Geri Dön

Ortaöğretim kurumlarının örgüt kültürü tipolojisi

Organizational culture typology of secondary educational institutions

PDF İndir

  1. Tez No: 740478
  2. Yazar: GÜLTEN TÜRKAN GÜRER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TEMEL ÇALIK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 366

Özet

Bu araştırmada başarılı ortaöğretim kurumlarının sahip oldukları kültürel yapılardan yola çıkılarak ortaöğretim kurumlarının kültür tipolojilerinin oluşturulması amaçlanmıştır. Bu bağlamda, oluşturulan tipolojiler doğrultusunda okul yöneticileri ve öğretmenlere etkili bir eğitim-öğretim ortamının oluşturulması ve sürekliliğinin sağlanmasına ilişkin bir çerçeve sunulmaya çalışılmıştır. Bu araştırma nitel araştırma paradigmasına dayalı çoklu durum çalışması modeli temel alınarak tasarlanmıştır. Katılımcıların seçiminde iki aşamalı bir yol izlenmiştir. İlk aşamada Balıkesir il merkezi ve ilçelerine bağlı devlet ve özel liseleri arasından çalışmaya dahil edilecek liselerin seçiminde ölçüt örnekleme yöntemi uygulanmıştır. Açık sistem yaklaşımı temelinde geliştirilen ölçütler bağlamında temel eğitimden ortaöğretime geçiş sınavı ile liselere geçiş sınavları sonuçlarına göre okulların son üç yıldaki taban puanları ve yüzdelik dilimlerine ilişkin başarı sıralaması girdi ölçütü olarak belirlenmiştir. Ortaöğretim kurumlarının Yükseköğretim Kurumları Sınavı sonuçlarına göre sahip olduğu son üç yıldaki başarı sıralaması ise çıktı ölçütünü oluşturmaktadır. Okulların seçiminde diğer ölçüt ise seçilen okullardaki okul yöneticilerinin en az bir yıldır aynı okulda görev yapmasıdır. Belirtilen ölçütlere uyan ortaöğretim kurumlarından maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılarak çalışma grubuna dahil edilecek okullar belirlenmiştir. Buna göre fen lisesi, Anadolu lisesi, mesleki ve teknik Anadolu lisesi, Anadolu imam hatip lisesi ve çok programlı Anadolu lisesi türlerinden birer adet ortaöğretim kurumu ile araştırma gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların seçimindeki ikinci aşamada ise çalışma grubuna dahil edilen ortaöğretim kurumlarında en az bir yıl boyunca aynı okulda görev yapma ölçütüne uyan ve maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılarak belirlenen farklı branşlardaki 48 öğretmenin yanı sıra 14 okul yöneticisi ile 2020-2021 eğitim-öğretim yılı ikinci döneminde görüşme sağlanmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme, yapılandırılmış alan çalışması gözlem türü ve doküman incelemesi kullanılarak elde edilen veriler betimsel ve içerik analizi ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinden önce genel bir kavramsal yapı oluşturulmuş ve buna uygun kodlamalar yapılmıştır. Analiz sırasında ortaya çıkan yeni kodlar da önceden belirlenmiş kodlar listesine dâhil edilmiş ve genel bir çerçevede kodlama süreci tamamlanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler doğrultusunda beş farklı örgüt kültürü tipolojisine ulaşılmıştır. Bunlar; ağaç, arı kovanı, gemi, karınca yuvası ve aile tipleridir. Araştırma kapsamında her bir okulun sahip olduğu örgüt kültürü düşünsel öğeler, simgesel öğeler ve işlevsel öğeler çerçevesinde incelenmiştir. Bu bağlamda tipolojiler arasında geçirgenliğin olduğu ve okulların tek bir tipolojiye bağlı kalmadığı sonucuna ulaşılmaktadır. Araştırma bulgularına göre öğrenci profili, okul yöneticilerinin liderlik özellikleri, okul içindeki iletişim, değişim uygulamaları, karar alma şekillerine bağlı olarak ortaöğretim kurumlarının örgüt kültürü tiplerinin farklılaştığı ve bu bağlamda farklı kültür tipolojilerine sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this research, it was aimed to create cultural typologies of secondary education institutions based on the cultural structures of successful secondary education institutions. In this context, in line with the created typologies, a framework has been tried to be presented to school administrators and teachers regarding the creation and continuity of an effective education-teaching environment. This research was designed based on the multiple case study model based on the qualitative research paradigm. A two-stage process was followed in the selection of the participants. In the first stage, criterion sampling method was applied in the selection of high schools to be included in the study among the public and private high schools of Balıkesir city center and its districts. In the context of the criteria developed on the basis of the open system approach, the success ranking of the schools in the last three years according to the exam results of the high school transition system and the percentiles were determined as input criteria. The success ranking of secondary education institutions in the last three years according to the results of the Higher Education Institutions exam constitutes the output criterion. Another criterion in the selection of schools is that the school administrators in the selected schools have been working in the same school for at least one year. The schools to be included in the study group were determined by using the maximum diversity sampling from the secondary education institutions that met the specified criteria. Accordingly, the research was carried out with secondary level educational institutions including a science high school, an Anatolian high school, vocational and technical Anatolian High School, Anatolian Imam Hatip High School and multi-program Anatolian High School. In the second phase of participant selection, interviews were held in the second term of the 2020-2021 academic year with fourty-eight teachers from different branches, who met the criteria of working in the same school for at least one year in the secondary education institutions, included in the study group and were determined using maximum diversity sampling as well as fourteen administrators. The data obtained through semi-structured interviews, structured field study observation, and document analysis were analyzed descriptive and content analysis. Before the analysis of the data a general conceptual structure was created and suitable coding has been made.The new codes that emerged during the analysis were also included in the predetermined codes list and the coding process was completed in a general framework. Based on the data obtained in the research five different organizational culture typologies were attained. These typologies are: Tree, beehive, ship, anthill and family types. Within the scope of the research, the organizational culture of each school was examined within the framework of intellectual elements, symbolic elements and functional elements. In this context, it is concluded that there is permeability between typologies and that schools do not adhere to a single typology. According to the research findings, it has been concluded that the organizational culture types of secondary education institutions differ and in this context they have different cultural typologies depending on the student profile, leadership characteristics of school administrators, communication, change practices, and decision-making styles within the school.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    159050

