Hisse değer tespitinde hakların etkisi ve Petrol Ofisi A.Ş. uygulaması
The Impact of rights over the value of share certificate
- Tez No: 73830
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET AKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Finansman Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
ÖZET Ülkemizde 1980 sonrasında, sermaye piyasasında yaşanan gelişmeler ile halka açılan şirket sayısının her geçen gün artması ve ülke ekonomisinde özelleştirmenin öncelikli konular arasında yer alması, günümüzde hisse senedi değerlemesini, gerek halka açılacak şirketler, gerek özelleştirilecek kuruluşlar, gerekse hisse senedi yatırımcısı açısından önemli bir konu haline getirmiştir. Hisse senedinin gerçek değerinin doğru tespit edilebilmesi hem halka hisse senedi ihraç edecek kuruluşlar, hem de hisse senedine yatırım yapan kişi ya da kuruluşlar için önem taşımaktadır. Şirketler halka açılırken hisse senedi fiyatının tespitinde bir çok yöntem kullanılarak değerlemeye tabi tutulmaktadır. Hisse senedinin fiyatı, genellikle şirket varlıklarının bugünkü değeri ile borçlarının bugünkü değeri arasındaki farkın hisse senedi sayısına bölünmesi ile hesaplanmaktadır. Gayri maddi nitelikte olan varlıklar, parasal olarak ifade edilemediğinden, blok satışlarda yada şirketin bir bütün olarak devri halinde pazarlık yoluyla hisse senedi değerine dahil edilebilmektedir. Ancak, halka arz edilecek hisse senedinin, değerine yansıtılması bu unsurların parasal olarak ifade edilmesini başka bir ifade ile şirketin kazanma gücüne etkisinin belirlenmesini gerektirmektedir. Bu nedenle, gayri maddi varlıkların değerlemeye tabi tutularak şirket bilançosunda gösterilmesi veya hisse senedi değerine ilave edilmesi hisse senedi değerlemesinde önemli bir unsur olarak ortaya çıkmaktadır. Şirket bilançosunda yer almayan ve gayri maddi nitelikte olan hakların, şirket değerine dolayısıyla hisse senedi fiyatına olan etkisini ortaya koyabilmek amacıyla hazırlanan tezimizde, bir firmanın sahip olabileceği gayri maddi varlıklardan bahsedildikten sonra; gayri maddi hakların tanımı, muhasebe ve hukuk literatüründeki yeri ve ayrımı incelenerek, bu hakların hisse senedi değeri üzerindeki etkisi ortaya koyulmuştur.Özellikle şirket faaliyetlerini doğrudan etkileyen ve şirkete sektördeki rekabet açısından avantaj sağlayabilecek nitelikteki unsurların, şirketin kazanma gücü ve faaliyet riskini azaltıcı yönde büyük ölçüde etkisi vardır. Şirket bir bütün olarak faaliyet göstermektedir ve şirket faaliyetlerinin yürütülmesine imkan veren unsurların birbirinden ayrı olarak değerlendirilmemesi gerekmektedir. Gayri maddi unsurların maddi unsurlardan ayrı olarak değerlendirilmesi bu anlamda yanlış olacaktır. Ancak, şirketin kazanma gücünü etkileyen gayri maddi unsurların yapılan değerlendirmede göz ardı edilmemesi veya önem derecesinin belirlenmesi bakımından, bu unsurların şirket için ifade ettiği değerin belirlenmesine gerek duyulmaktadır. Söz konusu hakların hisse senedi değerine etkisi, şirketin sahip olduğu hakkın şirket faaliyetleriyle ilişkilendirilmesi suretiyle parasal olarak ifade edilebilmektedir. Nitekim, tezmizde Petrol Ofisi A.Ş. amblemi altında faaliyet gösteren istasyonlar üzerinde tesis edilen intifa haklarının parasal değeri hesaplanarak bulunan değerin, hisse başına düşen kısmı hesaplanmıştır. Petrol sektöründe, akaryakıt dağıtım şirketleri arasında yaşanan yoğun rekabet ortamında faaliyet gösteren şirketlere, istasyonlar üzerinde tesis edilen intifa hakkı, intifa süresi boyunca istasyonun sahip olduğu satış potansiyelini elinde tutma imkanını vermektedir. Petrol Ofisi A.Ş. için yapılan uygulama neticesinde, hisse senedi değerinin, yaklaşık üçte birlik kısmını, intifa haklarının oluşturduğu anlaşılmıştır. Bu durum, gayri maddi unsurların, şirket değeri belirlenirken göz ardı edilemeyecek derecede önemli olduğunu ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
