Türk ebru sanatında çiçekli ebrular ve günümüzdeki uygulamaları
Floral ebru in Turkish ebru art and their current Applications
- Tez No: 737680
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER ZAİMOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Crafts, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halı, Kilim ve Eski Kumaş Desenleri Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Türk ebru sanatı, doğal boya ve malzemelerle yapılan, kaynaklara göre Orta Asya'dan köken alan, çok eski bir kitap süsleme sanatıdır. Türk ebru sanatı aynı zamanda, klasik ebrunun temelini oluşturmaktadır. Klasik ebru sanatının; battal, bülbülyuvası, şal, tarama, taraklı, akkâse vs. çeşitleri olduğu gibi, çiçekli ebrunun başlangıcı olarak kabul edilen“Hatip Ebrusu”ve“Necmeddin Ebrusu”olarak adlandırılan“Çiçekli Ebru”da klasik ebru sanatı içinde yer almaktadır. Türk Ebru sanatı asırlar boyunca usta-çırak yöntemiyle günümüze kadar gelmiştir. Günümüz ebru sanatçıları, hem klasik ebru sanatı çeşitlerini, hem de yeni tarz ebruları iyi bir şekilde yapabilmektedirler. Türk ebru sanatında çiçekli ebru denildiğinde, çiçekli ebru denemeleri ile bilinen Hatip Mehmet Efendi ve çiçekli ebrunun gelişimine katkıda bulunan Necmeddin Okyay isimleri ön plana çıkmaktadır. Yeni bulgular, her iki üstadın yaptığı ebru örneklerinin, geçmişte de yapılmış olduğu gerçeğidir. Okyay'ın öğrencisi Mustafa Esat Düzgünman'a kadar çiçekli ebrunun ivme kazanması, sonra bu ivmede yavaşlama olması, sanatta tekrara düşülmesi ve ebru sanatına sınırlar koyulması, bu sanatı durağanlaştıran olgular olarak karşımıza çıkmaktadır. Klasik dönem çiçekli ebruları incelendiğinde, çiçekli ebru örneklerinin sayıca az olduğu ve dönemin şartlarına göre el yapımı doğal boya ve malzemelerle, yine o dönemin koşullarına göre figürler yapıldığı görülmüştür. Günümüzde yapılan çiçekli ebru örnekleri ise, ya geçmiştekini birebir taklit ile iki boyutlu, ya stilize edilerek, ya da doğada görüldüğü gibi natüralist bir yaklaşım ile üç boyutlu olarak yapılmaktadır. Hangi yöntem ile yapılıyor ise yapılsın, günümüzde yapılan çiçekli ebruların, geçmişte yapılan klasik çiçekli ebrulara göre tekniksel değişime uğradığı belirgin olarak görülmektedir. Bu teknik değişim, günümüz ebru v sanatında kreatif ve özgür düşünce ile tasarımlar yapılmasına olanak sağladığı gibi, geçmiş dönemin ebru çeşitlerinin sayıca artmasına da olanak sağlamıştır. Bu çalışma ile klasik dönemde yapılan çiçekli ebruların günümüzdeki gelişimini, değişimini, günümüzde yapılan klasik dışı çiçekli ebrularla da, bu sanatın tekâmülünü ve farklılaştığını gözler önüne sermek amaçlanmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Ebru sanatı, Çiçekli Ebru, Klasik Ebru, Ebru sanatçıları, Ebru yapımı
Özet (Çeviri)
Turkish ebru art is a very old book decoration art made with natural dyes and materials, originating from Central Asia according to the sources. Turkish ebru art also forms the basis of classical ebru. Classical ebru art; oversize, nightingale's nest, shawl, combing, combed, akkase etc. As there are varieties,“Hatip Ebru”, which is considered to be the beginning of flowered ebru, and“Floral Ebru”, called“Necmeddin Ebru”, are also included in the classical ebru art. Turkish ebru art has survived for centuries with the master-apprentice method. Today's ebru artists can do both classical ebru art and new style ebru. When it comes to floral ebru in Turkish ebru art, Hatip Mehmet Efendi, known for his flower ebru experiments, and Necmeddin Okyay, who contributed to the development of flowered ebru, come to the fore. The new findings are the fact that the ebru samples made by both masters were also made in the past. Until Okyay's student, Mustafa Esat Düzgünman, the acceleration of floral ebru, then the slowdown in this acceleration, the repetition of art and the setting limits on the art of ebru are the facts that make this art stagnant. When the floral ebru of the classical period were examined, it was seen that the number of examples of flowered ebru was few and figures were made with natural dyes and materials, handmade according to the conditions of the period, again according to the conditions of that period. Floral ebru samples made today are either two-dimensional by imitating the past, either stylized or three-dimensional with a naturalistic approach as seen in nature. Regardless of the method used, it is clearly seen that today's flowered ebru has undergone a technical change compared to the classical flowered ebru made in the past. This technical change not only allowed the creation of creative and free thought designs in vii today's ebru art, but also allowed the number of ebru varieties of the past period to increase. KEYWORDS: Ebru art, Floral Ebru, Classical Ebru, Ebru artists, Ebru making
Benzer Tezler
- Türk ebru sanatında hayvan figürlü ebrular ve günümüzdeki uygulamaları
Animal-patterned marbling in Turkish marbling art and its applications today
ALİ ÇALIŞIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarAkdeniz ÜniversitesiHalı, Kilim ve Eski Kumaş Desenleri Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ EROĞLU
- Kayseri Raşid Efendi Kütüphanesi'ndeki yazma eserlerde bulunan ebrû örnekleri
The marbled paper in the handwritten manuscripts that is being at Kayseri Raşid Efendi Library
NEVAL SAKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiErciyes ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİM TÜRKMEN
- Ebru sanatının seramik yüzeylere çağdaş uygulamaları: Deneysel bir çalışma
Contemporary applications of marbling art to ceramic surfaces: A experimental study
SÜHEYLA KÖYBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarÇankırı Karatekin ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE KETENCİOĞLU
- Türk ebru sanatında çağdaş bir tasarım öğesi olarak elibelinde motifi
A Modern motif creation 'hand on hips' in ebru art
İBRAHİM MUSTAFA VUSLAT NOYAN GÜVEN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2015
El SanatlarıAkdeniz ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ÖMER ZAİMOĞLU
- Klasik Türk ebru sanatı ve kompozisyon
Classical Turkish ebru art and compositon
AHMET SOBACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET KAVUKÇU