Aksu çayı ve Acısu deresi su kalitesinin su kalite indeksleri kullanılarak değerlendirilmesi
Water quality assessment of Aksu stream and Acısu creek using water quality indices
- Tez No: 741204
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE MUHAMMETOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Antalya Nehir Havzası'ndaki akarsulardan biri olan, Kovada I, Kovada II Hidroelektrik Santrallerini ve Karacaören Barajını besleyen Aksu Çayı, Karacaören-2 Baraj Gölü'nün işletim rejimi, sulama çekimleri ve küresel iklim değişikliğine bağlı yağış düzensizlikleri sonucunda hidrolojik baskı altındadır. Tez çalışmasının ikinci uygulama alanı olan, yoğun seracılık faaliyetlerinin gerçekleştirildiği ve turizm açısından değerli bir bölge olan Acısu Deresi önemli bir yerüstü kaynağıdır. Dolayısıyla bahsedilen bölgelerde su kalitesinin ve miktarının sürdürülebilir yönetimi gerekli ve önemlidir. TÜBİTAK tarafından desteklenmiş olan 119Y267 nolu proje kapsamında Aksu Çayı ve Acısu Deresi üzerinde yer alan 24 izleme noktasında su kalitesi izleme çalışmaları Eylül 2020 ve Eylül 2021 dönemi boyunca aylık olarak 1 yıl boyunca gerçekleştirilmiştir. İzleme çalışmasından elde edilen verilerin yorumlanmasında Kanada Çevre Bakanlığı Konseyi Su Kalite İndeksi (CCME-WQI), Ulusal Sanitasyon Vakfı Su Kalite İndeksi (NSF-WQI), Sucul Toksisite İndeksi (ATI), Su Kalitesi Değerlendirme Sistemi (SEQ-Eau) olmak üzere 4 farklı indeks yöntemi karşılaştırmalı olarak uygulanmış ve çalışma bölgelerinin su kalitesini sınıflandırmada en uygun indeks yöntemi belirlenmiştir. En uygun indeks yönteminin belirlenmesinde korelasyon analizi sonuçları dikkate alınmıştır. Buna göre, en yüksek korelasyon (0,94) SEQ-Eau ve CCME su kalite indeksleri arasında elde edilirken, en düşük korelasyon (0,56) SEQ-Eau ve NSF indeksleri arasında bulunmuştur. İkinci çalışma bölgesi olan Acısu Deresi'nde de benzer sonuçlar elde edilmiştir. En yüksek korelasyon (0,95) SEQ-Eau ve CCME su kalite indeksleri arasında elde edilirken, en düşük korelasyon (0,60) SEQ-Eau ve NSF indeksleri arasında bulunmuştur. CCME ve SEQ-Eau indekslerinin uyumlu ve çok yakın sonuçlar verdiği, bu nedenle de her iki çalışma bölgesi için de en uygun indeksler olduğu ortaya konmuştur. Ek olarak Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği (YSKY) (16.06.2021, RG: 31513)'ne göre fizikokimyasal parametrelerin (üç farklı dalga boyunda renk ölçümleri, pH, Eİ, KOİ, BOİ5, NH4-N, NO3-N, TN, PO4-P TP, F-) aylık ölçüm ve analiz sonuçları kullanılarak su kalite sınıfları belirlenmiştir. Belirtilen yönetmeliğe göre, Aksu Çayı için on izleme istasyonu iyi, iki istasyon da orta kalite olarak sınıflandırılmıştır. Acısu Deresi için ise altı izleme istasyonu iyi su kalitesine, altı izleme istasyonu ise orta kaliteye sahiptir. Orta sınıf su kalitesine sahip istasyonlarda kaliteyi düşüren ortak parametreler; TP, BOİ5, ÇO ve Eİ olarak belirlenmiştir. İzleme çalışmaları süresince değişen iklim koşulları, yağış ve yüzey akışın azalması gibi sebeplerden dolayı bazı izleme noktalarında kuru ve durgun su koşulları gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Aksu Stream, one of the rivers in the Antalya River Basin, feeding Kovada I and Kovada II Hydroelectric Power Plants and Karacaoren Dam, is under hydrological pressure as a result of the operating regime of Karacaoren Dam Lake, irrigation water abstractions, and precipitation irregularities due to global climate change. Acısu Creek, the second application area of the thesis study, where intensive greenhouse activities are carried out, is an important surface water resource and a valuable region for tourism. Therefore, sustainable management of water quality and quantity is necessary and important in