Aracı ve ılımlaştırıcı etkilerin hayes process ile modellenmesi: Covid-19 korkusu ile Covid-19 yaşam kalitesi arasındaki ilişkide Covid-19 psikolojik sıkıntının aracılık etkisi ve pozitifliğin ılımlaştırıcı rolü
Modeling of mediator and moderator effects with hayes process: The mediator effect of Covid-19 psychological distress and the moderator role of positivity on the relationship between fear of Covid-19 and Covid-19 quality of life
- Tez No: 744952
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ERKOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İstatistik, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Aracı Değişken, Aracılık, Ilımlaştırıcı Değişken, Ilımlılık, Covid-19, Process Makro, Mediator Variable, Mediation, Moderator Variable, Moderation, Covid-19, Process Macro
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İstatistik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Aracılık ve ılımlılık analiz çalışmaları sosyoloji ve psikoloji alanlarında oldukça yaygın kullanılmaktadır. Veri bilimi ve istatistik alanındaki gelişmeler çeşitli alanlarda yapılan istatistiksel araştırmaların ve hipotezlerin test edilmelerini oldukça kolaylaştırmıştır. Dünyada hala etkisini sürdüren Covid-19 olarak adlandırılan bulaşıcı bir hastalık pandemisi devam etmektedir. Global olarak Covid-19'un fiziksel sağlık üzerindeki etkilerine odaklanılmış olsa da bu hastalığın psikolojik sağlık üzerindeki etkileri inkâr edilemez. Bu tez çalışmasında aracılık ve ılımlılık modelleriyle Covid-19 korkusu ile Covid-19'un yaşam kalitesine etkisi arasındaki ilişkide Covid-19 psikolojik sıkıntının aracılık etkisi ve bireylerdeki pozitif tutumun ılımlaştırıcı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada değişkenler arasındaki ilişkiyi ölçebilmek için 18 ile 90 yaş arasındaki yetişkin 403 kişiye çevirimiçi ortamda anket uygulanmıştır. Verileri toplamak için katılımcılardan yaş, cinsiyet, iş durumu ve eğitim durumu gibi demografik bilgiler alınmıştır. Katılımcılara Pozitiflik Ölçeği (2012), Covid-19 Korkusu Ölçeği (2020), Covid-19 Psikolojik Sıkıntı Ölçeği (2020) ve Covid-19'un Yaşam Kalitesine Etkisi Ölçeği (2020) uygulanmıştır. Çalışma verilerinin analizi SPSS 22 paket programı ve Microsoft Power BI kullanılarak yapılmıştır. Araştırmaya konu olan modelin analizini yapmak için Hayes'in (2013) SPSS için geliştirdiği Process Makro eklentisi kullanılmıştır. Process Makro'da Model 5 analizi esas alınmıştır. Model 5 analizi sonucu daha önce anlamlı bulunan Covid-19 korkusu ile Covid-19'un yaşam kalitesine etkisi arasındaki ilişki anlamını yitirmiştir. Bu ilişkide Covid-19 psikolojik sıkıntının aracılık etkisi ve pozitifliğin ılımlaştırıcı rolü istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Mediation and moderation analysis studies are widely used in the fields of sociology and psychology. Developments in data science and statistics have made it very easy to test statistical research and hypotheses in various fields. An infectious disease pandemic called Covid-19, which still continues to affect the world, continues. Although the global focus has been on the effects of Covid-19 on physical health, the effects of this disease on psychological health cannot be denied. In this thesis, it is aimed to examine the mediating effect of Covid-19 psychological distress and the moderating role of positive attitude in individuals in the relationship between the mediation and moderation models and the fear of Covid-19 and the effect of Covid-19 on the quality of life. In order to measure the relationship between the variables in the study, an online questionnaire was applied to 403 adults between the ages of 18 and 90. Demographic information such as age, gender, job status and educational status were taken from the participants to collect the data. The Positivity Scale (2012), The Fear of COVID-19 Scale (2020), COVID-19 Related Psychological Distress Scale (2020), and The COVID-19 Impact on Quality of Life Scale (2020) were administered to the participants. The study data were analyzed using SPSS 22 package program and Microsoft Power BI. The Process Macro plugin developed by Hayes (2013) for SPSS was used to analyze the model subject to the research. As a result of the Model 5 analysis, the relationship between the fear of Covid-19, which was previously significant, and the effect of Covid-19 on the quality of life has lost its meaning. In this relationship, the mediating effect of Covid-19 psychological distress and the moderating role of positivity were statistically significant.
Benzer Tezler
- The effect of service quality on e-satisfaction, e-loyalty and e-wom in electronic commerce: Moderating roles of switching costs, usage, and purchase frequency
Elektronik ticarette e-hizmet kalitesinin e-memnuniyet, e-sadakat ve online ağızdan ağıza iletişime etkisi: Değiştirme maliyeti, kullanım ve satın alma sıklığının ılımlaştırıcı rolü
ABLA ELVIR KONDO
- Kurum kültürü, sürdürülebilir rekabet avantajı, çevresel belirsizlik ve kurumsal performans ilişkisi: Türk ihracatçı firmaları
Relationship between organizational culture, sustainable competitive advantage, environmental uncertainty and organizational performance: Turkish exporter companies
MEHMET FATİH BURAK
- Hastane yönetiminde kapasite ve kaynak yönetim kararlarının maliyet, kalite ve finansal performans üzerindeki etkileri
The effects of capacity and resource management decisions on cost, quality and financial performance in hospital management
AYŞE TANSEL ÇETİN
Doktora
Türkçe
2007
HastanelerGebze Yüksek Teknoloji Enstitüsüİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. GÖKHAN ÖZER
- Hizmet işletmelerinde tüketici güveni ve müşteri bağlılığı: Sektörler arası karşılaştırmalı bir araştırma
Consumer trust and customer loyalty in service enterprises: A cross-sectoral comparative study
FATİH KOÇ
- Sosyal sorumluluk algısı ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki: Pozitif psikolojik sermayenin düzenleyici rolü
The relationship between social responsibility and organizational cynicism: The moderating role of pozitive psychological capital
MUSTAFA KESAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN VAHİT ERKUTLU