    Ortaöğretim kurumlarının öğrenen örğüt kavramı açısından değerlendirilmesi

    Evaluation of the secondary education through the conceptual vison of learning organization

    AYŞE EROL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TURAN GÜVEN

  2. Tez No

    461199

    Merkezi sınavların okul kültürüne yansımalarının değerlendirilmesi

    Evaluating the reflections of high stakes tests on school culture

    SİBEL YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimTrakya Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUNCER BÜLBÜL

  3. Tez No

    423238

    Öğretmen algılarına göre meslek liselerinde örgütsel imaj, örgüt kültürü ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkinin incelenmesi

    The relationship between organizational prestige, organizational culture and organizational identification in vocational high schools

    EBRU LEBLEBİCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimMevlana Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYŞE NEGİŞ IŞIK

  4. Tez No

    617301

    Liderlik ve örgüt kültürü ilişkisi: Eğitim kurumları açısından bir inceleme (İzmir-Kemalpaşa örneği)

    Relationship between leadership and organizational culture: A study in terms of educational institutions (İzmir-Kemalpasa sample)

    İBRAHİM HAKKI YALÇIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    İşletmeTürk Hava Kurumu Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ENGİN DENİZ ERİŞ

  5. Tez No

    531050

    FETÖ-PDY'ye bağlı özel ortaöğretim kurumlarının 15 Temmuz darbe teşebbüsü üzerindeki etkileri

    The effects of private high schools belonging to FETÖ/PDY on the 15th July coup attempt

    YUSUF PARLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimPolis Akademisi

    Güvenlik Stratejileri ve Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YÜCEL YİĞİT

Geri Dön