Geri Dön

İş özellikleri modeli ve bir uygulama

Job characteristics model and a field study

  1. Tez No: 73573
  2. Yazar: ÖZNUR AŞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HALİL CAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1998
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 368

Özet

ii ÖZET Bu çalışmanın amacı, pek çok ülkede araştırılmış olan İş özellikleri Modeli'nin, Türkiye koşullarında incelenmesi ve sınanmasıdır. Bu amaçla modelin orjinal anketi (JDS-Job Diagnostic Survey) Türkçeye çevrilmiş ve dört ayrı örgütte uygulanmıştır. İş özellikleri Modeli 1970'lerin sonlarında Hackman ve Oldham tarafindan ortaya atılmış, kişileri örgüt içerisinde üst düzeyde motive etmeyi amaçlayan bir iş tasarımı tekniğidir. Araştırmacılar modellerinde, Temel tş özellikleri'nin (beceri çeşitliliği, görev bütünlüğü, görevin önemi, özerklik ve geribildirim) kişide Kritik Psikolojik Haller'i (işi anlamlı bulma, işin sonuçlarından sorumluluk duyma ve işin sonuçlarından bilgili olma) yaratacağım, böylece örgütlerin Kişisel Sonuç Değişkenlerine (yüksek içsel iş motivasyonu, gelişme tatmini ve genel iş tatmini) ulaşacaklarım ileri sürmüşlerdir. Ayrıca araştırmacılar modellerinde tüm bu ilişkilerin moderatörleri (gelişme ihtiyacı gücü, iş ortamının çeşitli yönleri) üzerinde de durmuşlardır. Bu çalışmada orjinal model hipotezleri Hackman, Oldham (1976); Baron, Kenny (1986) ve Arnold, House'un (1980) kullandıkları istatistiksel yöntemlerle ayrı ayrı sulanmıştır. Ulaşılan sonuçlar, İş özellikleri Modeli'nin temel hipotezlerini genelde desteklememektedir: Kritik psikolojik haller ile temel iş özellikleri, sonuç değişkenlerini etkilemektedir. Ancak bu etki güçlü değildir. Sonuç değişkenlerini maksimum açıklamak için üç psikolojik halin üçü de gerekli değildir. Psikolojik haller, iş özellikleri- sonuç değişkenleri ilişkisinde aracıdır. Ancak bu aracılık tam değil, kısmi bir aracılıktır.İÜ İş özellikleri ile psikolojik haller arasındaki bağ açık ve belirgin değildir. Gelişme ihtiyacı gücü ve iş ortamı tatmini, iş özellikleri ile sonuç değişkenleri arasındaki ilişkide moderator rolü oynamaktadır. Ancak, moderator etki istatistiksel açıdan anlamlı bulunmamıştır.

Özet (Çeviri)

SUMMARY The purpose of this study is to investigate the implications of Job Characteristics Model (JCM) in Turkey. The original survey was translated into Turkish and applied in 4 different organizations. JCM is a job designed technique developed by Hackman & Oldham in the late 1970s aiming at motivating employees at a higher level. The researchers put forward mat core job characteristics, in terms of skill variety, task identity, task significance, autonomy and feedback from job, create“critical psychological states”. Critical psychological states are defined as experienced meaningfulness of the work, experienced responsibility for outcomes of the work and knowledge of the actual results of the work activities. These, in turn, result in the following outcomes: High internal work motivation, high growth satisfaction and high general job satisfaction. In addition, the researchers evaluate the impact of the moderators which they define as growth need strength and context satisfaction. This study has utilized the statistical techniques used by Hackman & Oldham (1976), Baron & Kenny (1986) and Arnold & House (1980). It has been found that this study does not support the original JCM hypotheses. The result obtained from this research can be summarized in the following fashion. 1. Core job characteristics and critical psychological states have an impact on outcomes. However, this effect is not strong. 2. Of the three critical psychological states elements,“knowledge of the actual results of the work activities”does not significantly affect the“outcomes”elements. 3. Critical psychological states act as a mediator between core job characteristics and outcomes. However, this is not a full mediator role. 4. The relationship between the core job characterics and the critical psychological states is not clearly defined.5. Growth need strength and context satisfactions do play a mediator role. However, this role is not statistically significant.

Benzer Tezler

  1. İş özellikleri modeli ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nda bir uygulama

    A situational analysis based on motivational factors: Reseach on the motivations of officers and non-commissioned officers in the Turkish Land Forces

    TEVFİK ÖZPINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Savunma ve Savunma TeknolojileriKara Harp Okulu Komutanlığı

    Savunma Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. NEJAT BASIM

  2. Çağrı merkezindeki işlerin İş Özellikleri Modeli'ne göre incelenmesi ve bir araştırma

    Examination of call center jobs according to the Job Characteristics Model and a research study

    SEÇİL YOLCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul Üniversitesi

    İşletme Bölümü

    DOÇ. DR. LALE TÜZÜNER

  3. Yapısal eşitlik modellemesi ve bir uygulama

    Structural equation modeling and an application

    SEMİH ÜZÜMCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    İstatistikNecmettin Erbakan Üniversitesi

    İstatistik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKAY ALTINDAĞ

  4. Atatürk' ün kamu kurumlarında sergilenmiş olan sözlerinin tipografik açıdan incelenmesi ve bir uygulama örneği

    A typographic study of Atatürk? s epigrams exhibited in public institutions and an application study

    MÜRVET ÖNER YÜCEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Güzel SanatlarDumlupınar Üniversitesi

    Grafik Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. LEVENT MERCİN

  5. Meta analizinin tıpta kullanımı ve bir uygulama

    The Use of meta analysis in medicine and an application

    FEZAN ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Tıbbi BiyolojiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Biyoistatistik Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. KAZIM ÖZDAMAR