Geri Dön

Wittgenstein felsefesinde 'yapı' düşüncesi

The 'structure' thought in the Wittgenstein's philosophy

  1. Tez No: 739744
  2. Yazar: MERT YORULMAZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERDAL CENGİZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sistematik Felsefe ve Mantık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

Bu çalışmanın amacı, Wittgenstein'ın dil ve bilgi konusunda ortaya koyduğu farklı felsefi yaklaşımlar içerisinde“yapı”düşüncesinin yerini ve önemini açık kılmaktır. Bu amaç doğrultusunda; söz konusu farklı yaklaşımlar arasındaki ilişkiyi belirleyen unsurun, dilin ve bilginin meydana getirdiği yapısal bütünlüklerin birer“birlik”veya“çokluk”olarak ele alınmaları olduğu ve her yaklaşımın temelinde, bu kavramlar arasındaki ilişkinin farklı bir şekilde kurulmasının bulunduğu gösterilmeye çalışılmıştır. İlk bölümde ele alınan Wittgenstein'ın erken dönem felsefi yaklaşımında, bu ilişkinin kurulma biçimi yapıların çokluğunu bir birlik içerisinde sunmaktadır. Bu yaklaşım; tümcelerin ve olguların kendi iç ilişkilerince kurulan birliklerinin meydana getirdiği çokluğun, dilin ve dünyanın birliğini oluşturduğu gösterilerek incelenmiştir. Dilin kendi birliğini, onun bir tasarımı olduğu dünyayla ortak bir mantıksal yapıya sahip olmasıyla kazandığı düşüncesi üzerinden, bu ortak mantıksal yapının dilin anlamlılık alanını nasıl sınırladığı açık kılınmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde ele alınan Wittgenstein'ın yeni felsefi yaklaşımında söz konusu ilişkinin yönü değişmekte; dilin birliğinden, dil oyunlarının çokluğuna geçilmektedir. Bu yaklaşımı açık kılmak için; her dil oyununun kendi yapısal bütünlüğüne sahip olduğunu, dilsel ifadelerin belirli bir yaşam biçimi içerisindeki farklı kullanım olanakları üzerinden gösteren örnekler incelenmiştir. Yaşam biçimlerinin bir uzlaşım durumu meydana getirdiği ve bir ifadenin anlamının, onun ancak böylesi bir uzlaşımın kurduğu belirli bağlam içerisindeki kullanımıyla belirlendiği düşüncesi üzerinden, dilsel bir yapının işleyişinin incelendiği“kural izleme”ve“özel dil”sorunları ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, Wittgenstein'ın bilgi sistemlerinin yapısını incelediği Kesinlik Üstüne eserinde açığa çıkan felsefi yaklaşımın, önceki yaklaşımlarla ilişkisi gösterilmeye çalışılmıştır. Bu eserde, belirli bir bilme durumunun kendi kesinliğini ancak bir bilgi sistemi içerisinde kazandığı ifade edilmektedir. Bu yaklaşım, bir bilgi sisteminin yapısını kuran ilişkilerin“sabitleyici”niteliği ve bu ilişkilerin açığa çıkardığı“döngüsellik”ve“sınır”sorunları üzerinden incelenmiştir. Son olarak, bilgi sistemlerinin meydana getirdiği farklı dünya resimlerinin karşılaşmalarını betimleyen örnekler aracılığıyla, onların birliği ve çokluğu arasındaki ilişkinin nasıl ortaya konduğu ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to make clear the place and importance of the“structure”thought in Wittgenstein's different philosophical approaches to language and knowledge. In accordance with this purpose, it was tried to show that; the factor which determines the relationship between these different approaches is whether the structural integrity created by language and knowledge is seen as a“unity”or“multiplicity”, and the basis of each approach is the establishment of the relationship between these concepts in a different way. In Wittgenstein's early philosophical approach, which is investigated in the first chapter, the way this relationship is established presents the multiplicity of structures in a unity. This approach was examined by showing that the multiplicity, which is created by the unity of sentences and facts that are formed by their internal relations, constitutes the unity of the language and the world. Based on the idea that the language gains its unity by having a common logical structure with the world, it was tried to make clear how this common logical structure limits the field of meaningfulness of the language. In Wittgenstein's new philosophical approach, which is investigated in the second chapter, the direction of the aforesaid relationship is changing from the unity of the language to the multiplicity of the language games. To make this approach clear; the examples which indicate that each language game has its own structural integrity by showing the different use possibilities of linguistic expressions in a certain form of life, were examined. Based on the idea that forms of life constitute a situation of convention, and that the meaning of an expression is determined only by its use in the specific context which is established by such a convention;“the rule-following”and“the private language”problems, in which the functioning of a linguistic structure is examined, were investigated. In the third chapter, the relationship between the philosophical approach revealed in Wittgenstein's work On Certainty, in which he examines the structure of systems of knowledge, and previous approaches was tried to be shown. In this work, it is stated that a certain state of knowing gains its certainty only within a system of knowledge. This approach was examined through the“fixing”nature of the relations that establish the structure of a system of knowledge, and the“cyclicality”and“boundary”problems revealed by these relations. Finally, through examples describing the encounters of different world-pictures created by systems of knowledge, it was investigated how the relationship between their unity and multiplicity is revealed.

Benzer Tezler

  1. L. Wittgenstein'ın dil felsefesinde anlamın kullanım bağlamında açıklanma denemesi

    An essay on explaining the 'meaning' in the philosophy of wittgenstein within the context of usage

    NUR YELİZ GÜLCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    FelsefeMersin Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SARA ÇELİK

  2. Dipsiz doğa: Mimarlığın zemin hayalleri

    Unfathomed natures: The hallucinated grounds in architecture

    MELİS DENİZ ÖZBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NİZAM ONUR SÖNMEZ

  3. Tractatus'un felsefesinin merkezi problemi: Söylemek ve göstermek ayrımından hareketle 'ifade edilemeyen' kavramı üzerine bir inceleme

    The cardinal problem of tractatus's philosophy: A research on the concept of 'inexpressible' with reference to saying and showing distinction

    DENİZ TELEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Felsefeİstanbul Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CENGİZ ÇAKMAK

  4. Wittgenstein felsefesinde 'geçiş dönemi' üzerine bir inceleme

    A study on the transitional period of Wittgenstein's philosophy

    MUSA AZAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Felsefeİnönü Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN SUBHİ ERDEM