Kırgız Şırdak geleneğinde kullanılan desenlerin ebru sanatında uygulanabilirliği
The applicabilitity of the patterns used in the Kyrgyz Shyrdak tradition in the art of marbling
- Tez No: 824223
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA GÜRBÜZ BEYDİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Bu araştırmada Kırgızistan'ın el sanatlarından biri olan şırdak keçe sanatının tanıtılması, kullanılan motifler ve anlamlarının kayıt altına alınması, farklı bir sanatla ilişkilendirilerek dikkat çekilmesi planlanmıştır. İki farklı sanat arasında köprünün oluşturulması, gelecek kuşaklara aktarılması, disiplinler arası sanatlar ile dikkat çekebileceği hedeflenmiştir. Kırgızistan'ın Narin, Koçkor, Celal-Abad, Issık şehirlerinde bulunan geleneksel el dokuması şırdak halı motiflerinin Türk ebru sanatına uygulanmasıdır. Ebru sanatında akkâse tekniği, bir motifin veya yazı örneğinin kâğıt veya deriden oyulması ile meydana getirilen eserlere denilmektedir. Ebru sanatında akkâse tekniğinin farklı materyal kullanılarak uygulanabilirliğini göstermek ve ebru sanatına şırdak halı motifleri ile farklı bir boyut kazandırmak amacıyla kâğıt üzerine orijinal birebir şırdak halı-kilim motifleri tasarımları yapılarak uygulanmıştır. Kırgız motiflerini tanıtmaya çalışırken, yapmış olduğumuz alan araştırması sonucu elde edilen bulgulardan hareket edilerek ebru sanatı akkâse tekniğine uygulanması gerçekleştirilmiştir. Kırgızistan ile ilgili eserleri okumak, Kırgız halkı hakkında bilgi edinmek, geleneksel el sanatları ve uygulanan motifler ve anlamlarının içerdiği kaynaklar takip edilmiştir. Motiflerin anlamlarını bilen bilirkişiler ile mail ve sosyal medya üzerinden temas kurularak yazılı kaynaklara ulaşılmıştır. Makale, kitap, sergi, festival, sanatsal ve bilimsel çalıştay ve sempozyumların yapılması ile tarihin derinliklerinden günümüze ulaşan şırdak halıların literatüre kazandırılması, gelecek kuşaklara taşınması gerekmektedir. Türk el sanatı olan ebru sanatı teknikleri ile birleştirerek ortak noktaları üzerinden motif uygulamalarını gerçekleştirmek ve kayıt altına alarak, farklı ortak alanlar ile de birleşebileceğini göstermek, dikkat çekmek, bu sanatın yaşatılmasını sağlamasına yardımcı olacaktır.
Özet (Çeviri)
In this research, it is planned to introduce shyrdak felt art, which is one of the handicrafts of Kyrgyzstan, to record the motifs and meanings used, to ensure that it attracts attention with another art branch, to createa bridge between two different arts, to be transferred to future generations,to show that it can be aimade and attractedattention with interdisciplinary arts. The motif characteristics of traditional handwoven shyrdak carpets found in the cities of Narin, Kockor, Celal-Abad, Issık of Kyrgyzstan are the practice of motif applications with Turkish ebru art. Akkase technique in the art of marbling is called the works created by carving a motif or writing sample from paper or leather. In order to show the applicability of the Akkâse technique in the art of marbling by using different materials and to add a different dimension to the art of marbling with şırdak carpet motifs, original one-to-one şırdak carpet-rug motifs were designed and applied on paper. While trying to introduce the Kyrgyz motifs, it was applied to the akkâse technique of marbling art by acting on the findings obtained as a result of the field research we have personally done. Reading works related to Kyrgyzstan, learning about the Kyrgyz and the people of the region, traditional handicrafts and applied motifs and the sources contained in their meanings were followed and written sources were reached by contacting the experts who knew the meaning of the motifs through mail and social media. Article, book, exhibition, festival, artistic, scientific workshops and symposiums, and shyrdak carpets reaching from the depths of history to the present day should be brought to the literature and carried to future generations. Combining Turkish handicrafts with the techniques of marbling art, to realize motif applications through common points and to show that it can be combined with different common areas by recording, will help to ensure the survival of this art.
Benzer Tezler
- Kırgız keçe sanatı (Van ili Erciş ilçesi Ulupamir köyü örneği )
Kyrgyz felt art (Sample of Ulupamir village in Ercis district of Van)
SEVDA YÜZÜGÜLDÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ÜMBÜLBANU HAMİDOVA
- Geleneksel keçe sanatının Kırgız, Anadolu ve günümüz giyim aksesuarları uygulamaları üzerine bir araştırma
A study on applications of traditional felt craft in Kyrgyz, Anatolia and today's garment accessories
MAYA URSEİTOVA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2005
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiTekstil Ana Sanat Dalı
PROF.DR. SUHANDAN ÖZAY DEMİRKAN
- Kırgız, Kazak ve Karakalpak Türkçelerinde fiil
Başlık çevirisi yok
EROL GÜNGÖRDÜ
Doktora
Türkçe
1998
DilbilimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEYLA KARAHAN
- Kırgız Türkçesi'nde edatlar - Cengiz Aytmatov'un 'Cemile' romanındaki edatlar üzerine karşılaştırmalı bir çalışma -
Başlık çevirisi yok
ÜNAL ZAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA UĞURLU
- Kırgız Türkçesinin şekil bilgisi
Morphology of Kirghiz Turkish
MURAT CERİTOĞLU
Doktora
Türkçe
1998
DilbilimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VAHİT TÜRK