SUMMARY After 1980 in our country, the developments in money market lived and number of companies increased every other day and the privatization became the priority issue in the economy of the country have made it an important issue valuate the share certificates in our day either in respect to establishment to be privatized or the companies whose shares will be sold to people or the investor of the share certificates. The precise determination of the actual value of the share certificate does not bear importance for only the establishments which will transfer the share certificates to people but for individuals or agencies that invest in share certificates also. As the companies transfer the shares to public, the value of the share is subjected to the evaluation using various methods of value determination. The price of the share is calculated, in general, via division of current value of company assets and the difference in company debts by the number of shares. As the intangible assets could not be shown in monetary values, in wholesales or in the event of transfer of the entire company, they might be included in share values by exercise bargaining. Yet, the reflection of the value of the share to those ones to be presented to public necessitates monetary expression of these factors or in another words, determination of its impact over the company's earning power. Therefore, it comes to light that consideration of the company's intangible assets within the balance sheet of the company by application of their valuation or their addition to the value of the share bears important factor in evaluation of the share value. In our thesis prepared in order to be able to achieve a clarity on the impact of the company intangible assets not included in company balance sheet over the company's value and the value of the share accordingly; after having mentioned the intangible assets a company might have; byreview of its place and distinction at accounting and legislation literature, the impact of these rights over the value of the share certificate has been clarified. Particularly the factors directly affecting the activities of the company and ensuring advantageous qualification to the company in respect to competition in the sector have an impact over in the direction of reducing the earning force and activity risk of the company. Since a company carries out its activities as a whole separated evaluation of the factors ensuring continuity in company activities are not required. Individual evaluation of the intangible assets without considering them in the material factors in such understanding would be incorrect. However, in respect to avoid unconsideration of the material factors affecting the company's earning force or to determine its importance level, it is required that the determination of the value of these factors should be made to show what they mean to company. The impact of subject rights over the share certificate might be stated in monetary figures by considering a relation between the right a company has and its activities. In fact, the section of the value found out as per share has been found out by calculation of monetary value of the usufructs established on gas station carrying out their activities under the emblem of Petrol Ofisi A.Ş. in our thesis. In petroleum sector, the usufructs established on gas stations given to the companies carrying out their activities in the intensive environment of competition ensure holding of sale potential a gas station has during usufruct period for the companies. As a result of the application exercised for Petrol Ofisi A.Ş. it has been seen that approximately one thirds of a share's value is formed by the usufructs. This situation brings out that the intangible factors are too important to neglect during defining the company value.
Benzer Tezler
- Anonim ortaklıklarda mali yapının bozulması
The deterioration of joint stock company's financial situation
SELİN GÜREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
HukukGalatasaray ÜniversitesiTicaret Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMDİ YASAMAN
- Çalışanlara sağlanan faydaların muhasebe standartları ve mevzuat açısından incelenmesi: Bir uygulama örneği
The examination of the employee benefits in terms of accounting standards and legislation: An application
NAİM VAROL
- Makroekonomik faktörlerin firma değeri tespitine etkisi: BİST'te bir uygulama
The effect of macroeconomic factors on the detection value of the firm: An applicaton in Istanbul Stock Exchange
SEVİL OĞUZ
- Yatırımcılar açısından şirket değerinin belirlenmesinde katma değeri ölçen yöntemler ve bir uygulama
The methods measuring value added to assess firm value from investors perspective and an application
MUAZZEZ GEZER
- A multi-attribute decision-theoratic approach for the stock pride manipulation detection
Hisse senedi manipülasyonu tespitinde çok amaçlı karar teorisi yaklaşımı
OZAN ÖZCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLDAL BÜYÜKDAMGACI ALOGAN