Geri Dön

Türkiye Türkçesinde yapım eklerinin işlevleri

The functions of derivational affixes in Turkish

  1. Tez No: 743374
  2. Yazar: EMİNE BİRSİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞAHAP BULAK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Türkiye Türkçesi, şekil bilgisi, ekler, yapım ekleri, yapım eklerini işlevleri, Turkey Turkish, shape information, affixes, derivational affixes, functions of derivational affixes
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Siirt Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 350

Özet

“Türkiye Türkçesinde Yapım Eklerinin İşlevleri”adlı bu çalışmada Türkiye Türkçesi yapım eklerinin işlevleri incelenmiştir. Bunun için öncelikle başta Zeynep Korkmaz'ın“Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi”, Muharrem Ergin'in“Türk Dil Bilgisi”, Tahsin Banguoğlu'nun“Türkçenin Grameri”, Vecihe Hatiboğlu'nun“Türkçenin Ekleri”, Hamza Zülfikar'ın Terim Sorunları ve Terim Yapma Yolları“ ve Yusuf Çotuksöken'in ”Yapı ve İşlevlerine Göre Türkiye Türkçesi'nin Ekleri" adlı eserleri olmak üzere yapım eklerini konu alan kitap ve makaleler taranarak bu kaynaklarda yer alan Türkiye Türkçesi yapım ekleriyle ilgili bilgiler derlenip bir araya getirilmiştir. Söz konusu kaynaklardan edinilen bilgiler ışığında Türkiye Türkçesi yapım eklerinin ses ve anlam özellikleri, değişim ve gelişim süreçleriyle ilgili gerekli bilgiler verildikten sonra farklı bilimsel kaynaklarda yer alan ve varsa bugüne kadar değinilmeyen işlevleri edebi metinlerden alınan örnekler ışığında ayrıntılı bir şekilde açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca verilen bütün bilgiler örnekler ve dipnotlarla desteklenmiş, yer yer yapım eklerinin Eski Türkçe ve Eski Anadolu Türkçesinde kullanımıyla ilgili örneklere yer verilmiştir. Böylece Türkiye Türkçesi yapım eklerinin ses ve şekil özellikleri, tarihi gelişim sürecinde geçirdikleri değişim ve gelişim süreci ile işlevlerinin en iyi şekilde belirlenmesine katkıda bulunmak amaçlanmıştır.

Özet (Çeviri)

In a study called“the functions of derivational affixes in Turkish”, role of the derivational affixes have been observed. For this, especially with the Works of Zeynep Korkmaz's“Turkish Grammar Morphology”, Muharrem Ergin's“Turkish Grammar”, Tahsin Banguoğlu's“Grammar of Turkish”, Vecihe Hatipoğlu's“Affixes of Turkish”, Hamza Zülfikar's“Term Issues and Ways og Making a Term”and Yusuf Çotuksöken's“Turkish Suffixes”the articles and boks that include the derivational affixes have been reviewed and the informations regarding the Turkish derivational affixeshave been combined. Following the background information given regarding the development and alteration procces of derivational affixes, their functions that take place in different scientific sources and if available, the functions of them ever not mentioned have been tried to be explained in detail in the light of the samples obtained from literary texts. Besides, All the informations given have been supported with the examples and annotations. Occasionally, There exists samples regarding the use of derivational affixes in old Turkish and old Anatolian Turkish. Thus, it has been been aimed to contribute to the determination of the tonal and shape features of the derivational affixes in the best manner with the alterations and development procces they getthrougt.

Benzer Tezler

  1. Türkçe yapım sisteminin tarihsel ve işlevsel ekliği ve bunun eğitimde kullanılması

    The historical and functional suffix dictionary of Turkish derivational system and its use in education

    GÖKÇE OKTA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CANER KERİMOĞLU

  2. Azerbaycan Türkçesinde yapım ekleri ve işlevleri

    Derivational affixes and functions in Azerbaijan Turkish

    ÇİĞDEM GÜNEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimBartın Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNA BEŞEN DELİCE

  3. Baskurt Türkçesinde isim yapım ekleri ve işlevleri: Tarihi karşılaştırmalı bir inceleme

    Denomial suffixes in Bashkir language and their functions: A historicial comparative analysis

    ESRA BÜYÜKERYILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DilbilimNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA ERTÜRK

  4. Özbek Türkçesinde isimden isim yapım eklerinin morfosemantik incelemesi

    Morphosemantic analysis of noun formation suffixes in Uzbek Turkish

    MERYEM HAMİŞOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VELİ SAVAŞ YELOK

  5. Türkiye Türkçesinde iç içe fiilimsi grubu

    Nested gerundial group in Turkey Turkish

    SERDAR ALTUNTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DilbilimErciyes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ARGUNŞAH