Geri Dön

Ferâ'izî-zâde Mehmed Sa'îd Efendi'nin Pend-nâme-i Attar şerhi (2-56. varaklar inceleme-metin)

Ferâ'izî-zâde Mehmed Sa'îd Efendi's Pend-nâme-i Attar commentary (2-56. leaf analysis-text)

  1. Tez No: 732394
  2. Yazar: HABİB ERDEM
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SERKAN TÜRKOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 215

Özet

Türk edebiyatı, içinde Türk-İslâm kültürüne ait gelenek, görenek, dil ve inanış gibi kıymetli ögeler bulunduran eserler yönünden oldukça zengin bir geleneğe sahiptir. Bu eserlerin birçoğu oluşturuldukları edebî dönem gereği hem anlatım olarak hem de içerik olarak ilk bakışta hemen herkesin doğrudan ve tam olarak anlayıp kavrayabileceği eserler değildir. İşte bu noktada eserin daha iyi anlaşılması için şerh metodu devreye girmektedir. Kelime olarak açmak, ayırmak, yarmak, gibi anlamlar taşıyan şerh kavramı metinlerde ise îzah etmek, açıklamak, yorumlamak biçiminde kullanılmaktadır. Bu münâsebetle Türk edebiyatında şerh mahiyetindeki eserlerin sayısı büyük bir yekûn oluşturur. İşte bunlardan biri de Ferâ'izî-zâde Mehmed Sa'îd Efendi'nin Pend-nâme-i Attar Şerhi adlı eseridir. 12. yüzyıl Tasavvuf edebiyatı sûfî şairleri arasında yer alan Ferîdüddîn Attâr'ın Pendnâmesi'nin şerhi olan bu eser 1224/1809 yılında yazılmıştır. Ferâ'izî-zâde Mehmed Sa'îd Efendi Bursa'da doğmuştur. Dersiâm Seyyid Ferâ'izî Mehmed Efendi'nin oğludur. Ferâ'izî-zâde sanıyla tanınmıştır. Müellif, ilk eğitimini babasından almış olup medreseye devam etmiştir. Bu arada özel olarak kendini yetiştirmiş ve Arapçasını ilerletmiştir. Mehmed Hafîd Efendi'den ilim tahsil etmiştir. Bursa mahkemesinde kısmet-i askerî başkâtipliği de yapan Ferâ'izî-zâde'nin Pend-nâme-i Attar Şerhi'nin dışında Târîh-i Gülşen-i Maârif adında bir de tarih kitabı vardır. Araştırmacılar tarafından daha çok tarihçi olarak nitelendirilen Ferâ'izî-zâde Mehmed Sa'îd, 1251/1835'te vefat etmiş olup Mezarı Emîr Sultan Câmi hazîresindedir. Ferâ'izî-zâde, eserini yazarken bazı varaklara Pendnâme'den beyitler almıştır. Şarih, önce Pendnâme'den aldığı bu beyitleri numaralandırmış sonra ise beyitlerdeki bilinmeyen kelimeleri yapı ve anlam olarak iki yönlü incelemiştir. Yapıda kelimelerin dil bilgisi özelliklerine değinmiştir. Anlamda ise kelimelerin Arapça, Farsça ve Türkçe karşılıklarını vermiştir. Bu işlemin ardından o beyti şerhe geçmiştir. Âyet, hadis ve kıssalarla şerhini zenginleştirmiştir.

Özet (Çeviri)

Turkish literature has a very rich tradition in terms of works that contain valuable elements such as traditions, customs, language and belief belonging to Turkish-Islamic culture. Many of these works are not works that can be directly and fully understood by almost everyone, both in terms of expression and content, at first glance, due to the literary period in which they were created. At this point, the commentary method comes into play for a better understanding of the work. The concept of commentary, which has the meanings of opening, separating, splitting, as a word, is used in the texts in the form of explaining, explaining and interpreting. In this regard, the number of works in the form of annotation in Turkish literature constitutes a large sum. One of them is Ferâ'izî-zâde Mehmed Sa'îd Efendi's Pend-nâme-i Attar Commentary. This work, which is the commentary of the Pendnâme of Ferîdüddin Attar, who is among the Sufi poets of the 12th century Sufi literature, was written in 1224/1809. Ferâ'izî-zâde Mehmed Sa'îd Efendi was born in Bursa. He is the son of Dersiâm Seyyid Ferâ'izî Mehmed Efendi. He is known with the title Ferâ'izî-zâde. The author received his first education from his father and continued at the madrasah. Meanwhile, he trained himself privately and improved his Arabic. He received knowledge from Mehmed Hafîd Efendi. Ferâ'izî-zâde, who also served as a military chief clerk at the Bursa court, also has a history book called Târîh-i Gülşen-i Maârif besides the Pend-nâme-i Attar Commentary. Ferâ'izî-zâde Mehmed Sa'îd, who is described as a historian by researchers, died in 1251/1835 and his grave is in the Emir Sultan Mosque. While writing his work, Ferâ'izî-zâde took couplets from Pendnâme for some leaves. Sarih first numbered these couplets he took from Pendnâme, and then examined the unknown words in the couplets both in terms of structure and meaning. He mentioned the grammatical features of the words in the structure. In terms of meaning, he gave the Arabic, Persian and Turkish equivalents of the words. After this process, that couplet was annotated. He enriched his commentary with verses, hadiths and stories.

Benzer Tezler

  1. Ferâ'izî-zâde Mehmed Sa'îd Efendi'nin Pend-nâme-i Attar Şerhi (56-107. varaklar inceleme-metin)

    Ferâ'izî-zâde Mehmed Sa'îd Efendi's Pend-nâme-i Attar Commentary (56-107. leaf analysis-text)

    ZEYNEP GÖK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERKAN TÜRKOĞLU

  2. Hüseyin Bin Mehmed El-Ferâizî'nin Muînü'l-Kassamîn tercümesi (giriş - çeviri yazılı metin - inceleme - indeks)

    Translation of Hüseyi̇n Bi̇n Mehmed El-Ferâi̇zî's Muînü'l-Kassamîn

    AHMET AKGÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Türk Dili ve EdebiyatıGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANİFİ VURAL

  3. Mehmed Haşim Efendi'nin Manzûm Ferâizi (İnceleme-çeviri yazılı metin)

    The poem of Faraiz by Mehmed Hashim Efendi (Analysis-translated text)

    SÜLEYMAN ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıHarran Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KAPLAN ÜSTÜNER

  4. Reyyî'nin 'Kitâb-ı Rûşenî' isimli manzum ferâizi (inceleme-metin)'

    Reyyî's called Kitâb-ı Rûşenî' Islamic Law in verse (ferâiz) (text-analysis)

    SÜLEYMAN MECEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    ÖĞR. GÖR. ALİ ÖZTÜRK

  5. Türkiye Cumhuriyeti uçak üretimi: 1925-1954

    Plane production in the Republic of Turkey: 1925-1954

    AYHAN FERA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TİĞİNÇE OKTAR