Geri Dön

Türk kültüründe çeyiz geleneği ve Kastamonu örneği

The Dowry in Turkish culture: The case of Kastamonu

  1. Tez No: 73768
  2. Yazar: AYŞEGÜL BAHŞİŞOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. M. ÖCAL OĞUZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1998
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 154

Özet

ÖZET İnsan hayatının doğum, evlilik ve ölüm olmak üzere üç önemli geçiş dönemi olduğu bilinmektedir. Bu geçiş dönemlerinin her biri çeşitli ritüelleri bünyesinde barındırır. Çeyiz de bu geçiş dönemlerinden evlilik gelenekleri içinde bir unsurdur. Kurulan yeni ailenin maddî açıdan desteklenmesine yönelik bir uygulamadır. Evlenecek kız veya ailesi tarafından yeni kurulan eve ve yeni kurulacak aile birliğine katkı sağlanması amacıyla hazırlanan, yaptırılan veya satın alınan eşya, taşınır-taşınmaz mal, mülk ve para“çeyiz”olarak adlandırılır. Bütün kültürlerde çeyiz, kadının evlenebilirliği ve evlilik sonrası sosyal ve ekonomik bir hayat güvencesi olarak maddî bir malzeme transferinden daha fazla önem taşımaktadır. Sözgelimi Hint kültüründe evlilik için“dowry - drahoma”olarak adlandırılan aynî ve nakdî mal / para evlilik akdinin temel şartıdır ve hayatî bir önem taşır. Türk kültürünün tarihî ve edebî kaynaklan incelendiğinde ise, ailelerin kızlarına evlilik öncesi sosyal konumlarına uygun bir çeyiz hazırladıkları anlaşılmaktadır. Bununla beraber çeyiz hayatî bir mecburiyet değildir. Çeyiz geleneğinde, çeyizin hazırlanması, evlilik öncesi ve sonrası çeyiz uygulamalarına bakıldığında, gerek araştırma sahası olarak seçilen Kastamonu, gerekse Türkiye, ve Türkiye dışında yaşayan Türk topluluklarının, ortak noktalarının bulunduğu görülmektedir. Sosyo-kültürel yapıda meydana gelen değişiklikler çeyiz geleneğinde de bir takım farklılaşmalara sebep olmuştur. Çeyiz anlayışındaki değişikliğin en önemli faktörleri; malzemenin teknolojiye bağlı olarak, fonksiyon değiştirmesi veya kaybetmesi, eğitim sisteminin etkisi ve iletişimdir. Çalışmada bu değişimin sebepleri incelenerek tahlil edilmiştir.

Özet (Çeviri)

in SUMMARY It is know that man's life has three transition periods: birth, marriage and death. Each of these transition periods contains various rituals. The dowry is a faktör in marriage traditions which is one of these transition periods. It is an application to support the new established family materially. All items, movable-immovable properties and money prepared; obtained or purchased by the girl to be married and / or her family are called“dowry”. Dowry in all cultures means more than a metarial item transfer as a socaial and economic life insurance for the woman to be able to get married and post-marriage period. For example in Indian culture, goods / money in cash or kind called“dowry”is the basic condition for the contract of marriage and bears a vital importance. When historical and literary sources of the Turkish culture are examined, it is seen that families used to prepare a dowry for their daughters before marriage, suitable to their social status. However the dowry is not a vital necessity. When one reviews the preparation of dowry, pre-marriage dowry applications in the tradition, it is seen that there are several common points in Turkish communities between both those living in Türkiye, that is particularly in Kastamonu selected as the research area and those living outside of Türkiye. Changes in social-cultural structure have caused some differences in tradition of dowry. The most important factors of the change in the dowry concept are the fact that materials change or lose their functions depending on technology, the influence of the educational system and communication. Reasons for this change are examined and analyzed in this study.

Benzer Tezler

  1. Erzurum'da çeyiz geleneği üzerine bir araştırma

    Research about the trousseau traditions in Erzurum

    AYŞEGÜL KARAKELLE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    El SanatlarıGazi Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. TEVHİDE ÖZBAĞI

  2. Tekirdağ ili çeyizlerinde yer alan el sanatı ürünler

    Handmade art products placed in Tekirdağ trousseau

    SERPİL ENGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    El SanatlarıGazi Üniversitesi

    El Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. H. SERPİL ORTAÇ

  3. Gaziantep halk kültüründe çeyiz geleneği

    Dowry tradition in Gaziantep folk culture

    TÜRKAN ALPAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıMersin Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI BALİ

  4. Kırşehir ili'nde geçmişten bugüne çeyiz geleneği

    Dowry tradition of Kirşehir from the past to the presedent

    FERDA TUFAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    El SanatlarıSelçuk Üniversitesi

    El Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİHAN SEMEN ERSÖZ UZAR

  5. Sivas ili Zara ilçesi çeyiz geleneğinde el sanatı ürünlerin kuşaklararası karşılaştırmalı incelenmesi

    An intergenerational comparative study for products of handcraft as in the custom of dowry in Zara disrict of Sivas

    EZGİ KOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk Bilimi (Folklor)Kocaeli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MİNE CAN