Geri Dön

Toplumsal yeniden üretim bağlamında ailelerin çocukları için lise türü belirleme süreci

The parents' determining process of the high school type for their children within the context of social reproduction

PDF İndir

  1. Tez No: 743346
  2. Yazar: BURCU TÜRKKAŞ ANASIZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHMET DUMAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: toplumsal eşitsizlik, eğitim eşitsizliği, okul türü belirleme süreci, toplumsal yeniden üretim, yapılaşma kuramı, ebeveynler, sermaye türleri, social inequality, education inequality, school type determination process, social reproduction, structural theory, parents, types of capitals
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 309

Özet

Toplumsal eşitsizliklerin eğitim eşitsizliklerine dönüştüğü yerlerin başında okullar gelmektedir. Okullar, ailelerin çocukları için okul türü belirleme süreçlerinde, ailelerin sahip olduğu sermaye türlerine göre ayrışmaktadır. Bu durum eğitim eşitsizliklerine neden olmaktadır. Bu araştırmada okulların toplumsal eşitsizliklerin yeniden üretilmesindeki işlevi, ailelerin sahip olduğu sermaye türlerinin çocukları için lise türü belirleme sürecine etkisi üzerinden incelenmektedir. Ailelerin sahip olduğu sermaye türlerinin çocuklarının okul türünü belirleme sürecine olan etkisinin çözümlenebilmesi ve sosyal gerçekliklerin öznel bağlamında anlaşılması için Bourdieu'nun toplumsal yeniden üretim kuramından yararlanılmıştır. Bununla birlikte ailelerin çocukları için okul türü belirleme sürecinde aldığı kararların eşitsizliği nasıl yapılaştırdığı ve meşrulaştırdığının anlaşılabilmesi için eyleyen ve yapıyı bir arada değerlendiren Giddens'ın yapılaşma kuramından yararlanılmıştır. Araştırma durum çalışması olarak desenlenmiştir. Durum çalışması kapsamında öncelikle ailelerin sahip olduğu sermayeleri ve okul türlerine ilişkin genel bir profil ortaya konulması amaçlanmıştır. Bunun için araştırma kapsamında geliştirilen anket form kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2020-2021 eğitim öğretim yılında Muğla ili Menteşe ilçesi farklı türdeki ortaöğretim okullarında (Fen Lisesi, Sosyal Bilimler Lisesi, Anadolu Lisesi, İmam Hatip Lisesi, Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ve özel lisede) öğrenim gören 9. sınıftan 417 öğrenci oluşturmaktadır. Nicel verilerin analizinde betimsel istatistikler, ki kare testleri ve Kategorik Temel Bileşen Analizinden (KTBA) yararlanılmıştır. Araştırmanın diğer kısmında ailelerin okul türü belirleme sürecinde sergiledikleri sosyal pratikler incelenmiştir. Bu kapsamda araştırma sürecinde geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Muğla ili Menteşe ilçesi farklı türdeki ortaöğretim okullarında öğrenim gören görece düşük orta ve yüksek sosyo-ekonomik düzeyden üçer öğrencinin ebeveynleri oluşturmaktadır. Toplamda 18 ebeveynle yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Nitel verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarında ailelerin sahip oldukları sermaye türlerinin, çocuklarının okul türünü belirlemede etkili olduğu elde edilmiştir. Görece artan düzeyde ekonomik, kültürel, sosyal ve sembolik sermayeye sahip ebeveynlerin, çocuklarını Fen Lisesine, Sosyal Bilimler Lisesine ve özel liseye gönderdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Görece daha düşük düzeyde ekonomik, kültürel, sosyal ve sembolik sermayeye sahip ebeveynlerin ise çocuklarını İmam Hatip Lisesine ve Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesine gönderdikleri sonucu elde edilmiştir. Bununla birlikte ailelerin çocuklarının okul türünü belirlerken sergiledikleri sosyal pratiklerinin, ailelerin sahip olduğu sermaye türlerine göre değiştiği sonucu elde edilmiştir. Görece artan düzeyde sermaye türlerine sahip ebeveynler çocuklarının okul türünü belirlerken daha akademik gelişimi önemsedikleri ve toplumsal olarak daha üst konuma geçmeye yönelik sosyal pratikler sergiledikleri sonucuna ulaşılmıştır. Buna karşın görece daha düşük düzeyde sermaye türlerine sahip ebeveynlerin ise çocuklarının okul türünü belirlerken yaşamsal koşullara öncelik verdikleri ve toplumsal sınıfta daha aşağıya düşmemek için mücadele ettikleri sonucu elde edilmiştir. Ayrıca düşük sermaye türlerine sahip ailelerin sergiledikleri sosyal pratiklerle ve habituslarından kaynaklı olarak eşitsizliklerin yeniden üretimini meşrulaştırdıkları sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

