Vergi ahlakı belirleyicilerinin ülkeler arası karşılaştırılması
Comparison of tax morality determinants between countries
- Tez No: 728880
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DEBİ KONUKCU ÖNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, İşletme, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Vergiler, insan ve devletlerin varoluşundan itibaren tarihin her alanında önemli bir politik araç olmuştur. Çünkü vergiler, ülkeler için kritik bir finansal kaynaktır. İçinde bulunduğumuz yüzyılda devletler, görev ve sorumluluklar edinerek değişen toplumsal yapılara ve süreçlere uyum göstermek zorunda kalmıştır. Bu mecburiyet, devletlerin görev ve sorumluluklarını finanse edecek vergi gelirleri için yeni programların politika haline getirilmesini de beraberinde getirmiştir. Bu politikaların en önemli hedefleri arasında ise vergi uyumunun ve vergi ahlakının artırılması bulunmaktadır. Verginin alınmaya başladığı tarihten itibaren; bireyler çeşitli sebepler ile vergi ödemekten kaçınmış, ülkeler ise mali sorumlulukların eksiksiz yerine getirilmesi amacıyla vergi uyumunun artırılmasını hedeflemiştir. Vergi uyumunun artırılması için kullanılan yöntemlerin başında ise genellikle caydırma politikaları yer almaktadır. Oysa katı cezaların ve denetimlerin mükellefleri uyuma zorlayacağı fikri hatalıdır. Çünkü günümüzde birçok ülkenin katı olmayan caydırma yöntemlerine rağmen yüksek vergi ahlakına sahip olduğu görülmüştür. Toplum tarafından vergi ödemesinin devletin temeli olduğu bilinmesine rağmen, kimsenin vergi ödemeyi istemediği varsayılmaktadır. Çünkü mükellefler genellikle bireysel faydalarını toplumsal faydanın üzerinde tutmakta ve bireysel faydanın toplumsal faydanın bileşeni olduğunu ise ihmal etmektedir. Oysa gelir elde eden vatandaşların toplum ile devlete karşı mali ve sosyal sorumlulukları vardır. Bu sorumlulukların yönetilmesi ise devletlerin asli görevidir. Sosyal sermaye bileşeninde oluşturulacak bir vergi sistemi, vergi kayıp ve kaçaklarının önüne geçerek vergi uyum ve ahlakının yükseltilmesinde en nihayetinde vergi gelirlerinin artırılmasında başarı sağlayabilecektir. Literatürde; içsel bir motivasyon olarak tanımlanan vergi ahlakı, sistem içinde mükellef ve devlet ilişkilerini belirleyen davranışsal bir semptomdur. Ayrıca vergi ahlakı, sübjektif bir kavram olup, toplumdan topluma, kültürden kültüre farklılık göstermektedir. Göreceli bir perspektife sahip olan bu kavram, paydasında birçok faktörden etkilenmektedir. Kültürel normlar, sosyolojik ve ekonomik faktörler, demografik yapılar vergi ahlakını belirleyen temel başlıklardır. Bu çerçevede vergi ahlakının ekonomi ve vergi psikoloji dikkate alınarak değerlendirilmesi, etkilendiği faktörlerin istatiksel veriler ile somut bir şekilde yorumlanması, literatürde yapılan çalışmalardan farklı olarak ülkeler bazında geniş ve karşılaştırılabilir bir değerlendirme sunacaktır. Anahtar Sözcükler Vergi Uyumu, Mükellef davranışları, Vergi Gelirleri, Sosyal Sermaye Stoku, Kayıt Dışı Ekonomi, Vergi Kaçakçılığı.
Özet (Çeviri)
Taxes have been an important political tool in all areas of history since the existence of people and states. Because taxes are a critical financial resource for countries. In the current century, states have had to adapt to changing social structures and processes by acquiring duties and responsibilities. This obligation has brought along the policy making of new programs for tax revenues that will finance the duties and responsibilities of states. Among the most important goals of these policies is to increase tax compliance and tax morale. From the date of tax collection; individuals avoided paying taxes for various reasons, while countries aimed to increase tax compliance in order to fully fulfill their financial responsibilities. At the beginning of the methods used to increase tax compliance, deterrence policies are generally included. However, the idea that strict penalties and controls will force taxpayers to comply is wrong. Because today, it has been seen that many countries have high tax morale despite non-strict deterrence methods. It is assumed that no one wants to pay taxes, even though it is known by society that paying taxes is the foundation of the state. Because taxpayers generally keep their individual benefits above the social benefit and neglect that the individual benefit is the component of the social benefit. However, citizens who earn income have financial and social responsibilities towards society and the state. Managing these responsibilities is the primary duty of states. A tax system to be created in the social capital component will be successful in increasing tax compliance and morality finally increasing tax revenues by preventing tax losses and evasion. In the literature; Tax morale, which is defined as an intrinsic motivation, is a behavioral symptom that determines the taxpayer and government relations within the system. In addition, tax morale is a subjective concept and differs from society to society, culture to culture. This concept, which has a relative perspective, is affected by many factors in its denominator. Cultural norms, sociological and economic factors, demographic structures are the main topics that determine tax morale. In this context, the evaluation of tax morale by taking into account the economy and tax psychology, the concrete interpretation of the factors that are affected by statistical data will provide a broad and comparable evaluation on the basis of countries, unlike the studies in the literature. Keywords Tax Compliance, Taxpayer Behavior, Tax Revenues, Social Capital Stock, Informal Economy, Tax Evasion.
Benzer Tezler
- Vergi ahlakının belirleyicileri: TRC3 bölgesi analizi
Determinants of tax morale: TRC3 region analysis
ŞAHİN AY
- Vergi ahlakı ve vergi ahlakının gelişmesinde maliye bölümü eğitiminin rolü: Dumlupınar Üniversitesi örneği
Tax morale and the role of public finance department education in the development of tax morale: The case of Dumlupınar Üniversity
UMMAHAN YİĞİT ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MaliyeKütahya Dumlupınar ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA HIZARCI BEŞER
- Vergi ahlakı ve Türkiye açısından bir değerlendirme
Tax morale and an evaluation for Turkey
HANDAN KAYNAR
- Hastane ahlakı üzerine nitel bir araştırma
A qualitative research on the hospital morality
İZZET ERDEM
Doktora
Türkçe
2018
HastanelerSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN ERDEM