Meta-regresyon analizi ve bir uygulama
Meta-regression analysis and an application
- Tez No: 734812
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN AVCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İstatistik, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Meta-regresyon, meta-analiz, heterojenlik, COVID-19, karaciğer hasarı, Meta-regression, meta-analysis, heterogeneity, COVID-19, liver injury
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Giresun Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Meta-analiz, belirli bir konu üzerinde daha önceden yapılmış bilimsel çalışmaların nicel bulgularının birleştirilip genel bir etki büyüklüğüne ulaşma yöntemidir. Genel etki büyüklüğünün hesaplanmasında kullanılan istatistiksel yöntemler; sabit etki ve rastgele etki modelleridir. Genellikle çalışmalardan elde edilen bulguların birleştirilmesinde rastgele etkiler modeli tercih edilmektedir. Birleştirilen çalışmalarda örneklem hatası dışında çalışma deseni, ele alınan popülasyon vb. gibi farklı faktörler heterojenliğin oluşmasına neden olmaktadır. Heterojenliğin olası sebeplerinin araştırılması için kullanılan yöntemlerden biri meta-regresyon analizidir. Meta-regresyon analizi çalışmalar arasındaki farklılıkları açıklayabilmek için ortak değişkenlerden yararlanmaktadır. Bu tez çalışmasında, meta-regresyon analizinden yararlanarak dünya genelinde etkili olan Coronavirüs (COVID-19) hastalığını geçiren kritik ve kritik durumda olmayan hastalarda, karaciğer hasarının saptanmasında etkili Alanine Transaminase (ALT) ve Aspartate Aminotransferases (AST) enzimlerinden elde edilen sonuç değerleri incelenmiştir. Daha sonra olasılık oranı etki büyüklüğü için meta-analiz uygulanmış ve çalışmalar arasındaki heterojenlik düzeyleri kontrol edilmiştir. Heterojenliğe etki ettiği düşünülen ortalama yaş ve karaciğer hasarı yüzdelik değerleri her çalışmadan elde edilerek, ortak değişkenler olarak ele alınarak meta-regresyon analizi uygulanmıştır. Olasılık oranı etki büyüklüğü için uygulanan meta-analizinde ALT için 7, AST için 5 çalışma ele alınmıştır. Meta-analiz sonucunda kritik düzeyde olan hastaların ALT değerlerinin normalden yüksek olma oranı, olmayan hastalara göre 2,5 kat daha fazla iken, AST değerleri 3 kat daha fazla olarak saptanmıştır. Bu çalışmalar için heterojenliğin istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmüştür (p < 0,05) ve normal düzeyde heterojen olduğu sonucuna varılmıştır (sırasıyla I^2 değerleri %57 ve %70). Çalışmaların heterojenliğinin ortaya çıkarılması için yaş ve karaciğer hasarı yüzdelik değerleri kullanılarak tüm olası alt küme yöntemine göre meta-regresyon analizi uygulanmıştır. ALT değeri için sadece karaciğer hasarı yüzdelik değerleri istatistiksel olarak önemli iken (p < 0,05), AST için hiçbir ortak değişken önemli bulunmamıştır (p > 0,05).
Özet (Çeviri)
Meta-analysis is a method that combines the quantitative findings of the previous scientific studies on a particular subject and reaches a general effect size. In calculating the overall effect size, fixed effects and random effects are used as a statistical method. Generally, the random effects model is preferred in combining the findings obtained from the studies. Apart from the sampling error, different factors, such as the study design, the population considered, etc., cause heterogeneity in the combined studies. One of the methods used to examine possible causes of heterogeneity is meta-regression analysis. Meta-regression analysis uses covariates to explain the differences between studies. In this thesis, the results obtained from Alanine Transaminase (ALT) and Aspartate Aminotransferases (AST) enzymes, which are effective in detecting liver damage, were examined in critical and non-critical patients suffering from Coronavirus (COVID-19), which is effective worldwide, by using meta-regression analysis. For this purpose, firstly, meta-analysis was applied for the odds ratio effect size and the heterogeneity levels between studies were controlled. Meta-regression analysis was applied by considering the mean age and liver damage percentage values that were thought to affect heterogeneity in each study and were considered covariates. The meta-analysis for odds ratio effect size included 7 studies for ALT and 5 studies for AST, respectively. As a result of the meta-analysis, the rate of ALT values higher than normal in patients with critical levels was 2,5 times higher than in patients without, while AST values were 3 times higher. For these studies, the heterogeneity was found to be statistically significant (p < 0.05) and it was concluded to be heterogeneous at the normal level (I^2 values 57% and 70%, respectively). In order to reveal the heterogeneity of the studies, meta-regression analysis was performed by using all possible subset methods for age and liver injury percentages covariates. It is concluded that while only liver injury percentages were statistically significant for ALT (p < 0.05), no covariates were significant for AST (p > 0.05).
Benzer Tezler
- Klinik çalışmalarda meta analizi ve meta regresyon: Bir uygulama
An application on meta analysis and meta regression in clinical studies
HARUN BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyoistatistikBiruni ÜniversitesiBiyoistatistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEMET YUSUF ÇELİK
- Meta analizi ve iş tatmini üzerine bir uygulama
Meta analysis and it's application to job satisfaction
DİDEM KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonometriÇukurova ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EBRU ÖZGÜR GÜLER
- Meta analiz metodolojisi ve universal adezivlerin klinik performansı üzerine bir uygulama
An application on meta-analysis methodology and clinical performance of universal adhesives
MUHİTTİN UĞURLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyoistatistikSüleyman Demirel ÜniversitesiBiyoistatistik ve Tıp Bilişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET ORHAN
- Tanı testlerinin meta-analizi: Özet işlem karakteristiği eğrisi (SROC) ve bir uygulama
Summary receiver operating characteristic curve (SROC) and an application
MEHTAP AKÇİL TEMEL
Doktora
Türkçe
2000
Tıbbi BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoistatistik Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ERGUN KARAAĞAOĞLU
- Fen eğitiminde hesaplamalı düşünme araştırmalarının incelenmesi: Bir meta-analiz çalışması
Analysis of computational thinking research in science education: A meta-analysis study
GÜLBİN KIYICI
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAVVA YAMAK