Schools are at the forefront of places where social inequalities turn into educational inequalities. In the process of determining the type of school for children, schools are differentiated according to the types of capitals that families have. It causes educational inequalities. In the research, the function of schools in the reproduction of social inequalities is examined through the effect of families' capital types on the process of determining high school type for their children. At the research, to be able to analyze the effect of the capital types that the families have on the process of determining the school type of their children and to understand social realities in the subjective context, Bourdieu's theory of social reproduction was utilized. In addition, Giddens's structuration theory, which evaluates the acting and the structure together, was used in order to understand how the decisions taken by the families in the process of determining the school type for their children structure and legitimize inequality. The research was designed as a case study. Within the scope of the case study, it is primarily aimed to present a general profile regarding the capitals of the families and the types of schools. Therefore, questionnaire developed within the scope of the research was used. The sample of the research consists of 417, 9th grade students studying in different types of secondary schools (science high school, social science high school, Anatolian high school, religious high school, vocational and Anatolian high school, and private high school) in Menteşe district of Muğla in the 2020-2021 academic year. In the analysis of quantitative data, descriptive statistics, chi-square tests and Categorical Principal Component Analysis (CATPCA) were used. In the other part of the research, the social practices of families in the process of determining the school type were examined. In this context, a semi-structured interview form developed during the research process was used. The study group of the research consists of the three parents of students, each from a relatively low, middle, and high socio-economic level, studying in different types of secondary schools in the Menteşe district of Muğla. Semi-structured interviews were conducted with totally 18 parents. Content analysis was used in the analysis of qualitative data. As a result of the research, it has been found that the types of families' capital are effective in determining the school type of their children. It has been concluded that parents with relatively high economic, cultural, social, and symbolic capital send their children to science high schools, social sciences high schools and private high schools. It has also been obtained that parents with relatively low economic, cultural, social, and symbolic capital send their children to religious high schools and vocational high schools. In addition, it has been concluded that the social practices of the families while determining the school type of their children vary according to the types of capital that the families have. Moreover, it has been found that parents with relatively high levels of capitals attach more importance to their children's academic development and exhibit social practices to reach a higher social position while determining the school type of their children. On the other hand, it has been obtained that parents with relatively low levels of capital give priority to living conditions when determining the school type of their children and struggle not to fall down in the social class. Besides, it has been concluded that families with low capital types legitimize the reproduction of inequalities due to their social practices and their habitus.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    548573

    Eğitimde toplumsal eşitsizliğin kültürel sermayenin aktarımıyla yeniden üretilmesi

    Reproduction of social inequality in education by transferring cultural capital

    TANER ATMACA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYHAN AYDIN

  2. Tez No

    613730

    The Representation of the Family in Anthony Neilson's Year of the Family, Mark Ravenhill's Handbag and Linda McLean's Strangers, Babies

    Anthony Neilson'ın Year of the Family, Mark Ravenhill'in Handbag ve Linda McLean'in Strangers, Babies eserlerinde aile temsili

    PINAR BOZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SILA ŞENLEN GÜVENÇ

  3. Tez No

    186174

    Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması

    Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias

    MAHMUT AVCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    FelsefeAtatürk Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI

  4. Tez No

    878392

    Patriyarkal kapitalizm bağlamında bekar anneler

    Single mothers in context of patriarchal capitalizm

    GURBET KELEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sosyolojiİstanbul Üniversitesi

    Sosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ BALOĞLU

  5. Tez No

    377848

    Demarcating kilis as a border town: Community, belonging and social mobility among socio-economic strata on the Syrian border of Turkey

    Kilis'in sınır kasabasına dönüşmesi: Türkiye'nin Suriye sınırında topluluk, aidiyet ve sosyo-ekonomik tabakalar arasında sosyal hareketlilik

    HATİCE PINAR ŞENOĞUZ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    SosyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE NUR SAKTANBER

Geri Dön