the mentioned areas. Within the scope of the project numbered 119Y267 supported by TÜBİTAK, water quality monitoring studies were carried out monthly for 1 year, during the period of September 2020 and September 2021, at 24 monitoring stations in total for both Aksu Stream and Acısu Creek. For the interpretation of the monitoring data sets, the Canadian Council of Ministers of the Environment Water Quality Index (CCME-WQI), National Sanitation Foundation Water Quality Index (NSF-WQI), Aquatic Toxicity Index (ATI), and Water Quality Assessment System (SEQ-Eau) were applied comparatively and the most appropriate index method was determined in classifying water quality of the study areas. Correlation analysis results were taken into account in determining the most appropriate index method. Accordingly, the highest correlation (0.94) was obtained between SEQ-Eau and CCME water quality indices, while the lowest correlation (0.56) was found between SEQ-Eau and NSF indices. Similar results were obtained in Acısu Creek, the second study area. Accordingly, the highest correlation (0.95) was achieved between SEQ-Eau and CCME water quality indices, while the lowest correlation (0.60) was found between SEQ-Eau and NSF indices. It has been revealed that CCME and SEQ-Eau indices give compatible and very close results, thereby they are the most appropriate indices for both study areas. In addition, the water quality classes were determined by using the monthly measurement and analysis results of the physicochemical parameters (color measurements at three different wavelengths, pH, EC, COD, BOD5, NH4-N, NO3-N, TN, PO4-P, TP, F-) according to the Surface Water Quality Regulation (SWQR). According to this regulation, ten monitoring stations were classified as good and two stations were classified as fair quality for Aksu Stream. In case of Acısu Creek, six monitoring stations were classified to have good water quality and six monitoring stations with fair quality. The common parameters that impair water quality are TP, BOD5, DO, and EC. Moreover, during the monitoring studies, dry and stagnant water conditions were observed at some of the monitoring stations due to changing climatic conditions, reduced precipitation and runoff.
Benzer Tezler
- Antalya Körfezi'ne dökülen akarsuların balık faunası ve bazı ekolojik parametreleri üzerine bir araştırma
A Study on fish fauna and some ecological parameters of rivers that run into Antalya Bay
FAHRETTİN KÜÇÜK
Doktora
Türkçe
1997
Su ÜrünleriSüleyman Demirel ÜniversitesiSu Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. RAMAZAN İKİZ
- Serik ilçesi'nin doğal ve beşeri turizm kaynakları
Natural and human tourism resources of Serik district
FEVZİ AK
- Antalya/Belek'te deniz kaplumbağası Caretta caretta (L., 1758) yaşam alanları
Living grounds of sea turtle Caretta caretta (L., 1758) in Antalya/Belek
KEREM YEKTA ATATUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
ZoolojiEge ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT KAYA
- Arazi toplulaştırma çalışmalarında parsel endekslerinin belirlenmesinde yeni bir yaklaşım: Aksu Çayı örneği
A new approach to determine parcel index for land consolidation studies: A case study in Aksu River
AHMET TEZCAN
Doktora
Türkçe
2018
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KENAN BÜYÜKTAŞ
DOÇ. DR. ŞERİFE TÜLİN AKKAYA ASLAN
- Aksu çayı (Antalya) Oligochaeta (Annelida) faunasının tespiti ve dağılışları
Determination and distribution of Oligochaeta (Annelida) fauna in the Aksu stream (Antalya)
SONER ÇAPRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
BiyolojiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiHidrobiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NAİME ARSLAN