Matematik öğretmenlerinin problem çözme sürecinde etkili soru sorma becerilerinin incelenmesi
Investigation of mathematics teachers' effective questioning skills in the problem-solving process
- Tez No: 749466
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE EV ÇİMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Ortaokul matematik eğitimi, Matematik öğretmenleri, Rutin ve rutin olmayan problemler, Etkili soru sorma becerisi, Problem çözme, Secondary school mathematics education, Mathematics teachers, Routine and non-routine problems, Effective questioning skills, Problem solving
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İlköğretim Matematik Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Amaç: Ortaokul matematik öğretmenlerinin problem çözme sürecinde etkili soru sorma becerilerinin çevrimiçi ortamda incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde bir devlet üniversitesinde İlköğretim Matematik Eğitimi Yüksek Lisans programında öğrenim gören 2 erkek 2 kadın toplam 4 matematik öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda ders gözlemi, uygulama soruları, odak grup görüşme formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış ve elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Bulgular: Ortaokul matematik öğretmenlerinin çevrimiçi ortamda gerçekleştirdikleri derslerin dökümleri üzerinden yapılan bu çalışmada planlı ve plansız uygulama olmak üzere öğretmenlere iki uygulama uygulanmış ve bu uygulamadaki problemleri çözerken kullanmış oldukları sorular incelenmiştir. Uygulamalar sürecinde rutin ve rutin olmayan problemler bağlamında ve uygulamaların plansız ve planlı olmasından kaynaklı olarak çözümlerinde, sordukları sorularda farklılıklar olup olmadığına da ayrıca dikkat edilmiştir. Uygulamalar sonrasında 15 kategoriden oluşan soru kategorileri oluşturulmuş ve bu kategorilerin neye göre belirlendiği detaylı olarak anlatılmıştır. Öğretmenlerin plansız ve planlı uygulamada her bir kategoride sormuş olduğu sorular şekiller yardımıyla gösterilmiş devamında da sormuş oldukları soruların diyalogları dökümlerden alınarak eklenmiştir. Sonuç ve Öneriler: Çalışmada elde edilen bulgular sonucunda problem çözme sürecinde etkili soru sormanın önemli olduğu bulunmuştur. Öğretmenler araştırılmak istenen durumlardan rutin ve rutin olmayan problemleri genel olarak fark etmiş ve bu problemleri fark etme sebepleri olarak yüksek lisans ders sürecinde almış oldukları Problem Çözme ve Problem Kurma Öğretimi Dersinin etkili olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmenlere verilmiş olan sürenin yani problemleri planlı ve plansız şeklinde ayrımın öğretmenlerin çözümlerinde farklılık yaratmadıklarını sadece bir öğretmen, rutin olmayan problemlerde farklı çözüm yolları bulma açısından yararlı olduğunu belirtmiştir. Sormuş oldukları soruların genel olarak öğrencinin dönütüne bağlı değiştiğini ve sınıf ikliminin bunda etkili olduğunu belirtmişlerdir. Soru kategorilerindeki dağılımlar incelendiğinde ise soruları sınıf ortamında çözen öğretmenlerin soru yoğunluklarının daha fazla olduğu; bireysel tek bir öğrenci ile çözenlerde ise soruların daha az yoğunlukta olduğu dikkat çekmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda bütün öğretmenlerin aslında problem çözerken üstünde çok fazla durulmayan, rasgele olarak kullanılan soruların problemin çözümünde ne kadar önemli olduğunu fark etmişler ve bundan sonraki kullanımlarında bu hususa dikkat edeceklerini belirtmişlerdir. Araştırmanın sonucunda matematik öğretmen adaylarının Problem Çözme ve Problem Kurma Öğretimi Dersi kapsamında ve matematik öğretmenlerin de hizmet içi eğitimler kapsamında etkili soru sorma becerileri eğitimi almalarının uygun olacağı değerlendirilmiştir. Bu araştırmanın ilerletilmesi için, araştırmacıların yüz yüze ortam, farklı sınıf seviyeleri, farklı problemler, mezun olunan okul, mesleki deneyim gibi farklı değişkenlerle çalışmalar yapmaları önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: The aim of this research is to investigate the effective questioning skills of secondary school mathematics teachers in the problem-solving process in the online environment. Method: The case study design, a qualitative research method, was used in this research. The research group consists of 4 mathematics teachers, 2 male and 2 female, attending the Elementary Mathematics Education Master's Program in a state university in the spring semester of the 2020-2021 academic year. As data collection tools, observation of lessons, application questions, focus group interview form and semi-structured interview form