Geri Dön

Fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlikleri ile öğretmen özdüzenlemeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Investigation of the relationship between science teachers' self-efficacy for laboratory work and teacher self-regulation

PDF İndir

  1. Tez No: 744257
  2. Yazar: FATMA AY
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CANSEL AKBULUT
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

Bu araştırmada Türkiye genelinde farklı illerde görev yapan fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlikleri ile öğretmen özdüzenlemeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla nicel araştırma yaklaşımına dayanan ilişkisel tarama modeli kullanılarak betimsel bir çalışma yapılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacının oluşturduğu Katılımcı Bilgi Formu, Kaya, Çepni ve Küçük (2004) tarafından geliştirilip; Kaya ve Böyük (2011) tarafından uygulanan Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Laboratuvar Çalışmalarına Yönelik Yeterlilik Anketi ve Çapa-Aydın, Sungur ve Uzuntiryaki (2009) tarafından Zimmeman'ın özdüzenleme modeli temel alınarak geliştirilen Öğretmen Özdüzenleme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma kapsamında 2021-2022 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Türkiye'nin her bölgesinde görev yapan fen bilimleri öğretmenlerine Google form aracılığıyla çevrimiçi ortamda ulaşılmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamında devlet ve özel ortaokullarda görev yapan 283'ü kadın, 162'si erkek olmak üzere toplam 445 fen bilimleri öğretmeninden veri toplanmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 37.35 (SS=6.79) ve kıdem yılı ortalaması 13.31 (SS=7.06) olarak hesaplanmıştır.Verilerin analizi kapsamında ilk olarak katılımcıların laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlikleri ile öğretmen özdüzenlemelerinin düzeyini belirlemek amacıyla betimsel istatistikler (aritmetik ortalama, standart sapma, minimum değer, maksimum değer) hesaplanmıştır. Daha sonra değişkenler arasındaki ilişkilerin tespiti için Pearson korelasyon katsayıları yorumlanmıştır. Ardından incelenen değişkenlerden laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlik algılarının cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini test etmek için bağımsız örneklemler t-Testi; öğretmen özdüzenlemesinin cinsiyete göre farklılığına bakmak için ise çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) kullanılmıştır. Son olarak, öğretmen özdüzenlemesinin laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlik algılarındaki rolünü belirlemek için çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Betimsel istatistik sonuçları ile fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlik algılarının yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Diğer taraftan Öğretmen Özdüzenleme Ölçeği'nin dokuz alt boyutu için hesaplanan betimsel istatistikler incelendiğinde hedef belirleme, içsel ilgi, özyönlendirme, duygusal kontrol, özdeğerlendirme, öztepki ve yardım alma alt boyutlarında tüm katılımcıların kendilerini çok yüksek düzeyde gördükleri, içsel hedef alt boyutunda yüksek düzeyde, dışsal hedefte ise düşük düzeyde hissettikleri bulunmuştur. Fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlikleri ile öğretmen özdüzenlemesinin alt boyutları arasındaki ilişkiler incelendiğinde, hedef belirleme ve özyönlendirme alt boyutları ile yüksek düzeyde; duygusal kontrol, özdeğerlendirme ve yardım alma alt boyutları ile orta düzeyde; öztepki, içsel ilgi ve içsel hedef alt boyutları ile düşük düzeyde pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunurken; dışsal hedeflerle arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Katılımcıların laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlik algılarının cinsiyete göre farklılık göstermediği tespit edilirken; öğretmen özdüzenlemelerinin cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığına bakıldığında ise özyönlendirme alt boyutunda erkekler lehine, özdeğerlendirme, öztepki ve yardım alma alt boyutları için ise kadınlar lehine gruplar arasında anlamlı farkın olduğu görülmüştür. Son olarak öğretmen özdüzenlemesinin laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlik algılarındaki rolünü belirlemek için yapılan çoklu regresyon analizi sonucunda önem sırasına göre hedef belirleme ve duygusal kontrolün fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlik algılarını anlamlı bir şekilde açıkladığı bulunmuştur. Alanyazında fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik özyeterlikleri ile öğretmen özdüzenlemeleri arasındaki ilişkinin incelendiği çalışmaların azlığı dikkat çekmektedir. Araştırmanın sonuçlarının karşılaştırılması için bu konuda daha çok çalışma yapılması önerilmektedir.

