The investigation of pressure effect on ageing phenomena of CuAlNi shape memory alloy
CuAlNi şekil hafızalı alaşımının yaşlanma olayı üzerine basınç etkisinin incelenmesi
- Tez No: 738015
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞAHİDE NEVİN BALO
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Katıhal Fiziği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
Şekil hafızalı alaşımlar (ŞHA), iki kristal yapı olan austenit ve martensit faz arasında dönüşüm yaparak çalışan akıllı malzemelerdir. Bu fazlar malzemenin sıcaklığı ve iç gerilimleri tarafından belirlenir. ŞHA'lar plastik deformasyon sonrası uygulanan ısıl işlem ile deformasyon öncesi şekil ve boyutlarına geri dönebilmektedir. Şekil hafızalı alaşımlar, tek yönlü ve iki yönlü şekil hafıza etkisi, süperelastiklik ve suni elastik etkilere dayalı fonksiyonel davranışı olan, austenit fazı ve martensit fazı arasındaki difüzyonsuz dönüşüm olarak da isimlendirilen martensitik dönüşüm ile ilgilidir. Cu-bazlı şekil hafızalı alaşımların maliyetinin ucuz olmasından dolayı hem araştırmacıların ilgi odağı olmuş hem de teknolojik açıdan ilgi görmüştür. Bu çalışmada Cu-13.5Al-4Ni (% ağırlıkça) şekil hafızalı alışımı kullanılmıştır. Alaşım numuneleri 558 Mpa sabit basınç altında farklı sürelerde (0; 5 dak; 15 dak; 30 dak; 45 dak; 60 dak.) ve farklı basınçlarda (0, 186 MPa, 372 MPa, 558 MPa, 745 MPa, 930 MPa) eşit sürelerle yaşlandırılmıştır. Yaşlandırılmış Cu-13Al-4Ni şekil hafızalı alaşım numunelerinin dönüşüm sıcaklıklarını ve termodinamik parametrelerini belirlemek için diferansiyel tarama kalorimetresi (DSC) kullanıldı. Yaşlandırılmış numunelerin mikroyapısal incelemeleri X-ışını difraksiyonu (EDX), optik mikroskop gözlemleri ile yapıldı ve mikro sertlik ölçümleri alındı. Ayrıca mikroyapısal incelemelerde, taramalı elektro mikroskopu (SEM) ve enerji dağılımlı taramalı X- ışını kullanılmıştır. Sabit basınç altında farklı sürelerle yaşlandırılmış ve farklı basınçlar altında eşit sürelerle yaşlandırılmış Cu-13Al-4Ni şekil hafızalı alaşım numunelerinin dönüşüm sıcaklıkları ve diğer termodinamik parametrelerinin yanı sıra mikrosertlik, tane boyutu, kristal boyutu gibi yapısal parametrelerinin üzerinde de etkili olduğu gözlemlendi.
Özet (Çeviri)
Shape memory alloys (SMA) are smart materials that work by transforming between two crystal structures, austenite, and martensite phases. These phases are determined by the temperature and internal stresses of the material. Shape memory alloys can return to their pre-deformation shape and dimensions with heat treatment applied after plastic deformation. Shape memory alloys are related to martensitic transformation, also called diffusionless transformation between austenite phase and martensite phase, which has functional behavior based on unidirectional and bidirectional shape memory effect, superelasticity, and pseudo-elastic effects. Due to the low cost of Cu-based shape memory alloys, they have been the focus of attention of researchers and attracted attention from a technological point of view. In this study, Cu-13.5Al-4Ni (wt%) shape memory alloy was used. Alloy samples were aged under the constant pressure of 558 Mpa at different times (0; 5 min; 15 min; 30 min; 45 min; 60 min.) and also at equal times under different pressures (0; 186 Mpa; 372 Mpa; 558 Mpa; 745 Mpa; 930 MPa). Differential scanning calorimetry (DSC) was used to determine the transformation temperatures and thermodynamic parameters of aged Cu-13.5Al-4Ni shape memory alloy samples. Microstructural investigations of aged samples were made by X-ray diffraction and optical microscope observations. It is microhardness measurements were taken. In addition, scanning electron microscopy (SEM) and energy dispersive scanning X-ray (EDX) was used in microstructural investigations. It was observed that Cu-13.5Al-4Ni shape memory alloy samples, which were aged for different times under constant pressure and aged under different pressures for equal times, as well as transformation temperatures, and other thermodynamic parameters, the structured parameters such as microhardness, grain size, and crystallite size.
Benzer Tezler
- Investigation of thermal propagation in electric vehicle high voltage batteries
Elektrikli araç yüksek gerilim bataryalarında ısıl yayılım araştırması
KADİR ARAS
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN YAVUZ
- Floresans yaşam zamanı kullanarak polimerik jellerin şişme mekanizmalarının incelenmesi
Investigation of swelling mechanisms of polymeric gels by using fluorescence lifetime
MATEM ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2003
Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER PEKCAN
- Batı Raman petrol sahasına CO2-köpük yönteminin uygulanabilirliği üzerine deneysel araştırmalar
Laboratory investigations on the applicability of CO2-foam method to Batı Raman oil field
K.HAKAN ALKAN
Doktora
Türkçe
1990
Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. AYTİN GÖKTEKİN
- Al-Fe alaşımlarının hızlı katılaşması
Rapid solidification of AI-Fe alloys
AHMET GÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. NİYAZİ ERUSLU
- Çok düşük karbonlu çeliklerin sac şekillendirilebilirliği
Başlık çevirisi yok
M.BİNNAZ AKSAKAL KUNAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Malzemesi ve İmalat Teknolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET DEMİRKOL