were used, and the data obtained were analyzed by content analysis. Results: In this research, which is based on the transcripts of the lessons taught by secondary school mathematics teachers in the online environment, two applications, planned and unplanned, were applied to the teachers and the questions they used while solving the problems in this application were examined. In the context of routine and non-routine problems, and due to the unplanned and planned nature of the applications, attention was also paid to whether there were differences in their solutions and questions. After the applications, 15 question categories were created and it was explained in detail how these categories were determined. The questions that the teachers asked in each category in the unplanned and planned application were shown with the help of figures, and then the dialogues of the questions they asked were added by taking the transcripts. Conclusion and Suggestions: In the research as the result of the findings, it was found that asking effective questions in the problem-solving process is important. The teachers generally noticed the routine and non-routine problems among the situations to be investigated, and they stated that the Problem Solving and Problem Posing Course they had taken during the postgraduate course was effective as the reason for noticing these types of problems. The time given to the teachers, that is, the separation of the problems as planned and unplanned, did not make any difference in the solutions of the teachers, except that only one teacher stated that it was useful for finding different solutions for non-routine problems. They stated that the questions they asked generally changed depending on the feedback of the students and the classroom climate was effective in this. When the distributions in the question categories were examined, it was noted that the question density of the teachers who solved the questions in the classroom environment was higher, and the questions were less in those who solved them with a single individual student. As a result of the interviews, all of the teachers realized how important the questions, which were not emphasized much while solving problems and were used randomly, were important in solving the problems and stated that they would pay attention to their use in the future. As a result of the re-search, it was evaluated that it would be appropriate for pre-service mathematics teachers to take effective questioning skills training within the scope of Problem Solving and Problem Posing course and for mathematics teachers within the scope of in-service training. In order to advance this research, it is recommended that researchers work with different variables such as face-to-face environment, different grade levels, different type of problems, graduated school and vocational experience. As a result of the study, it was suggested to offer the pre-service teachers the effective questioning skills training in the content of the Problem Solving and Problem Posing course or as in-service training, and to work with different variables such as face-to-face environment, different grade levels, different types of problems, the schools graduated and job experience.
Benzer Tezler
- Fen eğitiminde rehberli sorgulamaya dayalı öğrenmenin etkisi
Effective learning based on guided inquiry in science education
CANSU EBREN OZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİLAY KARAMUSTAFAOĞLU
- Genel lise matematik derslerindeki öğrenme ve öğretme süreçlerinin belirlenmesi üzerine nitel bir çalışma
A qualitative study on the description of the teaching and learning processes in secondary school mathematics lessons
ZEHRA ÇİÇEK AKKUZU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. ZİYA ARGÜN
YRD. DOÇ. DR. NURDAN KALAYCI
- Ortaokul matematik öğretmenlerinin ders işleyiş süreçlerinin incelenmesi
Researching of the middle school math teachers' course processes
ÇAĞLA PINAR ŞENSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN KILIÇ
- 6-7-8. sınıf matematik öğretmenlerinin öğretim yöntem/teknik ve materyallerine ilişkin görüşleri
Views of 6th, 7th, and 8th grade mathematics teachers towards instructional methods/teachniques and materials
U. GÖKÇEN SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELEK ÇAKMAK
- Fizik öğretmenlerinin bağlam temelli soru hazırlama sürecindeki zihinsel modellerinin belirlenmesi
Determining the mental models of physics teachers in the process of preparing context-based questions
OSMAN BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ RIZA AKDENİZ