Türkiye'de vergi suç ve kabahatlerine uygulanan cezai yaptırımların etkileri
Effects of penal sanctions imposed on tax offences and misdemeanors in Turkey
- Tez No: 742545
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET KEMAL ÇELEBİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Maliye, İşletme, Law, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 450
Özet
Türkiye'de, dünyanın diğer gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerinde de görüldüğü üzere, vergi kanunlarını ihlal edilmesi suretiyle vergi kayıp ve kaçağına neden olan fiillerin ortaya çıkmasına engel olmak ve/veya söz konusu kayıp ve kaçakları en aza indirmek amacıyla vergi ceza sistemi kurulmuştur. Bu sistemin temel amacı, vergi kanunlarının eksiksiz ve doğru bir şekilde uygulanıp yürütülmesidir. Böylelikle; vergi kanunlarına aykırı nitelikte olan suç ve kabahat fiilleri önlenerek, vergi sisteminde mükellefler arasındaki adalet tahsis edilecektir. Bunun neticesinde mükelleflerin vergi sistemine olan güven duygusu da sağlanmış olacaktır. Ancak söz konusu sistemin etkin bir şekilde yürütülebilmesi, mükellefleri caydıracak nitelikte olmasına bağlıdır. Vergi ceza sisteminin caydırıcı nitelikte olabilmesi de; vergi denetimlerinin sık ve tabana yayılmış olmasına, vergi cezalarının yeterli ağırlık ve şiddette olmasına, ilgili cezaların kesin olarak uygulanır olmasına, aynı doğrultudaki suç ve kabahatlere eşit ölçüde cezai yaptırımların varlığına bağlıdır. Bu çalışmanın temel amacı, ülkemizdeki vergi cezalarının vergi mükellefleri üzerindeki farklı türlerdeki etkilerini çeşitli yönleriyle ele alarak incelemektir. Bu bağlamda, vergi cezalarının mükellefleri psikolojik olarak etkileyip etkilemediği, mükelleflerin vergi cezalarını caydırıcı bulup bulmadığı, vergi ceza uygulamaları neticesinde vergi adaletine ve vergi sistemine güven algılarının ne yönde değişiklik gösterdiği; psikolojik etki, caydırıcılık etkisi, vergi adaletine güven etkisi ve vergi sistemine güven etkisi olmak üzere dört boyut altında incelenip, bulgu sonuçları analiz edilmiştir. Bu doğrultuda çalışmadaki araştırma yöntemi nicel bir araştırma yöntemi olup, veri toplamaya yönelik anket tekniği ve veri toplama aracı olarak da tarafımızdan ölçek geliştirme süreci ile hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Araştırma evrenini Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinde faaliyet gösteren vergi mükellefleri oluşturmaktadır. Anketlerimiz, öncelikle güvenilirliği ve geçerliliğini test edebilmek için 241 mükelleften oluşan pilot bir gruba uygulanmıştır. Söz konusu pilot uygulamadan elde edilen sonuçlar, istatistiki veri analizi programları olan SPSS ve AMOS ile istatistiksel olarak değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Elde ettiğimiz bulgulara uygun bir şekilde anketteki sorular yeniden gözden geçirilerek, asıl uygulamaya geçilmiştir. Asıl uygulamamızın analiz sonuçları, eksik ve yanlış doldurulan anketlerin çıkarılmasıyla kalan 502 mükelleften elde edilen cevaplar doğrultusunda oluşturulmuştur. Bu çalışmayla; vergi cezalarının mükellefler üzerinde psikolojik olarak etkili olduğu, caydırıcılık noktasında karasızlık yaşadıkları, vergi cezalarına ilişkin çeşitli uygulamalar nedeniyle vergi adaletinin bozuluyor olduğu bilincinin oluştuğu ve yine vergi cezalarına ilişkin olarak vergi sistemine güveni zedeleyen bir görüşün ortaya çıktığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
As seen in other developed and developing countries of the world, a tax penalty system has been established in Turkey in order to prevent the occurrence of acts that cause tax losses and evasion by violating tax laws and/or to minimize such losses and evasions. The main purpose of this system is the complete and correct implementation and execution of tax laws. Thus; criminal and misdemeanor acts that are contrary to tax laws will be prevented and justice among taxpayers will be allocated in the tax system. As a result, taxpayers' sense of confidence in the tax system will be ensured. However, the effective execution of this system depends on its ability to deter taxpayers. The fact that the tax penalty system can be a deterrent is also possible; It depends on the fact that the tax audits are frequent and spread on the base, that the tax penalties are of sufficient weight and severity, that the relevant penalties are strictly applied, and that there are criminal sanctions of equal measure for crimes and misdemeanors in the same direction.The main purpose of this study is to examine the effects of tax penalties on taxpayers in our country by considering various aspects of different types of taxpayers. In this context, whether tax penalties affect taxpayers psychologically, whether taxpayers find tax penalties a deterrent, and in what direction their perceptions of trust in tax justice and the tax system have changed as a result of tax penalty applications; psychological effect, deterrence effect, trust effect in tax justice and trust effect in the tax system were examined under four dimensions and the findings results were analyzed.In this respect, the research method in the study is a quantitative research method, and the questionnaire form prepared by us with the scale development process was used as a survey technique for data collection and as a data collection tool. The research universe consists of taxpayers operating in seven geographical regions of Turkey. Our surveys were administered to a pilot group of 241 taxpayers primarily to test their reliability and validity. The results obtained from the pilot application were subjected to statistical evaluation with SPSS and AMOS, which are statistical data analysis programs. In accordance with our findings, the questions in the survey were reviewed and the main application was started. The results of the analysis of our main application were formed in line with the answers obtained from the remaining 502 taxpayers by removing the incomplete and incorrectly filled questionnaires.With this study; It was concluded that tax penalties were psychologically effective on taxpayers, that they experienced indecision at the point of deterrence, that there was awareness that tax justice was deteriorating due to various practices related to tax penalties, and that a view that damaged the trust in the tax system regarding tax penalties emerged.
Benzer Tezler
- Vergi suç ve cezaların caydırıcılığında denetimin etkinliği
Tax in the determination of crimes and punitions efficiency of audit
MELİKE NUR BOYRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MaliyeSivas Cumhuriyet ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAZİ SONKUR
- Türkiye'de vergi kaçakçılık suçunun non bis in idem kuralı açısından incelenmesi
Evaluation of tax evasion offence in the context of non bis in idem principle in Turkey
TANER SARISOY
Doktora
Türkçe
2023
MaliyeAfyon Kocatepe ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN BAYRAKLI
- Güncel gelişmeler ışığında Türkiye'de vergi kaçakçılığı suçu ve cezası
In light of update developments in Turkey tax evasion offence and penalty
İBRAHİM DARBAŞ
- Vergi kabahatlerinin hukuki temelleri: Afyonkarahisar örneği
The legal basis of tax misdemeanors: Afyonkarahisar case
ONUR ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MaliyeAfyon Kocatepe ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN BAYRAKLI
- Türkiye'de vergi kaçakçılığı suçu ve cezası
Tax fraud felony and penalty in Turkey
F.İSMAİL HAKKI AYDOĞDU