Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarının söz varlığı unsurları üzerine bir araştırma
A research on the vocabulary elements of Turkish and Turkish culture textbooks
- Tez No: 743161
- Danışmanlar: PROF. DR. BAYRAM BAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Türkçe ve Türk kültürü ders kitapları, söz varlığı, hedef kelime listesi, Turkish and Turkish Culture textbooks, vocabulary, target word list
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yurt Dışındaki Türk Çocuklarına Türkçenin Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 484
Özet
Bu çalışmada yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının anadili öğrenimi için Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 2019 yılında hazırlanan 1-8. Seviye Türkçe ve Türk Kültürü ders kitapların ait söz varlığı unsurlarının belirlenmesi ve elde edilen sonuçların öğretime yönelik 1244 kelimelik hedef kelime listesi ile karşılaştırarak ortaya koyulması amaçlanmıştır. Nitel bir araştırma olan çalışmada doküman incelemesi ve kategorisel içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın inceleme nesnelerini MEB Yayınları 2019 1-8. seviye Türkçe ve Türk Kültürü ders kitapları oluşturmaktadır. Veriler ders kitaplarında yer alan dinleme ve okuma metinlerinden elde edilmiştir. Söz varlığı unsurları, kelime hazinesi, deyimler, atasözleri, ikilemeler ve kalıp sözler kategorilerinde incelenmiştir. Ders kitaplarında yer alan metinler bilgisayar ortamına aktarılmış, Simple Concordance 4.07 programı ile her bir kitabın kelime listeleri oluşturulmuştur. Kelimeler şekil ve anlam bakımından incelenmiştir. Sayılar ve tarihler kelime olarak kabul edilerek yazı ile ifade edilmiştir. Kelime analizleri yapılırken, ayrı yazılan birleşik kelimeler ve tarihler“+”ile; özel isimler“*”ile işaretlenmiştir. Metinlerdeki kesme işaretleri kaldırılarak çekim ekleri, kelimelerdeki olumsuzluk ekleri, sıfat ve zarf fiil ekleri kalıcı isim yapanlar hariç silinmiştir. Eş sesli kelimeler açıklamaları ile belirtilmiştir. Kelime listeleri“Microsoft Excel”programı yardımıyla birleştirilerek öğretime yönelik 1244 kelimelik hedef kelime listesi ile karşılaştırılmıştır. Yapılan işlemler sonucunda 59974 toplam kelime, 7873 farklı söz varlığı unsuru elde edilmiştir. Bu söz varlığı unsurlarının 262'si deyim, 11'i atasözü, 143'ü ikileme, 37'si kalıp söz, 1430'u özel isimdir. %2,29 oranında kelime tüm kitaplarda kullanılmıştır. Bu kelimeler toplam sıklığın %40,9' una denk gelmektedir. Ders kitaplarındaki kelimeler ve öğretime yönelik 1244 kelimelik hedef kelime listesi karşılaştırılarak 884 farklı kelimenin ortak olduğu görülmüştür. Bu durumda tüm kitaplarda ortak kullanılan kelimelerin kullanım sıklığının yoğun olduğu ve ders kitaplarında yer alan söz varlığı unsurlarının öğretilmesi hedeflenen kelime listesi ile örtüştüğü görülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this research, it is aimed to analyze the vocabulary elements of the 1-8th level Turkish Language and Culture textbooks prepared by the Ministry of National Education in 2019 for ethnically Turkish students living abroad to learn Turkish as a mother tongue and to reveal the results by comparing them with 1244 target word list for teaching. Document review and categorical content analysis methods are used in this qualitative research. The study objects of the research are MEB Publications 2019 1-8th level Turkish Language and Turkish Culture textbooks. The data is obtained from the listening and reading texts in the textbooks. Vocabulary elements are analyzed in the following categories: vocabulary, idioms, proverbs, reduplications, and formulaic expressions. Texts in the textbooks have been transferred to the computer environment and the word lists of each book have been created with the help of the Simple Concordance 4.07 program. Words are analyzed in terms of formation and meaning. Numbers and dates are written and expressed in words. In word analysis, separately written compound words and dates are marked with“+”; proper nouns are marked with“*”. Apostrophes in the texts, inflectional suffixes, negative suffixes in words, adjective and adverb suffixes are removed, except for permanent nouns. Homophones are indicated by their explanations. The word lists are combined with the help of the“Microsoft Excel”program and compared with the target word list of 1244 words for teaching. As a result of the analysis, a total of 59974 words and 7873 different vocabulary items have been obtained; 262 of them are idioms, 11 of them are proverbs, 143 of them are reduplications, 37 of them are formulaic words, and 1430 of them are proper nouns. 2.29% of the words are used in all the books. These words correspond to 40.9% of the total frequency. In comparison to the words in the textbooks and the target word list of 1244 words for teaching, it is seen that 884 various words are common. In this case, it is seen that the frequency of use of common words in all books is intense and the vocabulary elements in the textbooks overlap with the word list that is aimed to be taught.
Benzer Tezler
- Örtmecelerin toplumdilbilimsel özelliklerinin dil öğretimine yansıması: Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi örneği
Reflection of sociolinguistic features of euphemism on language teaching: Example of teaching Turkish as a foreign language
MERVE YAMAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FUNDA UZDU YILDIZ
- Mehmet Emin Yurdakul ve Abdullah Şaik'in eserleri bağlamında XX. yüzyıl Azerbaycan ve Türkiye Türkçelerinin sözvarlığı karşılaştırması
Comparison of Azerbaijan and Turkey vocabulary in XX century context of Mehmet Emin Yurdakul and Abdullah Shaik's works
SHAFA HAJIYEVA
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KENAN ACAR
- Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan hikâye kitaplarının söz varlığı açısından değerlendirilmesi: Yunus Emre Enstitüsü Çocuk Hikâyeleri Dizisi örneği (A1-A2)
Evalvation of story books in terms of vocabulary used in teaching Turkish to foreigners: Yunus Emre Institute Series of Children Stories example (A1-A2)
BURCU BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM İŞCAN
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dil-kültür ilişkisi bağlamında yazınsal metinlerin temel söz varlığı açısından incelenmesi
Analysis of literary works in terms of languageculture reali̇onshi̇p with regard to basic vocabulary in teaching Turkish as a foreign language
TUĞCİHAN GÜVENDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVTAP GÜNAY KÖPRÜLÜ
- Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarındaki metinlerin söz varlığının incelenmesi
The examination of the lexical content in Turkish language and literature textbooks
NİYAZİ ŞİŞİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAmasya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KÜRŞAT EFE