Bedreddin İbn Cemâa ve Sünnî imamet/hilafet anlayışında farklılaşma arayışı
Bedreddin Ibn Jamâ'a and the seeking for difference in the Sunni imamat/khilat approach
- Tez No: 746235
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMİL HAKYEMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hitit Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Tezimizin konusunu, Memlükler Devleti'nde uzun süre baş kadılık yapmış Bedreddin İbn Cemâa'nın (ö. 733/1333) imamet/hilafet hakkındaki görüşleri ve onun görüşlerinden hareketle o dönemde Sünni hilafet anlayışında meydana gelen değişimler oluşturmaktadır. Hz. Ebû Bekir'in Benî Saide Sakifesi'nde halife seçilmesiyle başlayan hilafet kurumu uzun süre varlığı korumuştur. Altı asra yakın bir süre varlığını devam ettiren kurumun belli değişimler ve dönüşümler geçirmesi kaçınılmaz bir durumdur. Raşid halifeler döneminden Memlüklere kadarki süreçte Sünni hilafet anlayışında belli tarihî olaylar ve kırılmalarla birlikte yeni görüşler ve düşünceler bu anlayışa eklenmiştir. İşte biz bu dönüşümleri ve özellikle Memlükler sürecini tezimizde yansıtmaya çalışacağız. Tezimiz giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde tezimizin konusu ve amacı hakkında bilgi verilmiştir. Kullandığımız yöntemler ve prensiplerin neler olduğu izah edilmiş ve son olarak çalışmamızda kullandığımız kaynaklar ele alınmıştır. Tezimizin birinci bölümünde Bedreddin İbn Cemâa'nın yaşadığı dönemin tarihî ve siyasî yapısını ele alınmıştır. Özellikle hilafetin Memlükler Devleti'ndeki işlevi, yapısı ve etkileri tek tek değerlendirilmiştir. Bu bölümde ayrıca, İbn Cemâa'nın hayatı, eğitim faaliyetleri, eserleri ve görevleri ele alınmıştır. İbn Cemâa'nın düşüncesinin fikri arka planının ortaya çıkartılması için yetiştiği çevrenin ve ilmî faaliyetlerinin tespit edilmesi büyük önem arz etmektedir. Tezimizin ikinci bölümünde, İbn Cemâa'nın Tahriru'l-Ahkâm eserinde imamet hususunda ortaya koyduğu görüşlerini açıklamaya çalıştık. İbn Cemâa eserinde genel olarak, kendisinden önceki Ahkâmu's-Sultâniyye geleneğini devam ettirmekle birlikte çağının sorunlarına da çözümler aramaya çalışmıştır. Bu çerçevede eserinde hilafet konusunda yeni yaklaşımlarda bulunmuştur. Bu bölümde, Memlükler döneminde siyaset alanında yürütülen tartışmalara ve ulemanın bu hususlarda ürettiği çözüm önerilerine de değinilmiştir. Memlüklü sultanları ilmî faaliyetleri ve âlimleri çokça desteklemiştir. Bu durum ulemanın Mısır'a yönelmesini hızlandırmıştır. İbn Cemâa uzun süre devlet kademelerinde görev yapmış bir âlim olarak döneminin siyasî anlayışına tesir etmiştir. Çalışmamızda dönemin tarihî koşullarını da dikkate alarak bunu tespit etmeye çalışacağız. Üçüncü bölümde ise Sünnî siyaset anlayışı ve İbn Cemâa'nın bu çizginin neresinde durduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca Sünnî siyaset anlayışı üzerine eser telif etmiş âlimlerin görüşlerinde var olan farklılıkların tarihsel arka planını da ortaya koymaya çalıştık. Son olarak, İbn Cemâa'nın İslam siyaset düşüncesine getirdiği farklı yorumları ve bunlara getirilen eleştirileri izah etmeye çalıştık.
Özet (Çeviri)
The subject of our thesis is the views of Bedreddin Ibn Jamâ'a, who was the chief judge in the Mamluks State for a long time, about the imamate/caliphate and the changes that occurred in the Sunni caliphate understanding at that time. The caliphate institution, which started with the election of Hazrat Abu Bakr as the caliph during the Banu Saide Sakifah, preserved its existence for a long time. It is inevitable for the institution, which has existed for nearly six centuries, to undergo certain changes and transformations. In the period from the Rashid caliphs to the Mamluks, new views and thoughts were added to this understanding, along with certain historical events and breaks in the understanding of the Sunni caliphate. Here we will try to reflect these transformations and especially the Mamluks process in our thesis. Our thesis consists of an introduction and three parts. In the introduction part, information about the subject and purpose of our thesis is given. The methods and principles we used were explained, and finally, the sources we used in our study were discussed. In the first part of our thesis, the historical and political structure of the period in which Bedreddin Ibn Jamâ'a lived is discussed. In particular, the function, structure and effects of the caliphate in the Mamluk State were evaluated one by one. In this section, Ibn Jamâ'a's life, educational activities, works and duties are discussed. In order to reveal the intellectual background of Ibn Jamâ'a's thought, it is of great importance to determine the environment in which he grew up and his scientific activities. In the second part of our thesis, we tried to explain the views of Ibn Jamâ'a on imamate in his work Tahriru'l-Ahkâm. In his work, Ibn Jamâ'a tried to find solutions to the problems of his age, while continuing the Ahkâmu's-Sultaniyye tradition before him. In this context, he made new approaches to the caliphate in his work. In this section, the debates carried out in the field of politics during the Mamluks period and the solution proposals produced by the ulama on these issues are also mentioned. Mamluk sultans greatly supported scientific activities and scholars. This situation accelerated the ulama to turn to Egypt. As a scholar who served at the state levels for a long time, Ibn Jamâ'a influenced the political understanding of his period. In our study, we will try to determine this by taking into account the historical conditions of the period. In the third part, it is tried to determine the Sunni understanding of politics and where Ibn Jamâ'a stands on this line. In addition, we tried to reveal the historical background of the differences in the views of scholars who wrote works on the Sunni understanding of politics. Finally, we tried to explain the different interpretations and criticisms brought by Ibn Jamâ'a to Islamic political thought.
Benzer Tezler
- Bedrüddîn İbn Cemâa'nın 'El-i'lâm Bi Ehâdîsi'l-Ahkâm' isimli eserinin tahkiki
A critical edition of Badr Al-Dīn İbn Jamā'a's Al-i'lām Bi Aḥādīth Al-Aḥkām
İYAAD MOHAMAD AMMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
- El-Hulâsa fî ma'rifeti'l-hadis özelinde hadis usûlü kavramlarının terimleşme süreci
The terminalization process of hadith procedure concepts in specification of al-Hulâsa fî ma'rifeti'l-hadis
ALİ TAVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN ÇİFTÇİ
- İslâm hukukunda cihad literatürü ve Bedreddin İbn Cemâa'nın cihadla ilgili eserlerinin değerlendirilmesi
Jihad literature in Islamic Law and the analizing of Bedreddin Ibn Jemâ'a's works on jihad
MEHMET ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAİL OKUYUCU
- Bedreddin İbn Cemâa'nın 'Şerhu'l-Kafiye li İbni'l-Hâcib' adlı eserinde nahiv ilmine ait görüşleri
Bedreddin Ibn Jamaa's views on the science of grammar in his work titled 'Sharh al-Kafiya li Ibn al-Hājib'
ABDUSSELAM AKYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinFırat ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENES ERDİM
- İbn Cemâa'nın haberî sıfat anlayışı
Ibn Jemaa's informotive adjectives comprehension
AHMET ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURHANEDDİN KIYICI