Sanatsal bir nesne olarak Tunceli mezar taşları
Tombstones of Tunceli as artistic objects
- Tez No: 733766
- Danışmanlar: DOÇ. MUHAMMET TATAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Mezar taşları, Tunceli, Sanat, Heykel, Koç-Koyun-At başlı, Tombstones, Tunceli, Art, Statue, Ram-Sheep and horse-headed
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Resim Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Amaç: Bu çalışmada, Anadolu ve Tunceli coğrafyasında gerektiği gibi korunamamış, yeterince çalışılamamış olan koç-koyun ve at şeklinde mezar taşlarının kimler tarafından günümüze kadar geldiği, şekli, yapısı, üzerindeki motifleri ve her şeyi ile anlatılmak istenen yaşatılmak istenen değerler, sanatsal birer ifade olarak genel formu ve üzerine işlenen figürlerin estetik değerlerinin saptanması amaçlanmaktadır. Yöntem: Yapmış olduğumuz araştırma 2 safhada gerçekleştirilmiş olup İlk aşamada araştırmamızla ilgili kurum ve kuruluşlarla görüşmeler yapıldıktan sonra gerekli izinler alınarak alan çalışmasına başlanmıştır. Sonrasında ilgili yöreye gidilerek üzerinde çalıştığımız mezar taşları tespit edilmiş , tespit edilen mezar taşlarının genel ve detay fotoğrafları çekilerek, karbonlama tekniği ile rölevleri parşömend üzerine çıkarılmış ve gözlem fişi oluşturulmuştur. Araştırmanın 2. kısmını ise kaynak taraması oluşturmaktadır. İlk olarak yöre kütüphanesi başta olmak üzere muhtelif kütüphanelerde bilgiler genelden özele doğru taranmış, yayınlanmış ansiklopedi, kitap, tez, dergi ve makale gibi kaynakların yanı sıra, internet ortamında sunulan görsel araçlar ve yerli kaynaklardan yararlanılarak oluşturulmuştur. Bulgular: Yaptığımız kapsamlı araştırmalar sonunda koç-koyun ve at mezar taşı örneklerinin Orta Asya'dan Anadolu'ya geldiğini göstermektedir. Bu sebeple Koyun/Koç ve At mezar taşlarının sadece Karakoyunlu ve Akkoyunlular döneminde yapılmadığını, bu mezar taşlarının yapımının çok daha eskiye dayandığını, genel formu ve üzerine işlenen bezemelerinin ( desen-motif) boş yere yapılmadığı ve hepsinin bir anlam ifade ettiği tespit edilmiştir. Sonuç: Bu araştırmada, İlk örneklerine Orta Asya'da rastladığımız bu mezar taşları Anadolu'ya geçiş aşamasında değişikliklere uğramış ancak ilk dönem özelliklerinden ayrılmamıştır. Koç – koyun ve at figürlü mezar taşları dönemin zanaatkârları tarafından genelde şematik olarak ele alınmış ancak az da olsa çok gerçekçi üslupla yontulmuş örnekleri bulunmakla beraber, heykel formundaki bu mezar taşlarının üzerine oldukça yalın ve detaylardan kaçınılmış, işlenen nesnel, bitkisel ve geometrik bezemelerin ise her birinin mezar sahibini ifade eden betimlemeler olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Purpose: In this study, it is aimed to determine the aesthetic values of the figures embroidered on the ram-sheep and horse-shaped tombstones which could not be properly preserved and studied in the geography of Anatolia and Tunceli, and explain by whom they came until today, the values that are wanted to be kept alive with their shape, structure, motifs and everything, and their general form as an artistic expression. Method: The research we have done has been carried out in 2 stages. In the first stage, after interviews with the institutions and organizations related to our research, the necessary permissions were obtained, and the field study started. Afterwards, the tombstones being studied were determined by visits to the relevant region, and general and detailed photographs of the detected tombstones were taken, their relays were removed on the parchment with the carburizing technique, and an observation slip was created. The second part of the research is the literature review. First of all, the information in various libraries, especially in the local library was scanned from general to specific, and the literature review was created by using sources such as published encyclopedias, books, thesis, journals, and articles, as well as visual tools and local resources available on the internet. Findings: Our extensive research shows that ram-sheep and horse tombstone samples came to Anatolia from Central Asia. For this reason, it has been determined that the Sheep/Aries and Horse tombstones were not made only in the Karakoyunlu and Akkoyunlu period, that the construction of these tombstones dates back much earlier, that the general form and the decorations (pattern-motif) carved on it were not made in vain and all of them mean something. Results: In this research, these tombstones, the first examples of which we came across in Central Asia, have undergone changes during the transition to Anatolia, but they do not differ from the features of the first period. The tombstones with ram-sheep and horse figures were generally handled schematically by the craftsmen of the period, but there are examples of them carved in a very realistic style, and it has been concluded that the objective, plant and geometric decorations on each of these tombstones in the form of sculptures, which are very plain and not detailed, are descriptions expressing the grave owner.
Benzer Tezler
- Türk resminde sanatsal bir form olarak kadın bedeni ve cinsel kimlik
Female body and sexual identity as an artistic form in Turkish painting
HİLAL AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. EVREN KARAYEL GÖKKAYA
- Günümüz sanatında öznel bir tavır olarak sanatçının kendi imgesi
The artist's own image as a subjective attitude in the contemporary art
SABİRE SUSUZ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2007
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. H. YAKUP ÖZTUNA
- Empresyonıst resimde renk olgusu
The color fact in impressionist art
AYDAN ALİYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarGiresun ÜniversitesiResim ve Baskı Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MERVE GÜVEN ÖZKERİM
- Manipülatif beden odağında ideal kadın bedeninin eleştirisine yönelik sanatsal ifadeler
Artistic expressions towards the criticism of the ideal female body with a focus on the manipulative body
FEYZA ÖZER
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2024
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
PROF. ADİLE FEYZA ÖZGÜNDOĞDU
- Modernizm'den bugüne sanat anlayışlarının ayakkabı tasarımı üzerindeki etkilerinin incelenmesi
The effects of arts movements that improved with modernism on shoe design are being investigated
LEYLA KANBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Giyim EndüstrisiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. KEMAL CAN