Geri Dön

Cumhuriyet dönemi anıt heykelleri (1923-1946)

Monumental sculpture of the Republic period (1923-1946)

  1. Tez No: 73765
  2. Yazar: KIVANÇ OSMA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜNSEL RENDA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Fine Arts, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1998
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 366

Özet

ÖZET Çalışmanın konusunu 1923-1946 yıllarına tarihlenen Cumhuriyet Dönemi Anıt Heykelleri oluşturmaktadır. Anıtlar, heykel sanatı örneği olduğu kadar dönemin sosyokültürel değişiminin göstergelerinden biridir. 1923 yılı Türk toplumu için bir değişim sürecinin başlangıcına işaret etmektedir. Mustafa Kemal Atatürk çağdaş bir devlet yaratmayı amaçlıyordu. Çağdaşlaşmanın yaşamın tüm alanlarına yayılması için eğitim ve sanat etkin bir araç olarak kullanılmıştır. Cumhuriyetsin ilk yıllarından itibaren uygulanmaya başlanan anıt heykeller, Türk toplumu için yeni bir heykel türüdür. Osmanlı döneminde, 19. yüzyıl sonlarında, Sanayi-i Nefise Mektebi' nin kurulmasıyla, heykelciler yetişmeye ve küçük boyutlu, figüratif heykeller yapılmaya başlanmıştır. Ancak, bu, geniş halk kitlelerine ulaşan bir uygulama değildir. Cumhuriyetin ilanından sonra, ülkenin hemen her yerine neredeyse eşzamanlı olarak anıt heykeller dikilmiştir. Böylece, heykel sanatı geniş halk kitlelerine ulaşmıştır. Cumhuriyet dönemi anıt heykelleri bir yandan modern kentin gereği, öte yandan Türkiye Cumhuriyeti devleti ilkelerinin sembolü olarak nitelendirilebilir. İlk anıt heykeller, bu konuda deneyimli Türk heykelci olmadığı gerekçesiyle, yabancı sanatçılara sipariş edilmiştir. 1929 yılından başlayarak Türk heykelciler de bu alanda etkin olmuştur. Sözkonusu anıtlar kaide ve heykelden oluşmaktadır. Kaidede kabartmalar ve yazıtlar yeralabilmektedir. Konu kapsamına giren uygulamaların çoğunluğu Atatürk konuludurve bir kısmının kaidelerinde Kurtuluş Savaşı ile devrimler betimlenmiştir. Böylece, Atatürk ve Kurtuluş Savaşı teması birleştirilmiştir. Bu anıtlarda Atatürk savaş yöneten kumandan ya da savaş kazanmış kumandan kimliğindedir. Az sayıda örnekte ise Atatürk devlet adamı kimliği ile betimlenmiştir. Bunun yanı sıra Eski Türk büyükleri ve İsmet İnönü'yü konu alan anıt heykeller de vardır. Cumhuriyetin ve çağdaş bir toplumun simgesi olarak kent mekânlarına dikilen Cumhuriyet dönemi anıt heykelleri (1923-1946), heykel sanatının gelişimine katkıda bulunmuş ve kamusal alanlara heykel dikme geleneğinin başlangıcını oluşturmuştur.

Özet (Çeviri)

Ill SUMMARY This study is based upon the monumental statues of the Republican Period in Turkey made during 1923-1946. These monumental statues are both examples of sculpture art and are symbolization of the socio-cultural changes beginning at that period. Mustafa Kemal Atatürk had been aiming at creating a modern state. The year 1923 beckons the beginning of a transformation for the Turkish society. Education and art was used as effective tools of modernation to penetrate all aspects of life. The monumental statues, which were started to be erected from the first years of the Republic, are a new type of sculpture for the Turkish society. In the Ottoman period, with the establishment of the Academy of Fine Arts in 19th century, Turkish sculptors began to emerge and statues of small dimensions began to be made. However, this application was not an all-pervasive one. But after the declaration of the Republic, monumental statues were erected almost everywhere in the country simultaneously. Thus, through monumental statue, sculpture as an art reached great masses of people. It is possible to regard the monumental sculpture of the Republican period as a necessity of urban design, but on the other hand they also represent the principles of Turkish Republican State. As there were still no qualified Turkish sculptors in this field yet, the first monumental statues had been commissioned to foreign artists. Starting from 1929, Turkish sculptors too became effective in this field.IV All of the monuments discussed in this study includes a statue and a base. The base might also contain reliefs and inscriptions. Most of the statues are themed on Atatürk and as a part of some of their bases, Independence War and revolutions have been depicted. Atatürk is identified as either a commander directing the battle, or a commander having been triumphed. In some of the examples, Atatürk was described as a statesman. There also exists in the monumental sculpture art of the period in Turkey, themes like older prominent Turkish men and İsmet İnönü. The first monumental statues of the early Republican period (1923-1946) have helped the development of sculpture art in Turkey and thus begins the tradition of erectioning sculptures in public spaces in Turkey.

Benzer Tezler

  1. Türk heykel estetiği: 1923-1950

    The aesthetics of Turkish sculpture: 1923-1950

    GÜLER İNCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİLÜFER ÖNDİN

  2. Ali Hadi Bara ve atölyesi: Türk heykelinde yeni oluşumlar

    Ali Hadi Bara and his studio: New tendencies in Turkish sculupture

    AYŞE NAHİDE YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Sanat TarihiHacettepe Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. ZEYNEP YASA YAMAN

  3. Kayseri Erciyes Üniversitesi Kadir Has Merkez Kütüphanesi Hakkı Atamulu Sanatçı Evi eserleri

    Kayseri Erciyes University Kadir Has Central Library Hakkı Atamulu Artist House works

    ASLIHAN YURTLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Sanat TarihiErciyes Üniversitesi

    Sanat Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CELİL ARSLAN

  4. Ulus devlet inşasında Kemalizm'in simgeleri

    Symbols of Kemalism'in in nation state building

    EVRİM ARMAĞAN COŞKUNER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Siyasal BilimlerMardin Artuklu Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CANER YELBAŞI

  5. Türkiye'deki anıt heykel uygulamaları ışığında yapılan heykel projeleri

    Monumental sculpture trials in the light of monumental sculpture practice in Turkey

    HİKMET DAYLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Güzel SanatlarErciyes Üniversitesi

    Heykel Ana Sanat Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BAŞAK BURCU TEKİN