İç-grup ve dış-gruplara yönelik özgeciliğin evrenselcilik ve iyilikseverlik değer boyutlarına göre farklılaşma dereceleri
Differentiation degrees of altruism towards in-groups and out-groups according to universalism and benevolence value dimensions
- Tez No: 736961
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVİM CESUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 173
Özet
Özgecilik herhangi bir menfaat beklentisi içerisinde olmadan diğer bir kişiye gönüllü olarak yardım etme davranışıdır. Menfaatler sadece bireysel düzeyde değil bireyin ait olduğu gruplar çerçevesinde de değerlendirilebilmektedir. Bu yüzden özgeci davranışın gözlenmesi üzerinde bireylerin iç grup ve dış grup farklılaştırmalarının etkisi bulunabilmektedir. Bireyler özgeci davranışları, evrimsel teorilerin belirttiği üzere iç gruplarına daha fazla göstermektedirler. Bununla birlikte bireylerin değer sistemlerinin de özgeci davranış üzerinde önemli etkileri vardır. Schwartz'ın değer kuramına göre evrenselci değerlere sahip bireyler, geniş bir perspektiften çevrelerini önemserken iyilikseverlik değer yapısına sahip bireyler, daha dar sınırlar içerisindeki çevrelerini önemsemektedirler. Bu araştırma, bireylerin sahip oldukları değer sistemlerinin, iç ve dış gruplarına yönelik özgeci davranış düzeyleri üzerinde ne tür etkilerinin olduğu incelemektedir. Araştırma, iki aşamadan oluşmaktadır. 1847 üniversite öğrencisinin katıldığı birinci aşamada özgecilik ölçeği ve değerler ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasına ise ilk aşamadan seçilen 120 kişi katılmıştır. İkinci aşamada katılımcıların araştırmanın birinci aşamasında belirtmiş oldukları iç grup ve dış gruplarına yönelik özgeci davranışları, para paylaşımı üzerinde deneysel bir desen ile incelenmiştir. Yapılan analizler bireylerin sahip oldukları değer tiplerinin iç grup ve dış gruplarına yönelik özgeci davranışları üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğuna işaret etmektedir. Yapılan regresyon analizleri, evrenselcilik değer tipinin özgeciliği iyilikseverlikten daha iyi açıkladığını göstermektedir. Bireyler özgeci davranışı en fazla iç grup üyelerine göstermekte ve ayrımcılık düzeyleri arttıkça özgecilik davranışlarının görülme miktarı düşmektedir. Bununla birlikte evrenselci bireyler, nötr ve dış gruplarına yönelik daha fazla özgeci davranışta bulunmaktadırlar. Bu bulgular, ayrımcılığı üreten kimlik politikalarından ziyade evrenselci değerlerin öne çıkarılmasının önemine vurgu yapılarak tartışılmış ve bu konuda üretilebilecek öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Altruism is a voluntarily helping behaviour to another person without expecting any benefit. Benefits can be evaluated not only at the individual level, but also within the groups which the individual belongs. Therefore, ingroup and outgroup differentiations of individuals may have an effect on altruistic behaviour. Individuals show more altruistic behaviours to their ingroups, as evolutionary theories suggest. In addition, individuals value systems also have important effects on altruistic behaviour. According to Schwartz's value theory, universalist individuals care about their environment from a broad perspective, while individuals with benevolent values care about their environment within narrower limits. This research examines the effects of the individual's value systems on the level of altruistic behavior towards internal and external groups. The research consists of two stages. 1847 university students completed altruism and value scales in the first stage. 120 students selected from the first stage for participating the second stage of the research. In the second stage, participants altruistic behaviour towards the ingroup and outgroup, which they stated in the first stage of the research, were examined with an experimental design by money sharing. The analyzes indicate that the value types of individuals have a significant effect on the altruistic behaviors towards ingroups and outgroups. The regression analyze shows that universalism explains altruism better than benevolence. Individuals behave more altruistic to ingroup members than outgroups and as the discrimination levels increase altruistic behaviour decreases. However, universalist individuals are more altruistic towards their neutral and outgroups. These findings were discussed by the importance of highlighting universalism rather than identity policies that produce discrimination.
Benzer Tezler
- Barış sürecinin desteklenmesinde insanlıktan uzaklaştırmanın etkisi
The impact of infrahumanization on the level of support on the peace process
AHMET DEMİRDAĞ
- Grup dinamiklerinde insandışılaştırma: Minimal gruplarda grup büyüklüğü ve grup statüsünün etkisi
Dehumanization in group dynamics: The effect of group size and group status in minimal groups
ESRA YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA HATİCE OĞUZ TAŞBAŞ
- Başörtülü ve başörtüsüz öğrencilerde dış grup tarafgirliği fenomeni: Açık ve örtük tutumların gruplar arası ilişkiler kuramları üzerinden incelenmesi
The outgroup favoritism phenomenon in veiled and unveiled university students: An analysis of explicit and implicit attitudes via intergroup relations phenomenon
YASEMİN CAMCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiUludağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. ERSİN KUŞDİL
- Ergenlerde iç grup dış grup ayrımının dayandığı kalıp yargıların sosyal alan kuramı bağlamında incelenmesi
The study of stereotypes related to the distinction of ingroup outgroup in adolescents in terms of social domain theory
MERCAN ATALAY
Doktora
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKLEM TEKDEMİR YURTDAŞ
- Dış grup kayırmacılığına alternatif bir yaklaşım: Paylaşılan gerçeklik algısının rolü üzerine deneysel bir çalışma
An alternative approach to out-group favoritism: An experimental study on the role of shared reality
ÖMER TOPUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiBursa Uludağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ÖZDEMİR
DOÇ. DR. AHMET ÇOYMAK