Ehram dokumalarının (Erzurum-Bayburt) farklı doğal boyarmadde ve iplikler kullanılarak yeniden üretimi
Reproduction of ehram wovens (Erzurum-Bayburt) using different natural dyes and yarns
- Tez No: 744016
- Danışmanlar: DOÇ. ESRA KAVCI ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Sanat Tarihi, Crafts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Yörede“Ehram”olarak bilinen ihram dokuması, Arapça kökenli bir kelime olup haram-mahrem anlamına gelmektedir. Kabe'ye girerken hacıların örtündükleri dikişsiz elbise olarak bilinen ehram, aynı zamanda yünlü örtü ve yer yaygısı olarak da kullanılmaktadır. Hatta eski Yunan ve Romalıların da beyaz renkte olan ve yünlü kumaştan oluşan, ibadet için kullandıkları giysidir. Kullanılan malzeme ve teknik açısından Erzurum ve Bayburt ehramları, farklılık gösterse de yörede iklim koşulları ve dini inançları gereği kadınlar eskiden dış giysi olarak kullanmıştır. Günümüzde az da olsa bu amaç için kullanımı devam etmektedir. Eskiden her genç kızın çeyizinde mutlaka birkaç adet ehram dokuması bulunurken ve günlük yaşamda da kullanılırken, günümüzde yaşam koşulları ve gelişen teknolojinin de etkisi ile kullanımı değişime uğramıştır. Farklı kullanım alanlarında (etek, ceket, minder yüzü, perde v.b.), renk ve boyutlarda, doğal olmayan malzemelerle de üretimi karşımıza çıkmaktadır.“Ehram Dokumalarının (Erzurum-Bayburt) Farklı Doğal Boyarmadde ve İplikler Kullanılarak Yeniden Üretim”adlı tez çalışmamda Anadolu'nun önemli yöresel kumaşlarından olan ehram dokuma tekniğine bağlı kalarak farklı doğal hammadde ( pamuk, ipek ve keten) ile dokuma için deneysel çalışmalar yapılmıştır. Bu hammaddelerin doğal boyarmaddeler ile boyanıp, laboratuvar ortamında ışık haslığı testleri gerçekleşmiştir. Haslığı yüksek çıkan boyarmaddeler ile farklı kalınlıkta elde edilen iplikler boyanmıştır. İyi sonuç veren bu ipliklerle armürlü dokuma tezgâhında, farklı kompozisyon düzeninde, ehram dokumalarının teknik özelliği değiştirilmeden yine bezayağı tekniğinde farklı hammadde, renk ve kalınlıkta iplikler kullanılarak, ehram dokumalarında en çok görülen motifler dokunmuştur. Daha sonra 45X70 cm. ölçüsünde gerçekleştirilen 8 adet ehram dokumasının photoshop programında kıyafet ve ev tekstiline yönelik giydirmeleri yapılmıştır. Bu dokumaların her biri için 4 adet renk varyasyonu da düşünülmüştür. Elbette değişen dünyada geleneksel yöntemlerle üretilen el dokumalarımızın değişime uğraması ve eski önemini kaybetmesi kaçınılmaz bir gerçektir. Yapmamız gereken, seri üretimin ve hızlı tüketimin yaşandığı günümüzde gerek hammadde, gerekse dokuma tekniğinden ve kalitesinden ödün vermeden, farklı alanlarda ehram dokumasının daha çok kullanımını sağlamak olmalıdır. Aksi takdirde zamanla bu değerli dokumalarımızın yok olması kaçınılmazdır.
Özet (Çeviri)
Ihram weaving, known locally as“Ehram”, is a word of Arabic origin and means illicit intimate. Ehram, known as the seamless dress that pilgrims wear when entering the Kaaba, is also used as a woolen cover and ground spread. Even the ancient Greeks and Romans also used it for worship, which was white in color and consisted of woolen fabric. Although the Erzurum and Bayburt ehrams differ in terms of the materials and techniques used, women have used them as outer clothing in the past due to the climate conditions and religious beliefs in the region. Currently, it is still used for this purpose, albeit slightly. While there used to be several ehram weavings most certainly in the dowry of every young girl in the past and they were used in daily life, today their use has changed with the influence of living conditions and developing technology. In different areas of use (jackets, trousers, shirts, etc. ), in colors and sizes, and its production also occurs with non-natural materials. Weaves of Ihram (Erzurum and Bayburt) and remanu facturing Using Different Yarn natural dyenamed" in my the sistitled, which is one of the most important regional Anatolian Natural raw materials ihram weaving technique adhering to different fabrics ( cotton, silk and linen) for weaving with experimental studies. These raw materials were dyed with natural dyestuffs and light fastness tests were performed in the laboratory environment. Yarns obtained with different thickness were dyed with dyestuffs with high fastness.With these yarns that work well, the motifs that are most common in ehram weavings are woven using yarns of different raw materials, colors and thicknesses in a different composition layout, without changing the technical characteristics of ehram weavings, again in the technique of bezayai, on an sample loom. Then 45x70 cm. in the photoshop program, 8 ehram weaves performed in size were dressed for clothes and home textiles. 4 Color variations have also been considered for each of these weaves. Of course, in a changing world, it is an inevitable fact that our hand-woven fabrics produced by traditional methods will under go changes and lose their former importance. What we need to do is to ensure that ehram weaving is used more in different fields without compromising both the raw material and the weaving technique and quality today, where mass production and fast consumption are experienced. Otherwise, it is inevitable tha tthese precious weaves will disappear over time.
Benzer Tezler
- Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerinde üretilen ehram dokumalarında kullanılan hammadde ile üretilebilecek yeni ürün tasarımları
Desings for new produced that would be produce by the raw material, used for weaving of ehram in the prowices of Erzurum, Erzincan and Bayburt
MÜCELLA KAHVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
El SanatlarıGazi ÜniversitesiEl Sanatları Eğitimi Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYSEN SOYSALDI
- Sürdürülebilirlik kapsamında geleneksel kumaşların kadın giyiminde kullanımı: Ehram dokuma örneği
The use of traditional fabrics in women's clothing within the scope of sustainability: The example of Ehram weaving
SİBEL KELLECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİTekstil ve Moda Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CANTÜRK ÖZ
- Doğu Karadeniz bölgesi dokumaları
Eastern Black Sea region weaves
KEZİBAN SELÇUK
Doktora
Türkçe
2020
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN YURTTAŞ
- Artvin yöresinde el dokumacılığı
Hand weaing in the region of Artvin
ASLIHAN TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VALİDE PAŞAYEVA
- Yerel ürünlerde Retro pazarlama: Bayburt ehramı üzerine uygulamalı bir araştırma
Retro marketing in local products: An applied research on Bayburt ehram
NEBİYE HACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeBayburt Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED İHSAN ÇUBUKCU