Derleme sözlüğü'nde maddi kültür unsurlarına dair sözcüklerin incelenmesi
Examining the words related to the elements of material culture in the derleme sözlüğü
- Tez No: 735596
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELÇİN YILMAZKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 678
Özet
Anadolu ağızlarındaki kültürel ögeleri bizlere aktaran Derleme Sözlüğü çalışmamızın temel başvuru kaynağıdır. Çalışma üzerinde yaptığımız inceleme, Derleme Sözlüğü'ndeki maddi kültür unsurlarına dair sözcükleri keşfedebilmektir. Bu incelemeyi yaparken bütün ciltler özenle taranarak tespit edilen sözcükler listelenmiştir. Listeleme yapılırken bağlamdan hareketle madde başları tematik olarak sınıflandırılmıştır. Fonetik farklardan kaynaklanan varyantlar da çalışmaya dâhil edilerek yörelerine yer verilmiştir. İkinci husus ise tematik olarak sınıflandırılan kültürel sözcükler, başlıklarının altında genel bir değerlendirmeye tabii tutulmuştur. Madde başları değerlendirilirken, öncelikle tespit edilen sözcüklerin sayısal verileri eklenerek Türkçenin ses özelliklerine uygunluğu, kelime ve kelime gruplarının çeşitliliği ve Türk kültürüne yansımaları üzerine genel bir değerlendirme yapılmıştır. Sonuç olarak Derleme Sözlüğü'nde“10739”kültürel sözcük tespit edilerek bahsettiğimiz unsurlar çerçevesinde incelenmiştir. Elde edilen sayısal verilerle yörelerin durumunu daha açık görebilmek adına çalışma içerisinde grafik ve haritalara yer verilmiştir. Tespit edilen sözcükler ve sözcükler üzerine yapılan genel değerlendirmeler ile Derleme Sözlüğü üzerine daha önce kapsamlı olarak çalışılmamış olan kültürel unsurların incelemesi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
The Derleme Sözlüğü, which conveys the cultural elements in Anatolian dialects to us, is the main reference source of our study. Our analysis on the study is to discover the words about the material culture elements in the Derleme Sözlüğü. While making this review, all the volumes were carefully scanned and the words identified were listed. While making the listing, the headings were classified thematically based on the context. Variants arising from phonetic differences were also included in the study and their regions were included. The second point is that cultural words classified as thematic have been subjected to a general evaluation under their titles. While evaluating the headlines, firstly, the numerical data of the determined words were added, and a general evaluation was made on the compatibility of Turkish with phonetic features, the diversity of words and word groups and their reflections on Turkish culture. As a result, 10739 cultural words were determined in the Derleme Sözlüğü and examined within the framework of the elements we mentioned. In order to see the situation of the regions more clearly with the numerical data obtained, graphics and maps are included in the study. Cultural elements, which have not been comprehensively examined in the Derleme Sözlüğü before, have been examined by making a general evaluation over the words and the identified words.
Benzer Tezler
- Tarama ve Derleme Sözlüğü'nden hareketle güzellik kavram alanı üzerine bir inceleme
A review on the beauty concept with reference to Tarama (Scanning) and Derleme (Compilation) Dictionary
GONCA GÜL İSLAM BATU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILDIZ
- Derleme Sözlüğü'nde miktar zarfları
Adverbs of quantity in Derleme Sözlüğü
NEDİM KOTCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıSinop ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERGÜN ACAR
- Ferhenga berhevkarîyê ya devoka serhedê (Di mînaka 5 berhemên Kurdên Kafkasyayê de)
Serhat yöresi ağzı derleme sözlüğü (Kafkas Kürtlerine ait 5 eser örneğinde) / A compilation dictionary of Kurmanji Kurdish's serhed dialect (From 5 Caucasian Kurdish books)
HÜSEYİN KOÇUK
Yüksek Lisans
Kürtçe
2023
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRULLAH ACAR
- Kayseri yöresi ağıtlarında söz varlığı incelemesi
Analysis of the presence of words in the lamentations of the Kayseri region
MELEK CİNGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LAZZAT URAKOVA YANÇ
- Derleme Sözlüğü'nde 'C' madde başı altında toplanan kelime ve deyimlerin sınıflandırılması
Başlık çevirisi yok
AKCAN ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECMETTİN HACIEMİNOĞLU