Çekte muhatap bankanın hukuki sorumluluğu
The Legal liabilyt of payee bank in check
- Tez No: 73896
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OĞUZ KÜRŞAT ÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
102 ÖZET Çekle ödemelerde muhatap bankanın sorumluluğu hukuki sorumluluk ve cezai sorumluluk olmak üzere iki alanda incelenebilir. Ancak muhatap bankanın hukuki sorumluluğu bir çok nedenden dolayı öncelikle incelenmelidir. Muhatap bankanın sorumluluğunun hukuki niteliği kıymetli evrak hukuku kurallarına değil, borçlar hukuku hükümlerine tabidir. Sorumluluğuna yol açan olgular da, Türk Ticaret Kanunu ve 3167 sayılı Çek Kanununda düzenlenen sebeplerin yanında özellikle borçlar hukuku ve icra hukukuna dayanmaktadır. Çekte muhatabın kambiyo borcu altına girmesi ve sorumluluğun kambiyo sorumluluğu şeklinde ortaya çıkması mümkün değildir. Çünkü kambiyo borçluları, keşideci ve varsa cirantalar ile aval verenlerdir. Buna. karşılık muhatabın görevi, keşideci yerine onun kambiyo borcunu, nezdindeki hesapta bulunan karşılıktan ödemektir. Muhatap bankanın, süresinde ibraz edilen ve karşılığı bulunan çekleri ödeme yükümlülüğü çek anlaşması ile keşideciye, TTK.m.711/I ve 3167 sayılı Çek K.m.4 ile de kanuni olarak hamile yöneliktir. Muhatap bankanın söz konusu ödeme yükümlülüğünü, haklı bir sebep olmaksızın yerine getirmemesi, keşideciye karşı sözleşmeye dayalı sorumluluğunu (BK.m.96 vd.), hamillere karşı ise, haksız fiil hükümlerine (BK.m.41 vd.) göre sorumluluğunu gerektirir. Uygulamada hamil, muhatabın ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, haksız fiil hükümlerine dayalı olarak çek üzerindeki alacak hakkını muhatap bankadan talep etmektedir. Oysa bazı durumlarda kanun, hamillerin alacaklarını kolayca elde etmelerini“karşılığın devri”(TTK.m.645) kurumu ile sağlamaktadır. Ancak, kanunun, keşidecinin103 diğer alacaklıları karşısında hamillere tanımış olduğu bu ayrıcalıktan hamillerin yararlanmadıkları çok sık görülmektedir.
Özet (Çeviri)
104 ABSTRACT The liability of payee (or addressee) bank in the payment by check can be scrutinized in two dimensions: legal and criminal. Due to a number of reasons, however, the legal liability of payee bank should be looked into primarily. The liablity of payee bank is subject to the provisions of the Code of Obligations rather than commercial securities law. In cases that lead to liabilty, the Code of Obligations and enforcement law come into the fore as well as the provisions set out in the Commercial Code (TTK) and the Check Act of 3167. That in check payments the payee run into exchange debt, and liabilty therein arise as exchange liability, is out of question. This is because exchange debtors are, first of all, the drawer, -if there are- indorsers and avalists (guarantors). Considering this, the duty of the payee is to pay, on behalf of the drawer, his echange debt from the account deposited in the records. The liability of payee bank as to the payment of checks which were presented in due time and whose reserve has been deposited, is directed to drawer in accordance with check contract and legally to bearer by dint of Article 4 of the Check Act of 3167 and Article 711/1 of the Code of Commerce. If the abovementioned liability of the payee bank is not fulfiled without justifed reason, then the bank would be held liable against the drawer due to contract-based liability (Code of Obligations, Art. 96 onwards) and against the bearer the bank is to be held liable acording to the provisions of tort action laid out in the provisions of Article 41 onwards of the Code of Obligations.105 In practice, in the case of the failure of the execution of the liability of the payment of the amount drawn by the addressee the bearer demands from the payee bank of his credit by having recourse to the provisons of tort action. However, in some cases, the law provides for the obtainment of the credits of bearers easily by making use of the principle of 'the transfer of covering fund' (Code of Commerce Article 645). It is seen quite often that bearers cannot utilize the privelege given to drawers by the law to be used against other creditors of the drawer.
Benzer Tezler
- Çekte muhatap bankanın hukuki sorumluluğu
Legal liability of the drawee bank
HANİFE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Hukukİstanbul Ticaret ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA BADAK
- Yargıtay kararları ışığında çekte muhatap bankanın hukuki sorumluluğu
In the light of the decisions of the supreme court, the bank's legal responsibility
MEHMET TÜRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HukukHasan Kalyoncu ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN KAYIHAN
- Muhatabın Çek Kanunu'na dayalı hukuki sorumluluğu
The legal liability of drawee based on the Cheque Law
AHMET ÖZSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hukukİstanbul ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABUZER KENDİGELEN
- Karşılıksız çekin hukuki sonuçları
Legal consequences of bad cheques
KADİR AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HukukSivas Cumhuriyet Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM SUBAŞI