi)
The Northern dialects of Kyrgyz language (Isık-Kol and Narin dialects, phonetics)
- Tez No: 728243
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ ILGIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 818
Özet
Bu çalışmamızda, öncelikli olarak Kırgız Türkçesinin kuzey ağızlarından olan Isık-Köl ve Narın ağızları ele alınmıştır. Tarafımızca yapılan saha çalışması sonucu elde edilen Isık-Köl ve Narın bölgelerine ait metinler ses bilgisi açısından incelenmiştir. Saha derlemesi sırasında diyalektolojik veri toplama yöntemlerine uygun olarak önceden hazırlanmış soruların yanı sıra konuşmanın doğal seyri içinde soruşturma ve gözlem metotları da tercih edilmiştir. Kaynak kişilerden elde edilen verilerin yazıya geçirilmesinde Isık-Köl ve Narın bölgelerinin köy ve kasabalarının haritadaki dağılım sırasına dikkat edilmiştir. Metinler çözümlendikten ve yazıya geçirildikten sonra her kaynak kişinin kendi bölgesine göre numaralar verilmiştir. Ayrıca Isık-Köl ve Narın ağızlarının ses bilgisini eş zamanlı ve art zamanlı, tarihî-karşılaştırmalı metotla analiz etmeye çalıştık. Metinlerin transkripsiyonu için TDK'nin Anadolu ağızları için önerilen alfabesini kullandık. TDK'de bulunmayan bazı ses ve ayırıcı işaretler için de IPA'nın belirli ayırıcı işaretler ve sesleri tercih edilmiştir. İnceleme sırasında Standart Kırgız Türkçesinde bulunmayıp Isık-Köl ve Narın ağızlarında görülen ses ve ses birimlerini bol örneklerle açıklamaya çalıştık. Eski Türkçede bulunan ünlü ve ünsüzlerin Kırgız Türkçesindeki kullanımının yanı sıra Isık-Köl ve Narın ağızlarındaki durumu, nicelik ve nitelik bakımından analize edilmiştir. Ses bilgisi incelemesinde önemli sayılan ses olayları bölümü de kapsamlı bir şekilde ortaya konmuş olup her iki ağız metinlerinin orijinali ve Türkçe tercümesi verilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, essentially Isik-Kol and Narin Dialects of Kyrgyz language are addressed. Phonetics collected after field study in Narin and Isik-Kol are examined. During the field study; in accordance with dialectologically data collection methods; besides some prepared questions; investigation and observation methods are also used in the natural flow of the conversation. In the transcription process; the alignment of villages in Narin and Isik-Kol is taken into consideration. After the transcription , every source person is enumerated by his or her own region. In addition to above; the phonetics of Narin and Isik-Kol is analyzed with the synchronic and asynchronous chronological method. For the transcription; the alphabet which is suggested for Anatolian dicalects by Turkish Language Society (TDK) is used. For some vocals and marks which are not found in TDK; some specific diacritics and vocals of IPA are preferred. In this study some vocals in Narin and Isik-Kol which are absent in standard Kyrgyz language; are explained with plenty of examples. Besides the usage of old Turkic vowels and consonants in Kyrgyz Language, the quality and the quantity of those vowels and consonants in Narin and Isik-Kol dialects are analyzed. In the phonetics study significant cases are reviewed in detail. The original forms and Turkish translations of texts in both dialects, Narin and Isik-Kol, are expressed.
Benzer Tezler
- Codex Cumanicus ile Kırgız Türkçesinin söz varlığı bakımından karşılaştırılması
Comparison with Codex Cumanicus and Kirghiz Turkish in terms of lexicology
ÖZÜM SUBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DilbilimNiğde ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AKARTÜRK KARAHAN
- Manas destanı'nda ikilemeler
Hendiadyoins in the epic manas
MEHMET ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimFırat ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖZEREN
- Yumuşak güç perspektifiyle insan ilişkileri,sağlık hizmetleri ve toplumsal etkileşimler: Dostluk Hastanesi örneğinde
Human relationships, healthcare services, and social interactions from the perspective of soft power: The case of Friendship Hospital
ZARİFA ABDUMAMİNOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İletişim BilimleriKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİYAZİ AYHAN
- Er Töştük Destanı'nın bağlamsal sözlüğü (İsim ve fiiller)
Contextual dictionary of Er Töştük Epic (Noun and verbals)
AYSEL GÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimAfyon Kocatepe ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAHRAMAN MUTLU
- Тема: кыргыз жана тҥрк тилдеринде сҥйлөмдҥн классификациясы
Başlık çevirisi yok
TURSUNBAEVA AYJAMAL
Yüksek Lisans
Kırgızca
2011
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiDilbilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DANIŞMAN YOK