Türkiye Türkçesi ve Kırgız Türkçesinin kelime grupları bakımından karşılaştırılması
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 73865
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET BİCAN ERCİLASUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 283
Özet
Türkçenin uzun bir tarihî geçmişe sahip olması ve çok geniş bir coğrafyaya yayılması, çeşitli tarihî, siyasî ve iktisadî gelişmeler, onun birçok kola ayrılmasına sebep olmuştur. Bu ayrılmalar, genel olarak lehçe ve şive seviyesindedir. Uzun yıllar hem coğrafî, hem de siyasî olarak Türkiye Türkçesinden uzak kalmak zorunda bırakılan diğer Türk lehçelerini konuşanlar, son on yıldaki gelişmeler sonucunda birbirleriyle karşılaşmak, birbirlerini anlamak imkânına kavuşmuştur. Bu noktada, karşılıklı olarak lehçeleri araştırma, benzerlik ve farklılıkları belirleme ihtiyacı da ortaya çıkmıştır. Bu ihtiyaçtan yola çıkılarak yapılan bu çalışmada, Türkiye Türkçesi ile Kırgız Türkçesi kelime grupları bakımından karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma yapılırken, iki lehçenin gramer kitaplarından faydalanılmış, benzerlik ve farklılıklar edebî metinlerden seçilmiş örnek kelime grubu ve cümlelere dayandırılmıştır. Karşılaştırma sonucunda, ikisi de Türkçenin birer lehçesi olan Türkiye Türkçesi ile Kırgız Türkçesi arasında, kelime grupları seviyesinde şu sonuçlar ortaya çıkmıştır : 1. Türkiye Türkçesi ile Kırgız Türkçesi, Türkçenin kelime dizilişinde en eski dönemlerden beri devam eden“Yardımcı unsur başta, asıl unsur sonda bulunur.”ve“Yardımcı unsur tâbi olan, asıl unsur ise tâbi olunandır.”şeklindeki değişmez kuralları korumuşlardır. 2. Türkiye Türkçesi ile Kırgız Türkçesi kelime gruplarının yapısı bakımından, birkaç özellik dışmda, farklılık göstermezken, Türkiye gramerciliği ile Kırgızistan gramerciliği arasında, kelime grubu anlayışı ve kelime gruplarını inceleme yöntemleri açısından farklılıklar bulunmaktadır. Her iki lehçe arasındaki anlayış ve yöntem farklılıkları arasında, birbirlerini tamamlayacak nitelikte olanları da vardır.
Özet (Çeviri)
The Turkish Language has a long historical past, a very wide geographical expanse, and various historical, political and economic developments which resulted in its division into many branches. These branches were generally on the level of dialect and accent. The people speeching the Turkish dialects other then Turkey Turkish, which were kept separate due to political and geographical reasons for many years, have been able to interact with each other as a result of the developments of the last ten years and thus have had the chance to understand each other. At this point there has arisen the need to research these respective dialects and discuss their similarities and differences. In view of this need this work will compare Turkey Turkish and Kirghiz Turkish in terms of groups of vocabulary. When making the comparison information has been utilised from the two dialects' grammar books and literary texts. As a result of the comparison of vocabulary groups of Turkey Turkish and Kirghiz Turkish which are both dialects of Turkish, the following conclusions have been reached : 1. The alignment of the word in Kirghiz Turkish and Turkey Turkish are in the form of unchangeable rules in which“the subordinated elements are always at the beginning of the phrasal structure, and the main elements which the subordinate element is dependent on, are always at the end of the phrasal structure.”2. Even though there are almost no differences between Turkey Turkish and Kirghiz Turkish in terms of the structure of vocabulary groups, there are differences among the scholars in defining the vocabulary groups of both dialects and also in their methodology on this question. Yet, some of these differences in scholarship will complement each other and together will allow us to have a better understanding of the similarities and dissimilarities between Turkey Turkish and Kirghiz Turkish. n
Benzer Tezler
- Türkiye Türkçesi ve Kırgız Türkçesinin söz dizimi bakımından karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
GÜL BANU DUMAN
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURUL SAGINBAYEVA
- Türkiye'deki Afganistan Özbeklerinin ağzı (Ses bilgisi-metinler-gramatikal dizin)
The dialect of Afghan Uzbeks in Turkey (Phonetics-texts-grammatical index)
YALÇIN YURDAKUL
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇETİN PEKACAR
- Kuseyin Esenkocoyev'in hikâyelerinde kelime grupları (metin-inceleme-Türkiye Türkçesine aktarım)
Word groups in the stories of kuseyin esenkocoyev (text-experiment-transfer into Turkey Turkish)
ARDA KARADAVUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıBülent Ecevit ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜL BANU DUMAN
- Karakalpak, Kazak ve Kırgız Türkçesinde kelime gruplarının yapısı
The structure of word groups in Karakalpak, Kazakh and Kyrgyz Turkish
CEM DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KENAN KOÇ
- 'Kırgız Halkının Atasözleri' kitabı örneğinde Kırgız Türkçesi cümle bilgisi
Sentence knowledge of Kyrgyz Turkish in the 'Proverbs of Kyrgyz People'
BÜŞRA ZORLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEDER SALİEV