Feminist terapi temelli grupla psikolojik danışma programının kadınların güçlülük algısı ve içselleştirilmiş cinsiyetçilik düzeylerine etkisi
The effect of the feminist therapy-based group counseling program on women's empowerment and internalized sexism
- Tez No: 737954
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜNSAL YETİM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Ataerkil sistem normları çerçevesinde şekillenen toplumsal cinsiyet rollerinin yarattığı hiyerarşide erkekliğe ait olan her şey kadınlığa ait olanlardan (toplumsal getiriler açısından) daha değerli görülmektedir. Kadınlar, hiyerarşinin alt sıralarında kaldıkları için daha fazla zarar görmekte toplumsal düzenin olumlu yönlerinden daha az yararlanıp, toplumsal baskıdan daha fazla etkilenmektedirler. Kadınlar da zaman zaman toplum tarafından dayatılan cinsiyetçi normları içselleştirebilmektedirler. Bu durum ise cinsiyetçiliğin devamını kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle kadınların toplumda var olan cinsiyetçi yaklaşımlara karşı farkındalık geliştirerek bu tutumlara karşı koyabilmesi önem taşımaktadır. Cinsiyetçi tutumlara karşı koyabilmek hem kadınların ruh sağlığına hem de toplumsal değişime olumlu katkı sağlaması açısından önemlidir. Bu çerçevede bu araştırmanın amacı kadınların güçlenmesini ve içselleştirilmiş cinsiyetçilik düzeylerinin azaltılması hedefleyen Feminist Terapiye dayalı bir grupla psikolojik danışma programının hazırlanması ve bu programın etkililiğinin incelenmesidir. Feminist Terapi'nin bakış açısı, amaçları, kapsamı ve kullandığı teknikler araştırmanın amacıyla uyumlu olduğu gözlendiğinden uygulanan programın Feminist Terapi temelinde hazırlanmasına karar verilmiştir. Program kadın hareketlerinde önemli bir yer tutan bilinç yükseltme gruplarının perspektifi temel alınarak hazırlanmıştır.. Araştırmada öntest – sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri genç kadınların psikolojik güç ve içselleştirilmiş cinsiyetçilik düzeyleridir. Araştırmanın bağımsız değişkeni ise deney grubuna uygulanan“Feminist Terapiye Dayalı Grupla Psikolojik Danışma Programı”dır. Araştımanın çalışma grubunu 26 genç kadın oluşturmaktadır (13 kişi deney, 13 kişi kontrol grubunda). Araştırmada etkisi sınanan Feminist Terapiye Dayalı Grupla Psikolojik Danışma Programı araştırma süreci içerisinde geliştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak İçselleştirilmiş Cinsiyetçilik Ölçeği, Kadın Psikolojik Güç Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma sürecinde gönüllülük esas alınmıştır. Verilerin analizinde Kovaryans Analizi (ANCOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların içselleştirilmiş cinsiyetçilik, kendini nesneleştirme, derogasyon, benlik kaybı/içselleştirilmiş güçsüzlük düzeylerinde azalış, psikolojik güç düzeylerinde ise artış olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcıların erkeği önceleme düzeylerinde anlamlı bir farklılık gözlenmezken rekabet düzeylerinde ise artış olduğu gözlenmiştir. Elde edilen sonuçlar hem ruh sağlığı hem de toplumsal cinsiyet çalışmaları açısından önem taşımaktadır. Bu sonuçların cinsiyetçiliği azaltmaya yönelik psikolojik ve eğitimsel müdahaleler konusunda ileride yapılacak olan uygulamalara ve araştırmalara da katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
In the hierarchy created by gender roles shaped within the framework of patriarchal system norms, everything belonging to masculinity is seen more valuable (in terms of social benefits) than those belonging to femininity. Women experience more damage because they stay in the lower ranks of the hierarchy, they benefit less from the positive aspects of the social order and are more affected by social pressure. Women, time to time, can also internalize the sexist norms imposed by the society. This situation facilitates the continuation of sexism. For this reason, it is important for women to develop awareness of the sexist approaches that exist in society and to be able to resist these attitudes. Being able to resist sexist attitudes is important in terms of contributing positively to both women's mental health and social change. In this context, the aim of this research is to develop a group counseling program based on feminist therapy, aimed to empower women and reduce the levels of internalized sexism, and to examine the effectiveness of this program. Since it was observed that the perspective, aims, scope and techniques of feminist therapy were compatible with the aim of the research, it was decided to prepare the applied program on the basis of feminist therapy. The program has been prepared based on the perspective of awareness raising groups, which have an important place in women's movements. In the research, a quasi-experimental design with pretest-posttest control group was used. The dependent variables of the study are the psychological power and internalized sexism levels of young women. The independent variable of the research is the“Group Psychological Counseling Program Based on Feminist Therapy”applied to the experimental group. The study group of the research consists of 26 young women (13 people in the experimental group, 13 people in the control group). The Group Psychological Counseling Program Based on Feminist Therapy, whose effect was tested in the research, was developed during the research process. Internalized Sexism Scale, Female Psychological Power Scale and Personal Information Form were used as data collection tools in the research. Analysis of Covariance (ANCOVA) was used in the analysis of the data. As a result of the research, it was observed that there was a decrease in the levels of internalized sexism, self-objectification, derogation, loss of self/internalized powerlessness, and an increase in the psychological power levels of the participants. While no significant difference was observed in the male priority levels of the participants, it was observed that there was an increase in the level of competition. The results obtained are important in terms of both mental health and gender studies. It is thought that these results may contribute to future practices and research on psychological and educational interventions to reduce sexism.
Benzer Tezler
- Ruh sağlığı çalışanlarının feminist terapi yaklaşımına ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma
Views of mental health professionals about feminist therapy approach: A qualitative research
ASLIHAN ABADAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA SELDA ÖZ SOYSAL
- Genç yetişkin kadınlarda toplumsal cinsiyet rolü stresi ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide benlik farklılaşmasının aracı rolü
The mediating role of self differentiation in the relationship between gender role stress and psychological well-being in young adult women
ECEM SONGUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiAntalya Bilim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET KARA
- Sosyal hizmet kuramlarının uygulamadaki karşılığı: Göç alanında çalışan uzmanların deneyimlerine dayalı nitel bir araştırma
The practical reflections of social work theories: A qualitative study based on the experiences of practitioners working in the field of migration
ASLI SIRMA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sosyal HizmetGaziantep ÜniversitesiGöç Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ATİK ASLAN
- Feminist sosyal hizmet yaklaşımı bağlamında ataerkil ideoloji ve erken evlilikler
Patriarchal ideology and eraly marriages in terms of feminist social work
TALİP YİĞİT
Doktora
Türkçe
2015
Sosyal HizmetlerHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUNAY İL
- Türk film afişlerindeki kadın imgesinin grafik tasarım ilkeleri çerçevesinde feminist analizi
Feminist analysis of the image of women in Turkish movie posters within the framework of graphic design principles
BESTE KUZUCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Güzel SanatlarSinop ÜniversitesiDisiplinlerarası Bileşik Sanatlar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU BURÇAK ERDAL