Geri Dön

Türk sinemasında Aziz Nesin uyarlamaları aracılığıyla; tarihsel, toplumsal ve kültürel yapılanmaların araştırılması

Searching historical, social and cultural base upon adaptation of Aziz Nesin in Turkish cinema

PDF İndir

  1. Tez No: 72862
  2. Yazar: DİLEK TUNALI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. OĞUZ ADANIR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1998
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sinema Televizyon Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 158

Özet

Türklerin tarih sahnesine çıktıkları ilk günden bu yana, Anadolu'ya yerleşmelerini de içine alan süreç, farklı bir tarihsel, kültürel, zihinsel ve toplumsal yapının da belirlenmesini sağlamıştır. Bu farklılık genel olarak, Batı'nın rasyonel tarzına göre değerlendirilmiştir. Türk toplumunu belirleyen bu yapı, tarihsel kalıtımı günümüze de taşıması nedeniyle, genelde irrasyonel olarak nitelendirilmiştir. Oysa tüm insanlığın başlangıçtaki varolma ve hayatta kalabilme nedenlerinin dayanağı olan doğa, bugün farklı olarak algılanabilecek bir kültürel ve zihinsel yapılanmanın nedeni olmuştur. Günümüzde Türk toplumunun karşıt uçlarda süregelen yaşantısının nedenini ilk biçimlerde aramak gerekir. Bu ilk biçimler ise, Şamanist anlayışın da içinde olduğu 'verme-alma-fazlasıyla iade etme' olarak tanımlayabileceğimiz potlatch yaşam tarzından kaynaklanmaktadır. Bu yaşama ve düşünme tarzının İslamiyet etkilenmeleriyle birlikte dönüşmüş biçimi de; rüşvet, haraç, çifte-standart türünden ilişkileri ortaya çıkarmıştır. Türk toplum yapısı, iki kültür arasında kalan bireylerin güncel yaşama biçimindeki karşıtlıklarım sunar. Bu karşıtlıklar çoğu kez trajikomik durumların ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Türkiye'nin en çok eser veren gülmece yazan Aziz Nesin, içinde bulunduğu toplumun yansısını tüm çelişkileri kullanarak ortaya koyabilmiştir. Nesin'in edebi dayanağı; geleneksel Türk halk gülmecesinin zenginliğini dönüştürerek eserlerinin yapısını oluşturmak yönünde önem taşır. İçerik bazında bu yapı, toplumsal çelişkilerin gerçekliğiyle tamamlandığı zaman, ortaya okunma düzeyi yüksek olan eserleri çıkarmıştır.Türk sineması, ilk filmlerini edebiyat uyarlamalarına dayandırmış ve süreç içinde sinema-edebiyat ilişkisi devam etmiştir. Aziz Nesin'in biçim ve içerik olarak, kültürel ve zihinsel verilere dayandırdığı eserlerinden, Türk Sinemasına uyarlanan filmler arasındaki karşılaştırmadan olumlu sonuçlar elde edilememiştir. Türk Sinemasında senaryo anlamında duyulan sıkıntı ve filmlerin gerçeklerle yeterince örtüşmemesi, bugüne dek vasat yapımları ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle okunma oranı yüksek olan bir yazarın eserlerinden, sinemaya yapılan uyarlamalar konusunda eserin başarısı filmde yakalanamamıştır. Türk Sinemasını içerik bazında ilgilendiren bu sorun ise, uyarlama yöntemlerindeki eksikliğin yanı sıra, Türk toplumsal yaşamına ait yeterli birikimin olmamasıyla da yalandan ilgilidir. Uyarlanan filmlerin genelindeki ticari kaygı, hem yazarın dünyası hem de Türk toplum yapısının yeterince araştırılmamasının sonuçlarını sunmaktadır.

Özet (Çeviri)

From the beginning of the Turkish history till today, the process, which also includes the settlement in Anatolia, provided the determination of a different historical, cultural, mental and social form. This differentiation is generally evaluated according to the rational style of the West. This form, determining the Turkish society, is generally described as irrational, because it carries the historical heritage to the present as well. Whereas nature, the basis of humanity's reasons for existence and staying alive, has become the reason of a cultural and mental formation that can be perceived differently today. The Turkish society's life, which has been going on at opposite extremities today, must be sought in its first forms. These forms originate from the Potlatch life-style, which also contains the Shamanist understanding and which can be defined as 'give-take-return much more'. Thisform of life and thought style, which has transformed through the islamic impact, has created concepts like bribery, protection money and double-standard. The Turkish society's structure offers the contradictions have mostly been the reasons for tragicomic circumstances. Turkey's most productive humor writer Aziz Nesin, has brought the society's reflection into the light in his works, using all its contradictions. Nesin's literary basis has an importance in the way that it forms his works' structure, transforming the richness of the traditional Turkish folk comedies. On the base of content, this structure, when it is completed with the realities of the social contraries, has created works with a high reading level. mThe Turkish cinema has based its first movies on literature adaptations and within the process, the cinema-literature relation has continued. No positive results have been drawn from the comparison between the works of Aziz Nesin, which he based on cultural and mental data in terms of form and content and the adapted films of the Turkish cinema. Avarage products have been brought forth till today, because of the distress about scenarios in the Turkish cinema and through the fact that the movies are too far away from the realities. As a consequence, the adaptations of this well-read writer's works have not reached the same success of the works themselves. This problem of the Turkish cinema, concerning the content, is closely related to both the deficiency in the adaptation methods and the lack of accumulation of the social life. The general commercial worries of the adapted films result from the fact that neither the author's world, nor the Turkish social structure are studied sufficiently.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    581438

    Aziz Nesin'in sinemaya uyarlanan seçili eserlerinin göstergelerarasılık bağlamında incelenmesi

    The examination of Aziz Nesins's chosen pieces which are adapted to the cinema in the context of intersemiotic

    SİBEL MELTEM KAFA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Sahne ve Görüntü SanatlarıOrdu Üniversitesi

    Sinema Televizyon Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UFUK UĞUR

  2. Tez No

    755612

    Beyazperdede sınıf mücadeleleri: Türkiye'de işçi sınıfı sineması

    Class struggles on screen: Working class cinema in Turkey

    ÖMER FURKAN ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriKocaeli Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AZİZ ÇELİK

  3. Tez No

    82275

    Türk sinemasında kadınlar 'Bedia Muvahhit' [Film (VHS video kaset)]

    Bedia Muvahhit 'she is a venüs'

    MÜJGAN YILDIRIM

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara Üniversitesi

    Sinema Televizyon Ana Sanat Dalı

    PROF. ZAFER DOĞAN

  4. Tez No

    86152

    Türk sinemasında bir kadın yönetmen, Bilge Olgaç ve sineması

    Başlık çevirisi yok

    ESRA GÖZÜBÜYÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Radyo-TelevizyonMarmara Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZDEN CANKAYA

  5. Tez No

    87018

    Türk sinemasında edebiyat uyarlamaları ve Osman Şahin

    Başlık çevirisi yok

    GÜLER GÜNAYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Radyo-TelevizyonMarmara Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞÜKRAN ESEN

Geri Dön