Türkiye'de devlet - vatandaş ilişkisi ve vatandaşlık pratiklerini yeniden sorgulamak
Re-examining the state - citizen relationship and citizenship practices in Turkey
- Tez No: 736844
- Danışmanlar: PROF. DR. AYHAN BİBER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halkla İlişkiler, Kamu Yönetimi, Public Relations, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halkla İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 418
Özet
Türkiye'de devlet – vatandaş ilişkisini ve vatandaşlık pratiklerini konu edinen bu çalışmanın amacını devletin vatandaşlar üzerindeki toplumsal etkisini inceleyerek Türkiye'de demokrasinin bütün kurum ve kurallarıyla neden işleyemediğini, sivil alanın neden genişleyemediğini sorgulamak oluşturmaktadır. Ayrıca çalışma Türkiye'de demokratikleşme kapsamındaki çabaların niçin tam olarak başarıya ulaşamadığını; çoğulcu bir yapının oluşumuna nelerin engel olduğunu; farklı ideolojilere sahip partilerin iktidara gelmiş olmasına rağmen, her alanı düzenlemeye çalışan patrimonyal yönetim anlayışıyla beraber buyurgan devletçi anlayışın her seferinde neden yeniden ortaya çıktığını ve kendini farklı formlarda nasıl yeniden ürettiğini konu almaktadır. İlaveten çalışmada devlet ve iktidar ile ilişki kurabilmek için şekillenen vatandaşlık pratikleri de konu alınmaktadır. Bu kapsamda Osmanlı İmparatorluğundan itibaren günümüzü de kapsayacak şekilde dönemsel olarak devlet – vatandaş ilişkisi ve vatandaşlık pratikleri ele alınmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olan yarı-yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiş; görüşmelerden elde edilen veriler, tematik analiz metodu kullanılarak organize edilmiştir. Gerçekleştirilen görüşmeler sonucunda Türkiye Cumhuriyetinde devlet – vatandaş ilişkisinin daha çok devlet tahakkümü çerçevesinde şekillendiği görülmüştür. Bunun yanı sıra yönetim geleneğini Osmanlı İmparatorluğu gibi patrimonyal yönetim anlayışından devralmış Türkiye Cumhuriyetinde de iktidarların patrimonyal yönetim anlayışını devam ettirdikleri, hatta neo-patrimonyal anlayışa evrildikleri sonucuna ulaşılmıştır. Patrimonyal yönetim anlayışı sonucu toplumun hak ve özgürlükler temelinde değil görev ve sorumlulukları bulunan bir yapı olarak konumlandırıldığı ve dolayısıyla vatandaşın özne olarak kabul edilmediği, itaatin ön planda olduğu ve şekillendirilmesi gereken bir kitle olarak düşünüldüğü görülmüştür. Bunun yanı sıra aşkın anlayış sonucu sivil toplum örgütlerinin devlete ve iktidara bağımlı oldukları bu nedenle 'devlet toplum kuruluşu' işlevi gördükleri sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada tespit edilen patrimonyal psikoloji iktidarların, iktidarlarını devam ettirebilmek için büründükleri psikolojiyi açıklaması açısından çalışmanın sonuçlarındandır. Diğer taraftan vatandaşlık pratikleri kapsamında toplum, cemaat toplumundan cemiyet toplumuna geçişi oturtamamış, eleştirel kültür yerine itaat kültürünü benimsemiş, melez bir bilinç geliştirmiş ve devleti baba rolüyle eşleştirmektedir şeklinde sıralamak mümkündür. Son olarak iktidarların halkla ilişkiler çalışmalarını makbul vatandaş yetiştirme amacıyla kullanarak kitleleri konsolide etmek, ideolojilerini aşılamak ve meşruiyetlerini devam ettirmek için araçsallaştırdıkları görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study, which deals with the state–citizen relationship and citizenship practices in Turkey, is to examine the social impact of the state on citizens and to question why democracy in Turkey cannot function with all its institutions and rules, and why the civil sphere cannot expand. Besides, the study questions why the democratization efforts in Turkey have not been fully successful and what prevents the formation of a pluralistic structure. Though parties with different ideologies have come to power, it also deals with the patrimonial management approach that tries to regulate every field, as well as why the authoritarian statist management mentality re-emerges and how it reproduces itself in different forms. In addition, in the study, because of the management mentality of the state, citizenship practices that shaped in order to establish a relationship with the state and political power are also discussed. In this context, the state-citizen relationship and citizenship practices have been discussed periodically from the Ottoman Empire to the present. In the study, semi-structured in-depth interviews were conducted. The data obtained from the in-depth interviews were organized by using thematic analysis method. Hereby of semi-structured interviews, it has been seen that the state-citizen relationship in the Republic of Turkey is mostly shaped within the framework of state domination. Besides, it has been concluded that in Turkey, which inherited the management tradition from the patrimonial administration approach, like the Ottoman Empire, the political powers continued the patrimonial administration approach and even evolved into a neo-patrimonial administration approach. Because of patrimonial administration approach, it has been seen that the society is positioned not on the basis of rights and freedoms, but as a structure with duties and responsibilities, and therefore the citizen is not accepted as a subject, obedience is at the forefront and is thought as a mass that needs to be shaped. In addition, due to transcendental management, it has been concluded that non-governmental organizations are dependent on the state and power; therefore, they function as a 'government-organized non-governmental organization'. Patrimonial psychology determined in the study is one of the results of the study in terms of explaining the psychology that the governments adopt in order to maintain their power. Moreover, it is possible to list the citizenship practices as not being able to establish the transition from community to society, adopting the culture of obedience, developing métis consciousness and patriarchal state understanding. Finally, it has been seen that governments use public relations for raising good citizens, instrumentalizing public relations for consolidating the masses, instilling their ideologies and maintaining legitimacy.
Benzer Tezler
- Digital citizenship and redefining political participation in Turkey: The case of Change.org
Dijital vatandaşlık ve Türkiye'de politik katılımın yeniden tanımlanması: Change.org örneği
ÖZNUR DEMİRKAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
SosyolojiYıldız Teknik Üniversitesiİnsan ve Toplum Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SETENAY NİL DOĞAN
- Assessing the disabled, making 'The state'
Sakatları ölçmek, 'Devlet'i yapmak
CAN EVREN
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
SosyolojiBoğaziçi ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYFER BARTU CANDAN
- Perceptual changes of neoliberal citizenship through commodification in the Turkish case
Neoliberal vatandaşlığın metalaştırma yoluyla algısal değişimleri: Türkiye örneği
KAAN ÇELTİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Siyasal Bilimlerİstanbul Bilgi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASRET DİKİCİ BİLGİN
- Mahremiyet ve gözetim ilişkisi bağlamında aile hekimliği bilgi sistemine dair bir değerlendirme
An evaluation of family health-care information system in the context of privacy and surveillance
TUĞÇE ZEYNEP ABALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Aile HekimliğiAdnan Menderes ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAYHAN DELİBAŞ
- Değişen vatandaşlık ilişkilerinin dayandığı nokta: Toplumsal sözleşme temelli bir anayasa (Türkiye örneği)
The basic point of changing relations of citizenship: A constitution in the basis of social contract(Turkish example)
EJDER ULUTAŞ