Geri Dön

Die alttürkische Xuanzang Biographie IX

Eski Türkçe Xuanzang Biyografisi IX

  1. Tez No: 744063
  2. Yazar: HAKAN AYDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KLAUS RÖHRBORN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Almanca
  9. Üniversite: Georg-August-Universität Göttingen
  10. Enstitü: Yurtdışı Enstitü
  11. Ana Bilim Dalı: Eski Türk Dili Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 484

Özet

Söz konusu doktora çalışması, 10. yy. sonuna ait ve 10 bölümden oluşan eski Uygur alfabesiyle yazılmış Xuanzang Biyografisi'nin 9. bölümünün bir edisyonudur. Toplam 2212 satırdan oluşan Uygurca yazmanın harf çevrimi ve yazı çevrimi yanında Almanca çevirisi de yapılarak 230 sayfalık“Açıklamalarˮ (Alm. Kommentar) kısmında Uygurca metne ait problemler çok detaylı bir şekilde ele alınmış ve bunlar için çözüm önerileri sunulmuştur. Eski Türkçe kaynaklarda ilk defa bu çalışmada geçen toplam 22 yeni sözcük ve deyim ve bir düzine de yeni anlam tespit edilmiş olması, bu çalışmanın Eski Türkçenin söz varlığı ve etimolojik araştırmalarına yaptığı bir katkı olarak görülebilir. Eski Türkçe Xuanzang incelemelerinde ”söz sanatlarıˮ edebi bir kategori olarak ilk defa bu çalışmada genişçe ele alınmış ve Uygurca metni Çinceden çeviren çevirmenlerin çeviri metnini oluştururken dili ne kadar ustalıkla ve özenle kullandıkları örnekleriyle gösterilmiştir (bkz. V. 4. bölüm). Bu açıdan, söz konusu bu çalışma Eski Türkçenin/Uygurcanın söz varlığı araştırmalarına, Türk dili tarihi, Türk kültür tarihi ve Türk Budizmi araştırmacılarına güvenilir bir kaynak teşkil etmektedir. Çalışmada, metinde geçen 150'den fazla Çince kökenli sözcük ve deyim üzerinde de durulmuş, bunların Çince karşılıkları tespit edilmiş, rekonstrüksiyonları yapılmıştır. Bunlar yanında, metinde geçen ve Çincesi esas alınarak Uygurcaya birebir çevrilmiş sözcükler ve deyimler de tespit edilmiştir. Çalışmanın en önemli sonuçlarından biri, belki de en önemlisi, bugüne kadar asli olarak kabul edilmiş olan ve bu nedenle şimdiye kadarki Eski Türkçe Xuanzang incelemelerinde temel olarak alınmış Çince paralel metnin, asli olmadığının gösterilmesi ve Eski Uygurca metne kaynaklık eden Çince metnin başka bir Çince metin olması gerektiğinin kanıtlarıyla ortaya konmuş olmasıdır (bkz. VII. ve VIII. bölümler). "Açıklamalarˮ kısmında bundan önceki Xuanzang incelemelerinden farklı olarak Uygurca metindeki sadece en önemli cümle yapılarının değil, problemli bütün cümle yapılarının Çince paralel metindeki karşılıkları verilmiştir (bkz. XV. bölüm). Konuya ilgi duyan araştırmacılar bu sayede çalışmada ele alınan problemleri ve bunlar için sunulmuş olan çözüm önerilerini ve bunların gerekçelerini daha kolay kontrol etme imkanı bulacaktır. Bu yöntem, Uygurca metnin çevirmeni Şingko Şeli Tutung'un çeviri tekniğini görmemizi kolaylaştırması yanında, genel olarak çeviri tekniği ve metinbilim alanında incelemeler yapmak isteyen araştırmacılara da çok geniş bir malzeme sunuyor.

Özet (Çeviri)

The Old Turkic Xuanzang Biography IX. The Biography of Xuanzang (Datang daciensi sanzang fashi zhuan 大唐大慈恩寺三藏法傳) is one of the most important works of the Chinese Buddhism. It describes the life and Indian-journey of the famous Buddhist monk Xuanzang 玄奘 (602-664 AD). The Biography seems to be translated into Old Turkic (Old Uyghur) at the end of the 10th century. The present study is an annotated translation of the IXth chapter of the Biography of Xuanzang in Old Turkic (Old Uyghur) and covers the period from March 656 to November 657 AD.

Benzer Tezler

  1. Türk dilinde mastarlar

    Infinitive in Turkish languge

    ÖZKAN AYDOĞDU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Türk Dili ve EdebiyatıFırat Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. AHMET BURAN

  2. Die Rolle der muttersprache bei der verarbeitung fachsprachlicher texte in der deutschlehrerausbildung. Unter besonderee berücksichtigung der sekundar bilungualen und der gesteuerten zweitspracherwerber

    Mesleki dilde yazılmış metinleri anlamada anadilin rolü

    GÖNÜL KEMAHLIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    1999

    Alman Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YADİGAR EĞİT

  3. Batı Anadolu'nun M.Ö. III. ve II. Bin'e ait pişmiş toprak figürinleri

    Die Terrakottafiguren von III. und II. jahrtausend vor ohr. in west Anatolian

    E. ÖZLEM SÖZEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    ArkeolojiAnkara Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYAT ERKANAL

  4. Homeros'un Ilias'ındaki Troyalı kadınların Euripides'in tragedyalarına yansıması

    Die Spiegelung der troianische Frauen aus Homer's Ilias in den Tragödien von Euripides

    SEMA POLAT ÖĞÜT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Yunan Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CANDAN ŞENTUNA