Özet (Çeviri)

This study aims to examine the relationship between self-efficacy for laboratory work and teacher self-regulation of science teachers working in different cities throughout Turkey. For this purpose, a descriptive study was carried out using the correlational survey model, one of the quantitative methods. The Participant Information Form developed by the researcher, the Qualification of Science Teachers' towards Laboratory Work Questionnaire developed by Kaya, Çepni and Küçük (2004) and adapted by Kaya and Böyük (2011), and the Teacher Self-Regulation Scale developed by Çapa-Aydin, Sungur and Uzuntiryaki (2009) based on Zimmeman's self-regulation model were used as data collection tools in this research. Science teachers working in each region of Turkey in the spring term of the 2021-2022 academic year were reached online via Google forms. Data have been collected from 445 science teachers, 283 females and 162 males, working in public and private secondary schools during the study. The mean age average of the participants was 37.35 (SD=6.79) and the professional experience is 13.31 (SD=7.06).In the data analysis, descriptive statistics (mean, standard deviation, minimum value, maximum value) were calculated to determine the level of participants' self-efficacy for laboratory work and teacher self-regulation. Then, Pearson correlation coefficients were interpreted to determine the relationships among these variables. Then, independent samples t-Test was used to test whether the self-efficacy for laboratory work differed according to gender and multivariate analysis of variance (MANOVA) has been used to investigate the difference in teacher self-regulation by gender. Finally, multiple linear regression analysis was conducted to determine the role of teacher self-regulation in their self-efficacy for laboratory studies. With the results of the descriptive statistics, it was determined that the self-efficacy perceptions of science teachers for laboratory work were at a high level. When the descriptive statistics calculated for the nine sub-dimensions of the Teacher Self-Regulation Scale were examined, it was seen that all the participants considered themselves at a very high level in the sub-dimensions of goal setting, intrinsic interest, self-instruction, emotional control, self-evaluation, self-reaction, and help-seeking. On the other hand, it was found that they considered themselves at high level in terms of mastery goal orientation, and at low level in terms of performance goal orientation. When the relationships between the self-efficacy of science teachers for laboratory work and the sub-dimensions of teacher self-regulation were examined, it was found that there was a high-level positive and significant relationship with goal setting and self-instruction sub-dimensions, medium-level relationship with sub-dimensions of emotional control, self-evaluation and help-seeking, a low-level relationship with the sub-dimensions of self-reaction, intrinsic interest, and mastery goal orientation. However, there was no significant relationship with the performance goal orientation. It was determined that the self-efficacy perceptions of the participants for laboratory work did not differ in terms of gender. When examining whether teacher self-regulation differred in terms of gender, it was seen that there was a significant difference between the groups in favor of males in the sub-dimension of self-instruction and in favor of females in the sub-dimensions of self-evaluation, self-reaction and help-seeking. Finally, as a result of the multiple regression analysis performed to determine the role of teacher self-regulation in their self-efficacy for laboratory work, in order of importance, it has been found that goal setting and emotional control significantly explained science teachers' self-efficacy perceptions about laboratory work. It is noteworthy that there are few studies in the literature examining the relationship between science teachers' self-efficacy for laboratory work and their teacher self-regulation. It is recommended that more studies can be conducted on this subject to compare the results of the present study.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    504199

    Fen bilgisi öğretmenlerinin laboratuvar uygulamaları ile ilgili yeterlilikleri, tutumları ve karşılaşılan problemler

    Competencies of science teachers on laboratory applications and problems encountered

    AYŞE KESKİN GEÇER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAŞİT ZENGİN

  2. Tez No

    518014

    Fen bilimleri öğretmenlerinin araştırma – sorgulama yaklaşımının fen laboratuvarlarında uygulanabilirliğine ilişkin görüşleri ve yeterlikleri (Kırıkkale İli örneği)

    Opinions and competencies of science teachers on aplicability of the investigative-inquisitive approach in scieince laboratory(Kirikkale Province sample)

    BİLGE KANAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimKırıkkale Üniversitesi

    İlköğretim Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HARUN ÇELİK

  3. Tez No

    635286

    Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersi öğretim sürecinde karşılaştıkları sorunlar

    Problems encountered by classroom teachers in the teaching process of the science course

    ERDAL DEMİRTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUTLU PINAR DEMİRCİ GÜLER

  4. Tez No

    159404

    Kütahya (Merkez) ilindeki liselerde biyoloji I dersi öğretiminde laboratuvar uygulamalarının yeterlilikleri

    The adequacies of 9th grade high school biology laboratory experiments in the province center of Kütahya

    SEBLA SOLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TAHİR ATICI

  5. Tez No

    257853

    İlköğretim okullarında fen ve teknoloji dersi denetimi konusunda fen ve teknoloji denetçileri ve öğretmenlerinin görüşleri

    Opinions of science and technology inspectors and teachers about the inspection on science and technology course in primary schools

    AYŞİM SEÇEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    PROF. DR. HÜSEYİN BAŞAR

Geri Dön